Lãnh đạo một số ngân hàng nhiều lần khẳng định không có chuyện ép khách phải mua bảo hiểm nhân thọ và không có bất kỳ điều khoản bắt buộc nào ghi trong hợp đồng. Nhưng thực tế, nhân viên ngân hàng vẫn làm mọi cách để bán bảo hiểm dù khách không thực sự có nhu cầu.
Một hợp đồng bảo hiểm nhân thọ được bán qua kênh ngân hàng. Ảnh: Nhân vật cung cấp.
Chị Bảo (quận Đống Đa, Hà Nội) liên hệ với một ngân hàng thương mại để vay khoản tiền 400 triệu mua ôtô và thế chấp bằng chiếc xe này. Nhân viên ngân hàng cho biết, chị phải mua bảo hiểm nhân thọ nếu muốn hưởng mức lãi suất thấp hơn. Với hợp đồng bảo hiểm được tư vấn, mỗi năm chị cần đóng 15 triệu liên tục trong 7 năm.
Nghĩ đến việc phải "dè xẻn" để trả góp hàng tháng trong khi đang nuôi con nhỏ, chị Bảo từ chối mua bảo hiểm vì đang kẹt tiền. "Nếu chị không mua, thủ tục giải ngân sẽ phức tạp hơn", nhân viên nhà băng cho biết.
Chị Bảo kể đã nhiều lần nói không có nhu cầu và cũng không đủ tiền theo hợp đồng bảo hiểm, chấp nhận chọn gói vay lãi suất không ưu đãi. Người này quay sang năn nỉ chị mua gói bảo hiểm nhân thọ giá trị thấp hơn để "giúp đỡ vì đang phải chịu KPI bảo hiểm từ trên giao xuống".
"Nếu không đủ khả năng tài chính theo lâu dài thì đóng một năm rồi huỷ hợp đồng hay đàm phán đóng phí thấp hơn với bên bảo hiểm cũng được. Coi như chỉ mất phí tầm chục triệu, còn rẻ hơn nếu chị mua bảo hiểm khoản vay", chị Bảo kể lại lời năn nỉ của nhân viên ngân hàng. Sau cùng, chị Bảo đồng ý đóng phí bảo hiểm một năm rồi tính chuyện huỷ hợp đồng sau đó, coi như khoản phí để vay tiền được thuận lợi.
Không riêng chị Bảo, chị Hà (TP HCM) muốn vay thế chấp 800 triệu mua nhà (đứng tên bố mẹ) tại một ngân hàng có vốn nhà nước, nhưng bị làm khó về gói bảo hiểm nhân thọ dù đã có một hợp đồng bảo hiểm mua cách đây 3 năm.
"Chị thông cảm, bọn em cũng chịu chỉ tiêu. Chị thương em thì mua thêm một hợp đồng, đứng tên bố hoặc mẹ chị. Chị tìm đến ngân hàng khác cũng vậy thôi, muốn vay lãi suất thấp thì vẫn cần mua bảo hiểm nhân thọ", nhân viên ngân hàng nói.
Thực tế tìm hiểu cho Hà thấy lời nhân viên này không sai. Khi hỏi vay các ngân hàng khác, đặc biệt những đơn vị đã ký kết hợp tác độc quyền với doanh nghiệp bảo hiểm - chị cũng gặp tình huống tương tự.
Nhân viên của một ngân hàng tư nhân có thế mạnh tại TP HCM cho hay, giờ gần như nhân viên tiếp xúc với khách hàng nào cũng phải chịu chỉ tiêu bảo hiểm.
Việc bán chéo bảo hiểm ngày càng được đẩy mạnh trong bối cảnh khó cho vay do cầu tín dụng kém. Tăng thu nhập phi tín dụng với một trong các mũi nhọn là bán bảo hiểm cũng nằm trong chiến lược dài hạn của nhiều nhà băng khi tăng trưởng tín dụng gần đây gặp hạn chế trước yêu cầu an toàn vốn ngày càng khắt khe.
"Dùng càng nhiều dịch vụ của ngân hàng thì giá càng rẻ, nếu khách không có nhu cầu, ngân hàng cũng không ép buộc", một nhân viên ngân hàng lập luận. Theo anh, khách mua bảo hiểm nhân thọ kèm khoản vay là việc hợp tác, hỗ trợ nhau. Ngoài được hưởng quyền lợi bảo vệ trước rủi ro, khách hàng được hưởng lãi suất vay thấp hơn, cũng giảm thiểu được tiền cảm ơn cán bộ tín dụng như trước.
Việc mua thêm bảo hiểm nhân thọ kèm khoản vay, theo các nhà băng, cũng là cách để đảm bảo dòng tiền trả nợ khi không may người vay gặp biến cố sức khoẻ. Tuy nhiên, nhiều khách hàng cho rằng với các khoản vay thế chấp đã có tài sản đảm bảo, mượn cớ mua bảo hiểm nhân thọ để tránh rủi ro là không hợp lý.
Thực tế cho thấy việc ký tên vào hợp đồng bảo hiểm không xuất phát từ nguyện vọng của nhiều người mà chỉ nhằm "đối phó" để được vay vốn thuận lợi và hưởng lãi suất thấp. Một nhân viên tín dụng của ngân hàng cho biết, có khách hàng để vay được tiền tỷ, sẵn sàng bỏ ra mấy chục triệu mua bảo hiểm rồi bỏ ngang hợp đồng, coi như mất trắng số tiền đó.
Bán chéo bảo hiểm qua ngân hàng là một hình thức khá phổ biến và nhiều ý nghĩa trên thế giới. Ngân hàng không chỉ có hoa hồng khi bán bảo hiểm mà còn đa dạng được "hệ sinh thái" dịch vụ tài chính cho khách hàng. Bản thân khách hàng cũng được cung cấp các dịch vụ tài chính đa dạng. Tuy nhiên, theo một chuyên gia bảo hiểm, việc này chỉ có ý nghĩa nếu người dùng có nhu cầu, chứ không phải bị ép.