Quả sầu riêng được nhiều người ở Đông Nam Á xem như là "vua của các loại trái cây". Đây là loại quả đặc trưng chỉ riêng vùng nhiệt đới mới có. Nó đặc biệt ở chỗ, ai sợ thì sẽ rất sợ, chỉ cần ngửi mùi là đã không chịu nổi nhưng những ai đã mê thì sẽ không cưỡng lại nổi mùi hương và vị beo béo ngầy ngậy của sầu riêng.
Ở Việt Nam, sầu riêng được du nhập từ Thái Lan và được trồng đầu tiên ở vùng Tân Quy, Biên Hòa, sau đó lan rộng ra các tỉnh Nam bộ và Tây Nguyên. Mùa chính vụ bắt đầu khoảng tháng 7-8 trở đi, ở miền Tây sớm hơn đôi chút do khí hậu ấm áp.
Do sợ việc lấy sầu riêng chín cây bán sẽ khó vận chuyển, dễ bị nát, hỏng nên nhiều thương lái thường đi cắt sầu riêng xanh về rồi ngâm thuốc. Nếu tẩm nhiều thuốc thì chỉ cần hơn một ngày sau là sầu riêng đã chín và có thể ăn được.
Khi sầu riêng tràn ngập các khu chợ, các bà nội trợ cần chuẩn bị một số kiến thức để không mua phải những trái sầu riêng chín
Dấu hiệu nhận biết bằng mắt thường:
- Về gai và cuống: nếu là sầu riêng được ép chín bằng thuốc, thông thường người ta sẽ hái quả xanh trên cây rồi mang về giấm thuốc. Do để lâu hơn nên quả hay bị héo, thối hoặc rụng gai bị bầm dập và màu sạm đi.
Trong khi đó, với sầu riêng chín tự nhiên, khi dùng ngón tay ấn nhẹ vào cuống sẽ có cảm giác cuống ướt, thậm chí vẫn còn nhựa chảy ra và tươi, các gai trông cũng tươi mới, xanh cứng.
- Trên bề mặt vỏ: với những quả có khe nứt, khi ấn tay vào, bạn thấy thịt quả cứng như đá và tay sẽ có màu vàng như vừa sờ vào thuốc nhuộm thì là sầu riêng ngâm hóa chất. Sầu riêng chín tự nhiên có phần thịt mềm hơn.
- Về múi sầu riêng: với sầu riêng chín tự nhiên, bạn sẽ dễ dàng tách rời được các múi, các múi màu vàng óng, béo ngậy và thịt sầu riêng rất dẻo mịn. Ngược lại, sầu riêng chín ép bằng hóa chất rất khó để tách múi, múi màu vàng nhợt, ăn rất nhạt, đồng thời thịt sầu riêng cũng bị sượng hơn.
- Về mùi vị: sầu riêng bị ngâm hóa chất, khi chín không có mùi hương nồng đặc trưng, đôi khi không có mùi. Trái sầu riêng chín cây tự nhiên thì có hương thơm nức mũi, đi từ xa vẫn có thể ngửi thấy được.
Cách chọn sầu riêng ngon:
- Hình dáng: trái sầu riêng nào có hình dạng không đẹp mã thì thường ít hỏng và chất lượng cũng ngon hơn trái to tròn nhìn bắt mắt. Điều này nhiều người không có kinh nghiệm thường mắc phải, bởi thường thấy quả to và bắt mắt là lấy ngay.
- Cuống: càng để lâu thì cuống càng teo lại. Do đó khi mua bạn nên chọn những trái cuống đừng quá héo vì trái đó chắc chắn là lâu rồi. Thông thường với loại trái cây để lâu ngày, người bán sẽ cắt bớt phần đầu đen của nó khiến người mua tưởng là mới hái.
- Gai: nở to đều, ít nhọn, cứng chắc, bóp 2 gai gần nhau lại với nhau. Nếu quả nào già thì gai cứng, quả non, gai sẽ mềm.
Người bán sầu riêng chuyên nghiệp thường có dụng cụ thử sầu riêng chuyện biệt, là một thanh dài, dùng để gõ vào vỏ. Nếu nghe tiếng kêu "bịch bịch" hay "bộp bộp" trái sầu riêng đó rất ngon. Còn tiếng gõ mà nghe chát cứng như "cong cong" hay "bong bong" thì bạn đổi trái khác.
