Liên tục những vụ lừa đảo tiền ảo được phát giác gần đây, từ tiền ảo AOC tại những huyện nghèo thuộc tỉnh Bắc Giang, IFan trên nền tảng huy động vốn bằng hình thức trả lãi (lending platform) hay hợp tác xã đào tiền ảo Sky Mining...
Những vụ việc gắn với loại hình đầu tư mới này đều kết thúc bằng gương mặt thất thần của nhà đầu tư cùng hàng trăm, hàng nghìn tỷ đồng không biết đã đi đâu.
Tiền ảo AOC
Đồng tiền ảo có tên Alos Coin (viết tắt là AOC) đã trở thành đề tài thu hút sự quan tâm của nhiều người dân tại tỉnh Bắc Giang cuối năm 2017.
Tràn về các vùng quê nghèo, đồng tiền ảo này được những người đứng đầu hệ thống hứa hẹn sẽ là một cách thoát nghèo nhanh chóng, đem lại giàu sang phú quý với lãi suất siêu khủng. Nhiều người thậm chí bỏ cả kinh doanh, cắm nhà, cắm sổ đỏ đổ tiền vào AOC. Tuy nhiên, danh xưng "tiền ảo", "tiền kỹ thuật số" chỉ là bề ngoài của một phương thức lừa đảo quen thuộc - lợi nhuận cao, lấy tiền người sau trả cho người trước.
Với mức lợi nhuận mời chào khi đầu tư vào tiền ảo AOC lên tới 180% mỗi năm, gấp 20 lần gửi ngân hàng, không ít người đã bị mờ mắt bởi con số sinh lời không tưởng. Dù không biết đồng tiền này hình thù ra sao, sử dụng làm gì, nhiều người dân vẫn bỏ ra hàng trăm, thậm chí hàng tỉ đồng vào AOC. Tuy nhiên, khi những người đứng đầu hệ thống này biến mất, chân tướng sự việc mới lộ rõ.
Sau khi bị điều tra, đường dây lừa đảo tiền ảo này đã lộ diện với chân rết tại 10 tỉnh thành, hơn 1.400 người tham gia cùng số tiền hàng chục tỉ đồng.
Tiền ảo iFan
Đầu tháng 4, hàng chục nhà đầu tư đã kéo đến trụ sở Công ty cổ phần Modern Tech giăng băng rôn tố cáo công ty này đã chiếm đoạt hơn 15.000 tỉ đồng bằng hình thức kêu gọi rót vốn mua đồng tiền ảo Ifan, Pincoin (được trả lãi). Số tiền 15.000 tỉ đồng được giải thích là quy đổi từ 650 triệu USD ICO (huy động vốn) thành công từ iFan, Pincoin và một số đồng tiền ảo khác do Modern Tech đại diện.
Nhà đầu tư đến văn phòng Công ty Modern Tech tố cáo lừa đảo.
Tinh vi hơn so với cách thức lừa đảo của AOC, iFan hay Pincoin khiến cả những người có kiến thức về công nghệ thông tin bị mờ mắt. Tiền ảo này khi công bố đều được gắn mác là tiền quốc tế được thành lập tại Singapore hay Ấn Độ. Đơn vị vận hành giới thiệu iFan là tiền ảo sử dụng cho các dịch vụ liên quan showbiz.
Theo những nhà đầu tư tham gia, Modern Tech cam kết với nhà đầu tư khoản lợi nhuận thấp nhất 48% một tháng, thời gian hoàn vốn tối đa 4 tháng tại các sự kiện tổ chức hoành tráng năm 2017. Nếu mời được thành viên mới vào hệ thống còn được hưởng thêm 8% số tiền người mới tham gia.
Nhưng cũng như nhiều đồng tiền ảo được dựng lên bằng hính thức huy động vốn trả lãi theo mô hình đa cấp, iFan sau đó đã sụp đổ. Sau một thời gian ngắn được trả lãi, đồng tiền ảo này đã biến mất vì bị xét vào nhóm tiền ảo rác, không có giá trị giao dịch quốc tế. Nhà đầu tư vào đồng tiền này chỉ còn lại danh mục có giá trị được cho là lên đến 15.000 tỉ đồng nhưng không thể rút ra, lãi lùi về 0%.
iFan, Pincoin hay một cái tên khác như Davor, chỉ là một lát cắt mỏng trong danh sách những đồng tiền ảo có nền tảng huy động vốn bằng hình thức trả lãi (lending platform) mới nổi lên tại Việt Nam từ cuối năm 2017.
Hợp tác xã đào tiền ảo
Sky Mining là trường hợp tiếp theo trong danh sách những vụ lừa đảo tiền ảo được phát giác. Ngày 23-7, nhiều nhà đầu tư đổ tiền vào Công ty Sky Mining (còn gọi là Hợp tác xã Bầu Trời Công Nghệ) đã lên tiếng tố cáo khi không thể liên lạc được với Tổng giám đốc Lê Minh Tâm.
Theo Phó tổng giám đốc Lê Minh Hiếu, ông Tâm đã đi Mỹ cùng với khối tài sản khoảng vài chục triệu USD của công ty và nhà đầu tư. Ông Hiếu cũng cho biết bản thân chỉ là quản lý trên danh nghĩa và không biết cụ thể về tài sản, số lượng xưởng đào, máy đào vì mọi hoạt động chi tiết đều do ông Tâm nắm quyền và quản lý.
Trên website công ty, Sky Mining nhận là tổ chức chuyên về đầu tư mua máy tính khai thác phần mềm giải mã thuật toán. Trong nhiều lần quảng bá, các thành viên công ty tự khẳng định là công ty đào tiền ảo "lớn nhất Việt Nam", hay "cực lớn".
Sky Mining yêu cầu nhà đầu tư chọn đóng các gói từ 100 USD đến 5.000 USD để mua máy đào, không giới hạn số lượng gói có thể mua. Sau 12 tháng, hợp tác xã sẽ trả lại vốn và lãi đến 300% mức đầu tư. Đóng tiền xong, công ty sẽ xuất máy cho nhà đầu tư và họ ký gửi lại để tiến hành đào tiền ảo. Sau 15-18 tháng, khi hoàn thành chu kỳ lợi nhuận 300%, nhà đầu tư sẽ trả máy lại cho công ty.
Khi Tổng giám đốc Lê Minh Tâm biến mất, nhiều người tuyên bố bị Sky Mining bị lừa đảo vì đã dành từ 5-10 tỉ đồng để lấy lãi 0,6% mỗi ngày nhưng nay còn chưa kịp thu hồi vốn.