Thực trạng và giải pháp bổ sung Can-xi cho đất lúa vùng Đồng bằng Sông Cửu Long

In bài viết

Từ chương trình Canh tác lúa thông minh, phân Đầu Trâu Bio-Canxi ra đời, giúp cải thiện độ phì đất, đuổi mặn, hạ phèn, phân giải rơm rạ, giảm phát thải.

Thực trạng và giải pháp bổ sung Can-xi cho đất lúa vùng Đồng bằng Sông Cửu Long- Ảnh 1.

Thu thập 76 mẫu đất vào đầu 2 vụ lúa Đông Xuân và Hè Thu tại 38 điểm ở Đồng Bằng Sông Cửu Long (số liệu và thông tin trước 30/6/2025)

Đối với đất, can-xi (Ca) giúp gia tăng độ bão hòa base của đất, đuổi mặn, tạo cấu trúc và kìm giữ chất hữu cơ trong đất. Còn đối với lúa, Ca là dưỡng chất quan trọng, giúp cứng cây, đứng lá, kháng sâu bệnh, chống chịu điều kiện bất lợi của môi trường như mặn, phèn, ngộ độc hữu cơ… Để tạo ra một tấn hạt, cây lúa cần hấp thụ đến 4kg Ca, nhiều hơn cả lân (chỉ 3kg P/tấn hạt). Ngoài ra Ca còn là dưỡng chất chủ yếu của vi sinh vật trong đất.

Để đánh giá một số đặc tính về độ phì nhiêu đất trong đó có Ca, năm 2022 chương trình "Canh tác lúa thông minh" (là chương trình hợp tác giữa Trung tâm Khuyến nông Quốc gia và Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền) đã thu thập 76 mẫu đất vào đầu 2 vụ lúa Đông Xuân và Hè Thu tại 38 điểm ở Đồng Bằng Sông Cửu Long. Mỗi mẫu đất được lấy 5 điểm theo đường chéo gốc ở độ sâu 0-20 cm.

Kết quả phân tích đất cho thấy hàm lượng Ca trao đổi của tất cả các mẫu đất ở ĐBSCL đều đủ cho nhu cầu của cây lúa (Ca >1 meq/100g đất). Còn Mg trao đổi cũng vậy, hầu hết đều đủ cho cây lúa, ngoại trừ những điểm ở phía thượng lưu sông Cửu Long thuộc 2 tỉnh An Giang và Đồng Tháp dưới ngưỡng đủ (Mg <3 meq/100g đất).

Tiểu vùng

Ca trao đổi

Mg trao đổi

Tì lệ Ca/Mg

Meq/100g đất

1

5,33

8,00

0,69

2

6,90

4,63

1,67

3

7,46

2,20

3,41

Trung bình

6,56

4,94

1,92


Tuy nhiên, sự hấp thụ Ca của cây lúa còn tùy thuộc vào tỷ số Ca/Mg. Để cây hấp thụ được đầy đủ Ca thì tỷ số Ca/Mg trong đất phải từ 3-4. Dựa trên sự phân bố của tỷ số Ca/Mg cho thấy ĐBSCL có 3 tiểu vùng sinh thái, phù hợp với quy luật trầm tích sông/ biển của quá trình hình thành đất ĐBSCL, và có thể được sử dụng trong quản lý độ phì nhiêu đất. Vùng 1 là vùng ven biển (trầm tích nước mặn) có Ca/Mg <1; Vùng trung châu thổ (trầm tích nước mặn ngọt hổn hợp) có tỷ số Ca/Mg từ 1-3; Vùng thượng lưu (trầm tích nước ngọt) có tỷ số Ca/Mg > 3.

Thực trạng và giải pháp bổ sung Can-xi cho đất lúa vùng Đồng bằng Sông Cửu Long- Ảnh 2.

3 tiểu vùng sinh tháiphù hợp với quy luật trầm tích sông/ biển của quá trình hình thành đất ĐBSCL (số liệu và thông tin trước 30/6/2025)

Hàm lượng dưỡng chất Ca trong đất tăng dần từ Vùng 1 (Trầm tích biển) đến vùng 3 (trầm tích sông). Còn Mg thì ngược lại giảm dần từ vùng 1 đến vùng 3. Quy luật này đã gây ra sự mất cân đối Ca/Mg (<3) ở vùng 1 và vùng 2. Vì vậy cần bón phân có bổ sung Ca cho 2 vùng này. Nhiều thí nghiệm bón Ca đã làm tăng năng suất lúa có ý nghĩa ở ĐBSCL. Ngoài ra, Ca còn làm vững chắc vách tế bào giúp lúa cứng cây, giảm đổ ngã.

Trên cơ sở thực trạng phì nhiêu đất từ kết quả của Chương trình Canh Tác Lúa Thông Minh ở ĐBSCL, một dòng phân bón cải thiện độ phì nhiêu đất "Đầu Trâu Bio-Canxi" đã ra đời nhằm cung cấp Ca và vi sinh vật có lợi cho đất; Giúp đuổi mặn, hạ phèn, gia tăng pH đất; Phân hủy nhanh rơm rạ trên ruộng hoàn trả lại dinh dưỡng cho đất, hạn chế ngộ độc hữu cơ và giảm phát thải; Cố định N và phân giải P trong đất.

Thực trạng và giải pháp bổ sung Can-xi cho đất lúa vùng Đồng bằng Sông Cửu Long- Ảnh 3.

Kết quả các mô hình bón Bio-Canxi ở các tỉnh An Giang, Hậu Giang, Đồng Tháp, Long An, Tây Ninh (số liệu trước 30/6/2025) cho thấy pH dung dịch đất lúa đầu vụ tăng lên, rơm rạ được phân hủy tốt hơn và axit hữu cơ giảm hơn có ý nghĩa so với đối chứng. Năng suất trung bình của các mô hình là 7,62 tấn/ha cao hơn so với đối chứng 1,07 tấn/ha (tăng 16,5 %).

Tỉnh

Năng suất (tấn/ha) *số liệu trước 30/6/2025

Đối chứng

Mô hình

Tăng (%)

An Giang

7.66

9.30

21.40

Hậu giang

7.45

8.38

12.48

Đồng tháp

5.60

7.40

32.14

Long An

5.80

6.40

10.34

Tây Ninh

6.20

6.60

6.45

Trung bình

6.54

7.62

16.51


GS. TS. Nguyễn Bảo Vệ - Phó Chủ tịch HĐKH Công ty CP Phân bón Bình Điền
Dim Tu Tac mang sản vật Việt Nam đến sự kiện ẩm thực Macao

Dim Tu Tac mang sản vật Việt Nam đến sự kiện ẩm thực Macao

Thị trường 08:00

Tỏa sáng tại Macao Food Fest 2025, Dim Tu Tac đã xuất sắc giành hai giải thưởng danh giá, khẳng định bản lĩnh tại đấu trường ẩm thực quốc tế.

Zeno Digital và câu chuyện thương mại điện tử xuyên biên giới: từ mục tiêu đến chiến lược thực thi

Zeno Digital và câu chuyện thương mại điện tử xuyên biên giới: từ mục tiêu đến chiến lược thực thi

Thị trường 08:00

Nắm bắt xu thế tất yếu của thương mại điện tử xuyên biên giới, Zeno cho thấy chiến lược dài hơi trong việc chuẩn bị hành trang vững chắc để tiến ra khu vực.

Masan Consumer vào Top 100 Nơi làm việc tốt nhất Đông Nam Á 2025

Masan Consumer vào Top 100 Nơi làm việc tốt nhất Đông Nam Á 2025

Doanh nghiệp 16:01

Masan Consumer là công ty hàng tiêu dùng nhanh duy nhất tại Việt Nam được Fortune vinh danh trong Top 100 nơi làm việc tốt nhất Đông Nam Á

Ngầm hóa lưới điện: Nền tảng cho đô thị hiện đại và dấu ấn của CADIVI trong các dự án trọng điểm

Ngầm hóa lưới điện: Nền tảng cho đô thị hiện đại và dấu ấn của CADIVI trong các dự án trọng điểm

Thị trường 14:00

Ngầm hóa lưới điện đang trở thành một trong những yêu cầu thiết yếu để nâng cấp hạ tầng đô thị tại Việt Nam.

EVNGENCO3 hỗ trợ khẩn cấp tại miền Trung - Tây Nguyên sau bão lũ

EVNGENCO3 hỗ trợ khẩn cấp tại miền Trung - Tây Nguyên sau bão lũ

Doanh nghiệp 13:06

EVNGENCO3 đã huy động lực lượng từ các đơn vị trực thuộc kịp thời đến các địa phương bị ảnh hưởng khôi phục hệ thống điện, hỗ trợ an sinh xã hội cho người dân

KDI Holdings hỗ trợ đồng bào Khánh Hòa bị ảnh hưởng lũ lụt 1 tỉ đồng

KDI Holdings hỗ trợ đồng bào Khánh Hòa bị ảnh hưởng lũ lụt 1 tỉ đồng

Doanh nghiệp 13:17

Vega City (thành viên tập đoàn KDI) đã trao 1 tỉ đồng thông qua UNMTTQ Việt Nam tỉnh Khánh Hòa để hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng đợt lũ lụt nghiêm trọng vừa qua

Nguy cơ gián đoạn giao dịch: bài toán lớn của doanh nghiệp thương mại điện tử (e-commerce) mùa sale

Nguy cơ gián đoạn giao dịch: bài toán lớn của doanh nghiệp thương mại điện tử (e-commerce) mùa sale

Thị trường 11:00

Doanh nghiệp e-commerce phụ thuộc rất lớn vào hạ tầng công nghệ – nền tảng triển khai là yếu tố then chốt, quyết định toàn bộ hoạt động của cửa hàng trực tuyến.