Ông Phạm Lương Sơn, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, cho biết 10 năm qua, tỉ lệ bao phủ BHYT đã liên tục tăng trưởng từ 45% vào năm 2009 lên gần 90% năm 2019. Đây là một thành tựu được quốc tế đánh giá cao sau 30 năm thực hiện công cuộc đổi mới.

Tỉ lệ phủ BHYT liên tục tăng

Theo ông Phạm Lương Sơn, tình hình dịch Covid-19 trong 6 tháng vừa qua đã phản ánh một cách chân thật, sinh động bức tranh kinh tế - xã hội nói chung và bức tranh y tế nói riêng tại hầu hết các nước. Cho thấy, vấn đề tài chính y tế đóng vai trò thiết yếu với cả người bệnh và nền y tế của mỗi quốc gia. Nghịch cảnh là người dân ở nước giàu vẫn phải lo rơi vào cảnh nợ nần vì chữa bệnh nếu không may mắc bệnh dịch. Điều này một lần nữa khẳng định BHYT của nhà nước vẫn phải đóng vai trò chủ đạo để bảo đảm an sinh xã hội, bảo đảm quyền lợi khám chữa bệnh (KCB) của mỗi người dân.

Ông Phạm Lương Sơn cũng cho biết tính ưu việt của BHYT nước ta còn được thể hiện qua chính sách đóng, hỗ trợ đóng cho các nhóm yếu thế bao gồm: trẻ em dưới 6 tuổi, người nghèo, cận nghèo, học sinh, sinh viên, người có công, người thuộc diện được bảo trợ xã hội, người già trên 80 tuổi… Theo thống kê, nhóm do ngân sách nhà nước đóng cũng góp phần tăng tỉ lệ bao phủ BHYT; từ 28,6 triệu người vào năm 2014, tăng lên và đạt 33,5 triệu người trong năm 2019" - ông Sơn nhận định.

Tương ứng, quyền lợi hưởng của các nhóm đối tượng ưu tiên có sự ưu đãi lớn, được BHYT chi trả từ 95%-100% chi phí KCB. Ngoài ra còn có các ưu đãi cho người tham gia BHYT lâu năm, chi phí điều trị lớn...

Trẻ em dưới 6 tuổi được nhà nước hỗ trợ toàn bộ mức đóng BHYT

Nhiều chỉ tiêu vì người bệnh về đích sớm

Luật BHYT ra đời từ năm 2008 và được sửa đổi, bổ sung vào năm 2014, là cơ sở pháp lý thể chế hóa quan điểm, định hướng của Đảng và nhà nước trong việc thực hiện chính sách tài chính y tế công thông qua BHYT toàn dân theo định hướng công bằng, hiệu quả và phát triển.

Ông Phạm Lương Sơn cho biết tỉ lệ bao phủ BHYT toàn dân đã đạt gần 90% dân số; đối tượng tham gia BHYT tăng nhanh qua các năm, bình quân mỗi năm tăng 48%, từ năm 2015-2019 tăng hơn 15 triệu người, đến hết năm 2019 đã có 85,636 triệu người tham gia BHYT, trong đó, diện bao phủ đã tập trung vào các nhóm yếu thế như: nhóm người lao động đã tham gia BHYT đạt hơn 90%; nhóm hưu trí, mất sức lao động, bảo trợ xã hội đạt 100% (khoảng 3,1 triệu người); nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ như hộ cận nghèo, học sinh, sinh viên đạt xấp xỉ 100% và trên 17,5 triệu người tham gia theo hình thức hộ gia đình."Như vậy, Việt Nam cơ bản đã hoàn thành mục tiêu BHYT toàn dân và về đích trước thời hạn so với mục tiêu đề ra tại Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22-11-2012 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012-2020, trong khi đó, theo thống kê từ một số quốc gia có nền kinh tế phát triển, để đạt mục tiêu BHYT toàn dân nói trên phải mất từ 40 đến 80 năm" - ông Sơn nhấn mạnh.

Thống kê của BHXH cho thấy nếu như năm 2014 mới có 2.111 cơ sở KCB ký hợp đồng KCB BHYT với cơ quan BHXH thì đến tháng 6-2020, số cơ sở KCB BHYT là 2.571, tăng 22% so với năm 2014. Đặc biệt là số cơ sở KCB tư nhân ký hợp đồng KCB BHYT đã tăng gần gấp đôi, từ 424 cơ sở năm 2014 lên 835 cơ sở năm 2020. Cơ hội tiếp cận với dịch vụ KCB BHYT ngày càng mở rộng, số lượt KCB BHYT được quỹ BHYT thanh toán cũng tăng mạnh. Nếu như năm 2009 mới có 92,1 triệu lượt KCB BHYT thì đến năm 2019, số lượt người đi KCB BHYT đã tăng gần gấp 2 lần với 186 triệu lượt. Số chi phí KCB từ quỹ BHYT cũng ngày càng tăng, từ 15.500 tỉ đồng (tương đương 970 triệu USD) của năm 2009, tăng lên đến hơn 100.000 tỉ đồng (tương đương khoảng 4 tỉ USD) của năm 2019. Với hơn 18.000 dịch vụ kỹ thuật y tế bao gồm cả những dịch vụ kỹ thuật cao chi phí lớn như can thiệp tim mạch, phẫu thuật tim mạch, phẫu thuật nội soi, MRI, CT, PET-CT… Phạm vi quyền lợi về BHYT của Việt Nam được nhiều tổ chức quốc tế đánh giá là rộng rãi so với nhiều nước trong khu vực và trên thế giới. Chính sách BHYT đã góp phần giảm chi trực tiếp từ tiền túi hộ gia đình cho dịch vụ y tế. Nhiều trường hợp đã được quỹ BHYT chi trả chi phí KCB BHYT trong năm lên đến hàng tỉ đồng.

BHYT là chính sách xã hội quan trọng, là một trong các trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo đảm ổn định chính trị - xã hội và phát triển kinh tế - xã hội. Để mở rộng và hoàn thiện chế độ, chính sách BHYT cần có bước đi, lộ trình phù hợp với phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, bảo đảm phát triển bền vững.