Nghị định 100 và virus corona là một cú giáng "kép" lên các quán nhậu, nhà hàng và những nhà sản xuất bia.

Quán của Hoàng Nam (nhân viên quán nhậu trên phố Trần Thái Tông, Hà Nội) mọi khi luôn kín tất cả bàn, nhân viên chạy bở hơi tai không hết việc. Không chỉ bia hơi, bia chai của các hãng cũng được tiêu thụ rất nhiều tại đây. Nhưng đầu năm nay, ông chủ của Nam bắt đầu lo lắng khi "cơn bão" mang tên Nghị định 100 đã khiến quán trở nên thưa thớt. Ngay cả các quán bia với quy mô vài trăm bàn chỉ còn lác đác vài khách dù là giờ cao điểm. Lượng bia, rượu tiêu thụ vì vậy cũng chậm lại.

Đến tháng 2, diễn biến phức tạp của dịch viêm phổi khiến tình cảnh càng trở nên ảm đạm hơn. Những quán nhậu từng có doanh thu vài trăm triệu mỗi tháng giờ chỉ mong đủ hòa vốn. Giờ thì Nam kể, ông chủ ngày một khó tính.

Nhưng không chỉ Nam hay ông chủ những quán nhậu mới đang rầu. Các "ông lớn" ngành bia như Sabeco, Habeco cũng vậy. Năm 2020 được dự báo là một năm "đầy thử thách" với họ.

Tạ Hiện - phố nhậu đêm vốn sầm uất ở Hà Nội vắng khách dù vào cuối tuần. Ảnh: Ngọc Thành.

Trong báo cáo mới công bố, nhóm phân tích Công ty chứng khoán Bảo Việt (BVSC) cũng chỉ ra hai yếu tố ảnh hưởng tiêu cực đến sản lượng tiêu thụ bia rượu tại Việt Nam là Nghị định 100 và virus corona.

Việc phạt nặng hành vi uống rượu - bia khi lái xe đã có tác động lớn đến lưu lượng khách đến các quán ăn, ảnh hưởng đến tiêu thụ các sản phẩm bia, rượu. Tương tự với dịch viêm phổi Covid-19, nhu cầu sử dụng bia rượu cũng giảm sút do người tiêu dùng hạn chế đến những hàng quán đông người.

Năm 2019, Sabeco đạt doanh thu hơn 37.900 tỷ đồng, tăng 5%, với lợi nhuận sau thuế đạt mức cao kỷ lục gần 5.400 tỷ đồng. Tuy nhiên, đà tăng trưởng của doanh nghiệp bia giữ thị phần lớn nhất thị trường Việt Nam có thể phải chững lại.

BVSC đưa ra các kịch bản doanh thu và lợi nhuận dựa theo dự báo tiêu thụ bia năm 2020. Trong kịch bản sản lượng tiêu thụ giảm 10%, được BVSC dự báo có xác suất cao nhất, doanh thu thuần và lợi nhuận sau thuế năm 2020 của Sabeco sẽ đạt 35.287 tỷ và 4.770 tỷ đồng, giảm lần lượt 7% và 5,6% so với năm trước. Với kịch bản tiêu cực nhất là sản lượng tiêu thụ giảm 20%, doanh thu và lợi nhuận của Sabeco sẽ giảm hai con số.

Báo cáo mới nhất về ngành bia của SSI Research cũng hạ quan điểm từ trung lập trong năm 2020 xuống tiêu cực trong ngắn hạn, khi đánh giá tác động từ Nghị định 100 và dịch viêm phổi.

"Kể từ khi Nghị định 100 có hiệu lực, chúng tôi đã lưu ý rằng sản lượng tiêu thụ bia sẽ giảm đáng kể so với năm ngoái. Cùng với sự lây lan của virus corona, người tiêu dùng sẽ dành ít thời gian hơn ở chỗ công cộng và tụ họp, điều này cũng gây bất lợi cho ngành bia, ít nhất là trong quý I", nhóm phân tích đánh giá.

Theo số liệu từ Bia Hà Nội, sản lượng tiêu thụ bia dự kiến giảm 30% trong tháng đầu năm. Sabeco cũng ghi nhận sản lượng tiêu thụ bia kém hơn trong tháng 1 từ các kênh ngoài cơ sở và đại lý cấp 1.

"Với ảnh hưởng bất lợi của virus corona và Nghị định 100, chúng tôi cho rằng doanh thu của Sabeco sẽ giảm trong quý I", SSI Research nhận xét, nhưng ước tính lợi nhuận sau thuế của công ty này sẽ cải thiện trong những quý cuối năm nhờ nỗ lực giảm chi phí. 

Cổ phiếu SAB (đường cam) và BHN (đường xanh) giảm hơn 35% trong 6 tháng gần nhất. Ảnh: Trading View

Trên sàn chứng khoán, nhà đầu tư đã ngay lập tức phản ứng với dự báo khó khăn của ngành bia, cũng như tác động đến hai doanh nghiệp bia lớn nhất thị trường.

Cổ phiếu SAB của Sabeco và BHN của Bia Hà Nội cùng chịu diễn biến tiêu cực từ cuối năm 2019 với đà giảm được nới rộng từ đầu năm nay. Đến cuối phiên sáng nay (19/2), cả SAB và BHN đều lùi về mức thấp nhất kể từ khi lên sàn chứng khoán.

Từ mức thị giá xấp xỉ 280.000 đồng tháng 7/2019, đến nay, cổ phiếu SAB đã về dưới ngưỡng 180.000 đồng, giảm gần 35%. Cổ phiếu BHN cũng không nằm ngoài xu hướng này khi thị giá giảm từ mức hơn 85.000 đồng mỗi cổ phần vào giữa năm 2019, xuống vùng giá 60.000 đồng.

Trao đổi vấn đề này với giới phân tích, đại diện Sabeco cho rằng thị trường bia sẽ bị ảnh hưởng trong ngắn hạn (gần nhất là quý I) và sẽ cần thời gian để thói quen của người tiêu dùng thích nghi với chính sách mới.

"Thích nghi" cũng là lý do mà Hoàng Nam - cậu bé phục vụ bàn ở quán bia - nói khi nghĩ đến phương án về quê. Nhưng cậu không quên nhắn lại ông chủ, khi nào quán đông khách thì gọi trở lại. "Hy vọng đến mùa hè, trời nóng, khách uống bia sẽ quay lại nhiều hơn, quán sẽ đông đúc trở lại", Nam vừa nói, vừa xoa hai bàn tay vào nhau để bớt lạnh.