VnMoney
04/09/2019 10:05

Ai đang "ôm" trái phiếu ngân hàng?

40% trái phiếu ngân hàng phát hành được công ty chứng khoán mua vào nhưng phần lớn là mua hộ, "bình phong" cho chính các nhà băng.

Theo báo cáo mới nhất của Công ty chứng khoán SSI (SSI), 8 tháng đầu năm, các ngân hàng phát hành hơn 56.000 tỉ đồng trái phiếu, chiếm một nửa tổng giá trị phát hành của thị trường. Với tỷ lệ phát hành thành công lên tới 99,6%, ngoại trừ Seabank có hai lô không bán hết, 10 ngân hàng còn lại đều thành công. Những con số hàng chục nghìn tỷ phát hành với tỷ lệ gần như tuyệt đối cho thấy trái phiếu ngân hàng đang được thị trường đón nhận. Vậy ai đã "hấp thụ" số trái phiếu này?

Ai đang ôm trái phiếu ngân hàng? - Ảnh 1.

Theo SSI, 40% trái phiếu ngân hàng phát hành (khoảng 22.900 tỉ đồng) được các công ty chứng khoán mua vào. Tuy nhiên, giới chuyên gia nhận định người nắm giữ cuối cùng thực chất là ngân hàng thương mại, tổ chức tài chính.

Công ty chứng khoán - 'bình phong' nắm giữ trái phiếu ngân hàng

Ông Trần Nhật Nam, một chuyên gia tài chính, người từng có kinh nghiệm tại các công ty chứng khoán khẳng định với VnExpress, công ty chứng khoán không bao giờ "ôm" trái phiếu ngân hàng. Chi phí vốn của họ luôn cao hơn mức lãi suất 6-7% của trái phiếu ngân hàng. Vì vậy mua trái phiếu ngân hàng để đầu tư không phải lựa chọn.

Hơn nữa, các công ty cũng không thể bán lẻ số 23.000 tĩ trái phiếu này cho đầu tư cá nhân. Với mức lãi suất từ 6-7% mà các ngân hàng chào bán, các nhà đầu tư cá nhân sẽ không bỏ tiền để nắm loại hình giấy tờ có giá này.

Theo tính toán của SSI, lãi suất và kỳ hạn bình quân của trái phiếu nhóm ngân hàng trong 8 tháng đầu năm là 6,75% một năm và 3,3 năm. "Huy động với lãi suất 13-14% để cho vay margin còn không đủ tiền thì tại sao họ lại đi mua trái phiếu với lãi suất thấp như thế?", ông Nam đặt câu hỏi.

Ông tạm chia các công ty chứng khoán thành hai nhóm. Thứ nhất, một nhóm chuyên mua trái phiếu trên thị trường sơ cấp, sau đó chuyển giao lại cho ngân hàng thương mại và tổ chức tài chính khác. Nhóm thứ hai mua trái phiếu của các doanh nghiệp (chủ yếu là doanh nghiệp bất động sản và phát triển hạ tầng) và bán lẻ dần cho nhà đầu tư cá nhân.

Một chuyên gia chứng khoán lâu năm nhận định, các công ty chứng khoán chỉ là "bình phong" đứng ra mua hộ các ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính khác. Các quy định đối với ngân hàng thương mại đầu tư trái phiếu (mua trực tiếp từ tổ chức phát hành) rất phức tạp, do liên quan đến thẩm định tín dụng. Trong khi đó, khi ngân hàng mua lại trái phiếu từ một tổ chức khác (thông qua trung gian), giao dịch này được xem là nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán trên thị trường, không phải trải qua nhiều bước thẩm định tín dụng.

Chính vì vậy, khi ngân hàng thương mại mua trái phiếu lẫn nhau, họ không mua trực tiếp khi phát hành lần đầu, mà thực hiện thông qua trung gian thường là công ty chứng khoán. Sau khi công ty chứng khoán mua trái phiếu trên thị trường sơ cấp, vào ngày hôm sau, ngân hàng sẽ mua lại từ công ty chứng khoán. Đó là "thao tác" thông thường của các ngân hàng thương mại khi muốn nắm trái phiếu của nhau, chuyên gia này cho hay.

Trong khi đó, ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn đầu tư của Công ty Chứng khoán Maybank Kim Eng (MBKE) cho rằng, ngoài mua với mục đích bán lại cho ngân hàng hoặc tổ chức khác, có khả năng các công ty đầu tư trái phiếu để phân bổ rủi ro. Với quy mô margin (cho vay các nhà đầu tư trên thị trường) của các công ty chứng khoán khoảng 47.000 – 50.000 tỉ, các công ty này đủ sức bỏ tiền đầu tư vào trái phiếu.

Trái phiếu doanh nghiệp đặc biệt lĩnh vực ngân hàng tại Việt Nam được xem là lĩnh vực trụ cột của lĩnh vực kinh tế, thị trường tài chính, chứng khoán. Theo ông Khánh, độ an toàn của ngân hàng ở Việt Nam cũng rất cao, chưa có ngân hàng nào phá sản. Hơn nữa, với tính thanh khoản cao, họ có thể cầm cố ngân hàng để vay tiền hoặc bán lại trên thị trường.

Ai đang ôm trái phiếu ngân hàng? - Ảnh 2.

Một số nhân viên đang phải bỏ tiền túi mua trái phiếu ngân hàng phát hành.


Nhân viên ngân hàng cũng phải 'ôm' trái phiếu

Thống kê của SSI với báo cáo tài chính bán niên 2019 của 18 ngân hàng niêm yết cho thấy, nửa đầu năm nay, lượng trái phiếu của các tổ chức tín dụng mà các ngân hàng thương mại nắm giữ tăng thêm tới 56.400 tỉ, con số khá tương đồng với lượng trái phiếu các nhà băng này đã phát hành. Hầu hết trái phiếu ngân hàng có lãi suất cố định và trả lãi hàng năm.

Với mức lãi suất trung bình chỉ 6,72% một năm, tức là chỉ tương đương lãi suất huy động của các ngân hàng thương mại lớn – nhóm có lãi suất huy động thấp nhất. Như vậy, trái phiếu của các ngân hàng thương mại hầu hết không hấp dẫn với các nhà đầu tư thông thường.

Rất nhiều nhân viên của khối các ngân hàng quốc dân hay ngân hàng thương mại có vốn nhà nước cùng chung một chia sẻ, khách hàng cá nhân không ai mua trái phiếu do ngân hàng phát hành. Chính vì thế mỗi đợt nhà băng phát hành trái phiếu và khoán chỉ tiêu cho từng nhân viên, họ đều mặc định bỏ tiền túi ra mua lại để hoàn thành KPI, sau đó vay cầm cố bằng chính số trái phiếu này để rút tiền về.

Nhân viên của một ngân hàng có tổng tài sản lớn nhất nhì trong nhóm "Big 4" từng khẳng định: "Chúng tôi luôn luôn phát hành trái phiếu thành công". Đằng sau câu chuyện phát hành luôn luôn thành công đó là việc ngân hàng giao chỉ tiêu bổ đầu người cho từng nhân viên "san sẻ" trách nhiệm. Bằng cách này hay cách khác, nhân viên phải hoàn thành chỉ tiêu. Ngân hàng chào bán không hết, nhân viên mời gọi không ai mua, thì nhân viên cứ thế mà bỏ tiền túi ra mua lại.

Theo Quỳnh Trang (VNexpress)
BIDV khởi động Giải chạy mang Tết ấm cho đồng bào nghèo

BIDV khởi động Giải chạy mang Tết ấm cho đồng bào nghèo

Hoạt động cộng đồng 18:24

Sáng 2-11-2024, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) phát động Giải chạy thiện nguyện online “Tết ấm cho người nghèo Xuân Ất Tỵ 2025”.

Một hãng ô tô sắp đạt cột mốc 1 triệu xe

Một hãng ô tô sắp đạt cột mốc 1 triệu xe

Thị trường 14:52

(NLĐO) - Công ty Ô tô Toyota Việt Nam vừa công bố doanh số bán hàng trong tháng 10 đạt 8.898 xe, tăng 25% so với tháng trước (bao gồm xe Lexus).

Khánh Hòa sẽ hưởng lợi gì khi 02 sân bay quốc tế được mở rộng, khánh thành?

Khánh Hòa sẽ hưởng lợi gì khi 02 sân bay quốc tế được mở rộng, khánh thành?

Doanh nghiệp 12:44

Sở hữu sân bay Quốc tế Cam Ranh, kết nối thuận tiện đến sân bay quốc tế Long Thành đang giúp địa phương khẳng định vị thế vững chắc trên bản đồ du lịch Việt.

Belluni - Hành trình hơn một thập kỷ trên con đường phát triển thời trang “xanh” bền vững

Belluni - Hành trình hơn một thập kỷ trên con đường phát triển thời trang “xanh” bền vững

Thị trường 17:58

Ưu đãi ngập tràn nhân kỷ niệm 13 năm thành lập Công ty Kinh doanh thời trang - thương hiệu Belluni - thương hiệu thời trang dành cho quý ông công sở lịch lãm

Thương hiệu Vietnam Coffee mang tinh hoa cà phê Việt đến sự kiện ra mắt sản phẩm mới

Thương hiệu Vietnam Coffee mang tinh hoa cà phê Việt đến sự kiện ra mắt sản phẩm mới

Doanh nghiệp 17:03

Giao thoa giữa hiện đại và truyền thống, Vietnam Coffee - thuộc Tổng Công ty Cà phê Việt Nam (VINACAFE), mang lại cảm xúc sâu lắng tại sự kiện ra mắt vừa qua.

Quý III/2024, Masan Consumer tăng trưởng hai con số

Quý III/2024, Masan Consumer tăng trưởng hai con số

Doanh nghiệp 16:28

Ngành tiêu dùng bán lẻ được dự báo có tiềm năng bứt phá trong cuối năm nay. Masan Consumer gây chú ý khi hoàn thành 130% kế hoạch lợi nhuận năm 2024

Sanvinest Khánh Hòa - 21 năm xây dựng và phát triển

Sanvinest Khánh Hòa - 21 năm xây dựng và phát triển

Doanh nghiệp 16:27

Trải qua 21 năm, Sanvinest Khánh Hòa đã gặt hái được nhiều thành công, vinh dự đón Huân chương lao động hạng Nhất và nhiều giải thưởng danh giá