Bên bờ Nam dòng sông Hậu, huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang, nhìn từ trên cao là dải đất xanh bạt ngàn đồng ruộng và chằng chịt những dòng kênh chạy theo hình xương cá. Xen giữa hai sắc xanh ấy là những nếp nhà liêu xiêu của những gia đình mưu sinh bám vào đồng ruộng.

Hơn hai mươi năm về làm dâu ở xã Phú Thuận, những người phụ nữ như bà Mai đã gắn đời mình với chiếc cầu gỗ "lắt lẻo" ở ngã ba kênh Xáng. Từ cái thuở ngượng nghịu cắp nón, nắm tay ông xã về nhà chồng đến sau này, một năm với ba vụ gặt, địu thóc qua sông, bước chân họ bao năm nay vẫn đạp trên dăm chục tấm ván gỗ, níu lại với nhau bởi những chiếc đinh đóng vội và đủ loại những sợi dây thép mỏng manh.

Những thớ gỗ phơi mình dưới cái nắng và những cơn mưa mùa nước nổi miền Tây, mủn trơ ra những mẩu đinh nhọn. Mặt gỗ bám rêu, phất phơ những bụi cây dại mọc xung quanh. Nguời dân xã Phú Thuận gọi kết cấu thô sơ ấy là một cây cầu.

Trên cây cầu ấy, nhiều năm qua, nông dân vựa lúa Thoại Sơn vẫn phải tự cõng thóc về nhà, trẻ túm ống quần, rón chân đi học trong những ngày mưa lụt, còn người bệnh phải cậy người nhà khiêng qua bên kia cầu, nơi xe cấp cứu đang đứng đợi. Những ngôi nhà quay mặt ra cầu quen với những tiếng rầm rầm vọng suốt ngày đêm của những thanh gỗ long lên trên mặt cầu khi có người qua lại.

Đàn ông trong xóm quanh ngã ba kênh Xáng, sau mỗi cơn mưa lại cùng nhau tay đinh tay búa, gom góp từng ván gỗ tốt trong nhà mang ra vá víu lại cây cầu, mong qua nỗi những ngày mưa gió tiếp theo. Bà Mai trải lòng, dân miền Tây bao đời chịu khó, quen cực, chỉ tủi hột thóc mình đổ mồ hôi chưa giúp mình giàu. Vài trăm triệu đồng bỏ ra xây cầu là "bất khả thi" đối với những vùng thuần nông ở xã Phú Thuận lẫn các xã khác ở Thoại Sơn.

Cây cầu gỗ thô sơ với những tấm ván đóng vội

Để thay đổi điều này, dự án "Cầu Hy vọng - Nâng bước em đến trường" của Quỹ Hy vọng xóa cầu tạm, cầu ván, cầu sắt xuống cấp ở đồng bằng sông Cửu Long đã xây những chiếc cầu bê tông kiên cố ở chính những vùng đất tưởng như "không thể tiếp cận được". Trên hành trình xây chiếc cầu Hy Vọng số 98 ở Vĩnh Tây lần này có sự đồng hành của "đội quân áo đỏ" Vietlott, với phần đóng góp tiền mặt 200 triệu đồng.

Hoạt động cộng đồng nhiều năm nay trở thành "truyền thống" của những người trúng giải của Vietlott, như một cách chia sẻ may mắn và trao cơ hội tới những người có cuộc sống khó khăn hơn. Từng tổ chức tặng quà cho hàng trăm người bán vé số dạo ở TP HCM trong đợt dịch Covid-19, tặng học bổng tới học trò nghèo mồ côi, đóng góp làm đường, xây trường học, nhưng đây là lần đầu tiên, màu áo đỏ Vietlott đồng hành trong một dự án xây cầu - công trình "sống còn" với người dân miền sông nước.

Ngày đầu tiên của tháng 3-2020, hai công trình cùng khởi công, cách nhau nửa giờ chạy xe, nhưng cùng chung một không khí vui như lễ hội. Không ít những giọt nước mắt đã rơi vì niềm hạnh phúc - "cuối cùng ngày này cũng đến". Giữa cái nắng rát mặt của mùa hè miền Tây, chính những người đàn ông xã Phú Thuận khi trước đợi tạnh mưa vác búa đinh ra sửa cầu gỗ, giờ cởi trần xăm xắn ra góp ngày công xây cầu.

Nhóm phụ nữ như bà Mai, ai khỏe thì ra phụ hồ, không thì ở nhà, dậy sớm nấu những nồi nước trà thật thơm, và những bữa cơm thật đầy để mời toán thợ. Nhà nào neo người sẽ dọn mảng sân to cho đội thi công để nhờ vật liệu. Mấy sắp nhỏ quanh ấp, tan học quên cả đi thả diều, đá bóng, chỉ thích đứng vây quanh, háo hức mấy ngày lại tra "sắp xong cầu chưa tía?". Không khí cứ rộn ràng từ sáng tới tối, như vậy suốt ba tháng liền.

Cây cầu mới với sự chung tay đóng góp của Vietlott, quỹ Hy vọng

Ngày 21-6, giữa sự háo hức của hàng ngàn người dân, cầu Vĩnh Tây được khánh thành. Chiếc băng đỏ vừa được đại diện chính quyền địa phương, quỹ Hy vọng và Vietlott cắt rời, tiếng vỗ tay cũng rền vang. Những cụ già râu tóc bạc phơ, sáng ấy soạn cái áo tươm tất nhất, cố chống ba-toong ra xem, rồi lấy tay quệt mắt: "Tôi mừng quá cô chú ơi. Tôi sống đến hôm nay, chỉ để đợi cái cầu này…"

Xen giữa hai sắc xanh của đồng lúa và kênh ngòi, trên đất Thoại Sơn hôm nay thấp thoáng cả màu sơn trắng sọc đỏ của những cây cầu bê tông mới, phấp phới những lá cờ lụa đủ màu. Ước mơ về những chiếc cầu đã không còn phải truyền tiếp cho những thế hệ về sau…