Theo NH Nhà nước, trong 11 tháng đầu năm 2014, tuy lãi suất tiết kiệm liên tục giảm nhưng huy động vốn bằng VNĐ vẫn tăng hơn 14% tập trung chủ yếu khu vực dân cư. Điều này cho thấy gửi tiền vào NH được người dân ưu tiên chọn lựa. Nhờ đó thanh khoản của các NH được bảo đảm.
Lãi suất tiết kiệm liên tục giảm nhưng huy động vốn bằng VNĐ của các ngân hàng thương mại vẫn tăng hơn 14%. Ảnh: T.Phương
Gửi tiền vẫn có lợi
Tại Báo cáo về tình hình kinh tế xã hội 11 tháng, Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia dự báo lạm phát dự báo cho cả năm 2014 vào khoảng 3% do giá xăng dầu xuống còn dưới 70 USD/thùng. Nhiều ý kiến cho rằng ngoài áp lực thừa vốn, xu hướng của lãi suất sẽ biến động theo lạm phát.
Thực tế cho thấy lãi suất tiền gửi kỳ hạn 1-3 tháng hiện xuống còn 4-5%/năm, còn kỳ hạn từ 6-12 tháng phổ biến ở mức 6-7%/năm. Một số chuyên gia tài chính cho rằng nếu năm 2014 lạm phát lùi về 3% sẽ có lợi cho người gửi tiền và huy động vốn của hệ thống NH tiếp tục tăng mạnh. Trong khi đó, tín dụng tăng trưởng chậm nên nhiều khả năng giảm thêm lãi suất đầu vào nhằm hạ thêm lãi suất đầu ra để khơi thông tín dụng.
Hiện nay, phần lớn các NH đang cho vay với lãi suất 7-9%/năm. Khoảng cách giữa lãi suất đầu vào với đầu ra chỉ còn 2-3%, bảo đảm cho NH kinh doanh không thua lỗ. Tuy nhiên, do người dân tập trung gửi tiền ngắn hạn nên một số NH cho biết sẽ ban hành các chính sách kích thích người dân gửi tiền kỳ hạn dài.
Tuy nhiên, điều mà người gửi tiền kỳ hạn dài luôn băn khoăn là khi rút tiền trước hạn họ chỉ được hưởng lãi suất 0,4-0,5%/năm. Để giải quyết vấn đề này, nhiều NH đã áp dụng cho vay cầm cố số tiết kiệm theo hướng hài hòa lợi ích cho khách hàng lẫn NH. Theo đó, khách hàng có thể vay lại 90% số tiền đã gửi với lãi suất lãi suất được ghi trong sổ tiết kiệm cộng với 1-2%. Đơn cử, NH Ngoại thương cho vay cầm cố số tiết kiệm với lãi suất phổ biến 8%/năm.
Trong khi đó, tín dụng toàn hệ thống NH đối với nền kinh tế tăng 10,22% so với cuối năm. Ủy ban giám sát tài chính quốc gia cho rằng tín dụng có cơ hội tăng mạnh hơn vào cuối năm theo tính mùa vụ và sự tác động của các chính sách hỗ trợ của NH Nhà nước. Mục tiêu tăng trưởng tín dụng 12-14% trong năm nay là có thể đạt được.
Không quá lo về tỉ giá
Tổng giám đốc một NH lớn ở TP HCM cho hay sắp tới NH có thể giảm thêm lãi suất tiền gửi kỳ hạn ngắn, trong khi vẫn giữ nguyên lãi suất các kỳ hạn dài nhằm tăng nhanh tỉ trọng huy động vốn dài hạn để cho cá nhân, doanh nghiệp vay tiền mua nhà, đầu tư đổi mới thiết bị công nghệ sản xuất.
Về mặt lý thuyết, khi lãi suất VNĐ giảm xuống quá sâu sẽ tạo áp lực lên tỉ giá, bởi khoảng cách giữa lãi suất tiền đồng với lãi suất ngoại tệ ngày càng thu hẹp, kích thích người dân nắm giữ USD. Thế nhưng, nhiều ý kiến cho rằng trần lãi suất tiền gửi USD đã giảm từ 1%/năm xuống còn 0,75%/năm, trong khi lãi suất tiền gửi VNĐ bình quân trên 5%/năm, chênh lệch lãi suất USD với VNĐ trên 4% chưa đủ lực làm cho tỉ giá đi lên.
Sau khi NH Nhà nước khẳng định không điều chỉnh tỉ giá, thực hiện bán can thiệp ngoại tệ bình ổn thị trường vào giữ tháng 11-2014, tỉ giá đã có xu hướng giảm. Một số NH có nhu cầu mua ngoại tệ để cải thiện trạng thái vào dịp cuối năm nhưng không lớn. Về tổng thể, cung cầu ngoại tệ vẫn ổn định, nguồn cung ngoại tệ diễn biến tích cực, thị trường chưa xuất hiện nhu cầu lớn về ngoại tệ
Ngày 5-12, giá USD trong các NH thương mại tiếp tục hạ nhiệt khi giảm xuống 21.310 đồng/USD mua vào, 21.360 đồng/USD bán ra, giảm thêm 20 đồng/USD so với phiên trước và giảm khoảng 80 đồng/USD so với thời điểm tăng mạnh hồi đầu tuần.
Xu hướng tăng đầu tư
Khảo sát của Ủy ban giám sát tài chính quốc gia cho thấy đầu tư hộ gia đình có xu hướng tăng đầu tư vào sản xuất kinh doanh nhằm nắm bắt những cơ hội trong giai đoạn nền kinh tế đang trên đà phục hồi.
Tại tháng 8-2014, có khoảng 24% số người được hỏi có ý định đầu tư vào sản xuất, tăng 7% so với cuộc khảo sát hồi tháng 2-2014 và tăng 18% so với cuộc khảo sát trước đó. Số người được hỏi đang có dự định đầu tư vào cung cấp dịch vụ cũng tăng lên so với trước.