Tại chợ nông sản Thủ Đức lúc 22 giờ đêm ngày 10-5, ở vòng ngoài, nơi tập kết xe tải, hàng trăm tấn trái cây đóng trong thùng carton in chữ Trung Quốc được bốc dỡ xuống và nhanh chóng được chuyển lên các xe đầy hàng để di chuyển vào bên trong chợ.

Cam Trung Quốc được gắn cuống tươi xanh bằng keo Con Voi 502, thao tác này được thực hiện nhanh gọn, tinh xảo. Trước mỗi vựa trái cây, chủ vựa chuẩn bị hàng loạt các loại thùng xốp, sọt tre, sọt gỗ để “thay áo” cho trái cây.

Sau khi cho vào các sọt, người chủ vựa dùng lá chuối để phủ lên, bất cứ ai nhìn vào cũng nhầm tưởng đó là cam sành miền Tây vừa được thu mua về.

Tuy vậy, rất nhiều vựa trái cây sơ sót vẫn vô tư dùng giấy báo in chữ Trung Quốc để che đậy các sọt cam được giới thiệu đến từ Bến Tre.

Tại chợ đầu mối nông sản Thủ Đức, cam sành miền Tây được phân làm 3 loại nhưng không có loại nào dưới 15.000 đồng.

Ngoài ra, theo một chủ hàng, còn có loại cam dạt, là những quả chín quá hoặc bị hấp nắng, không đảm bảo chất lượng, để nhập cho cái mối hàng bán nước, với giá rất rẻ, từ 6.000 đến 10.000 đồng/kg. Tuy nhiên, số lượng cam loại này thường rất ít, mỗi ngày chỉ có khoảng vài chục kg đổ lại.

Cam sành miền Tây đang khan hiếm, mức giá bán tại vườn luôn trên 20.000 đồng/kg.

Theo một chủ vựa lâu năm ở đây, vì đang là thời điểm khan hàng nên cam miền Tây nhập hôm nào hết hôm đó. Dù cam xấu nhưng khách vẫn không kén chọn hay phàn nàn. Quan sát tại hầu hết các vựa trái cây ở chợ nông sản Thủ Đức, chỉ có 1-2 sọt cam sành quả to, xanh, vỏ sần sùi được giới thiệu là cam Hậu Giang, Cần Thơ, Bến Tre,... bán với giá 18.000-30.000 đồng/kg.

Theo chủ vựa T.H, những loại cam này thường đã được mối hàng từ Hà Nội, hoặc các mối hàng lớn ở TP HCM đặt hết chứ không còn hàng để bán cho mối lẻ. Bên cạnh đó còn có rất nhiều sọt cam trái nhỏ, vỏ mỏng, da láng bóng, được giới thiệu là “để được lâu và nhiều nước” có giá từ 8.000 đến 10.000 đồng/kg. Đặc biệt, loại cam “siêu rẻ”này nguồn hàng dồi dào, mua bao nhiêu cũng có.

Ở chợ đầu mối, người ra vào chủ yếu là chủ vựa, mối hàng và những người vận chuyển. Bởi vậy mà khi thấy xuất hiện người lạ vào khu vực chợ, tất cả đều tỏ ra nghi ngại. Khi phóng viên đề nghị được chủ vựa hướng dẫn phân biệt cam Trung Quốc và cam miền Tây, chủ vựa tỏ ra lúng túng rồi trả lời ngắn gọn: “Ở đây không bán trái cây Trung Quốc”.

Trong khi đó, những vỏ thùng hàng in chữ Trung Quốc đang được xếp chồng nhau, vứt la liệt ngay bên cạnh gian hàng. Thực tế là vậy, nhưng không một chủ vựa nào thừa nhận đó là cam Trung Quốc. Chỉ có những mối lẻ ở các chợ mới tiết lộ nguồn gốc thực của những loại cam “mua bao nhiêu cũng có” trong bối cảnh nhà vườn miền Tây đang bán cam với giá cao kỷ lục vì khan hàng.

Cam cũng như nhiều rau củ quả tươi sống khác, với đặc thù bán lẻ số lượng theo yêu cầu của người mua, nên các tiểu thương chỉ cần lấy hàng ra khỏi thùng... là có thể xóa hết nguồn gốc xuất xứ thật. Cũng vì thế, người tiêu dùng khó biết được xuất xứ của các loại rau củ Trung Quốc.