Gần đây có nhiều thông tin cho rằng, thị trường bất động sản ở thời điểm hiện nay đang ủng hộ người mua bởi giá đã giảm mạnh và đây chính là điểm “đáy” của thị trường.

Sau nhiều tháng không tìm đâu ra căn hộ trong gói 30.000 tỉ đồng được Nhà nước hỗ trợ lãi suất để mua, anh Nguyễn Văn Sáu, một công chức đành ngậm ngùi mua một căn hộ thương mại thông thường. Căn hộ anh mua có diện tích 50m2 tại quận Tân Phú, giá bán 14 triệu đồng/m2. Với số tiền 200 triệu đồng có sẵn, anh được ngân hàng hứa cho vay số tiền còn lại. Tưởng rằng mọi việc sẽ thuận lợi khi anh Sáu có thu nhập 15 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, khi làm hồ sơ thủ tục vay, anh mới ngộ ra rằng: đừng tin những lời quảng cáo.

Chạy chọt sáu tháng chưa mua được nhà

Tại dự án nêu trên, anh Sáu được ngân hàng cam kết cho vay 70% giá trị căn hộ. Tuy nhiên, ngoài việc anh phải chứng minh thu nhập, phương án trả nợ, định giá căn nhà tại TP Phan Thiết (ở quê), cuối cùng ngân hàng chỉ đồng ý cho anh vay số tiền 200 triệu đồng vì lo sợ anh không trả được nợ. Đến nay dù đã nhờ vả hết các mối quan hệ, nhưng sau sáu tháng kể từ ngày đặt chỗ, anh vẫn chưa thể ký hợp đồng mua nhà.

Tương tự, chị Lê Thị Phương (ngụ tại quận 9, TP HCM) khi đọc báo thấy đầy rẫy các thông tin: lượng hàng tồn kho còn cao, giá bất động sản đã chạm đáy, thời điểm để mua nhà… đã lật đật rút hết tiền ở sổ tiết kiệm đi mua nhà. Sau ba tháng ròng rã tìm kiếm, chị Phương cũng bỏ cuộc bởi khó tìm ra căn hộ vừa túi tiền để mua hoặc khi tìm được thì ngân hàng không đồng ý giải ngân, bởi thu nhập của hai vợ chồng làm công nhân chỉ hơn 10 triệu đồng/tháng.

Ông Đoàn Chí Thanh, tổng giám đốc công ty địa ốc Hoàng Anh Sài Gòn, cho biết trên thực tế, số lượng nhà ở đang tồn kho rất nhiều nhưng chủ yếu là những căn hộ diện tích lớn, giá bán cao. Ở phân khúc nhà giá thấp thì gần như không đủ cung nên người dân không có nhiều lựa chọn. Điển hình chỉ trong hai tuần công ty đã bán khoảng 200 căn hộ tại dự án Hưng Ngân (quận 12), bởi giá căn hộ này chỉ khoảng 500 triệu đồng/căn, lại được vay gói tín dụng 30.000 tỉ đồng. Trong khi trước đó, ở những phân khúc diện tích lớn, giá bán trên 15 triệu đồng/m2, dù công ty được ký gửi nhiều nhưng rất khó bán.

Giá đã chạm đáy?

Theo số liệu báo cáo của Bộ Xây dựng, tính đến cuối tháng 2-2014, cho thấy tổng giá trị tồn kho bất động sản cả nước còn khoảng 92.700 tỉ đồng, giảm gần 2% so với thời điểm tháng 12 năm ngoái. Cụ thể, tồn kho căn hộ chung cư khoảng 19.200 căn, tương đương 28.500 tỉ đồng. Tại TP HCM, đã có khoảng 5.800 trong tổng số 6.400 căn hộ chào bán trong năm 2013 được tiêu thụ hết, tăng 46% so với năm trước.

Nhìn vào những con số trên có thể thấy số lượng hàng tồn kho đã giảm nhờ giao dịch trong những tháng qua tăng nhiều so với cùng kỳ. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Văn Đực, phó giám đốc công ty địa ốc Đất Lành, nếu chỉ dựa vào số liệu chủ đầu tư báo cáo, rồi làm phép tính trừ đơn giản là lấy số tồn đầu kỳ trừ đi số đã bán được rồi nói những căn còn lại là hàng tồn kho là chưa phản ánh đúng thực tế. Bởi khi báo cáo, chủ đầu tư thường báo cáo số mình bán được nhưng thực tế số lượng hàng tồn kho lại nằm rải rác ở những nhà đầu tư thứ cấp. Nói cách khác, số lượng tồn kho được chia nhỏ cho nhiều doanh nghiệp nắm giữ, thay vì chủ đầu tư. Như vậy, khó có thể ảo tưởng rằng, bất động sản đã đến thời nóng sốt.

Về mặt giá, theo các chuyên gia, người thu nhập thấp trong thời điểm thị trường bất động sản đóng băng vẫn khó có cơ hội tiếp cận được nhà ở. Một câu hỏi được đặt ra, liệu giá bất động sản đã chạm đáy hay chưa? Đây có phải là thời điểm vàng để đi mua nhà? Ông Lê Hùng, tổng giám đốc công ty An Phú, phân tích có thể nói giá bất động sản ở Việt Nam đang cao vì những yếu tố như lãi vay, tiền sử dụng đất, thủ tục hành chính còn cao và rườm rà. Theo ông Hùng, hiện nay vẫn chưa có một quy hoạch tổng thể cũng như chi tiết về phân khúc nhà ở. Do vậy, các chủ đầu tư đã và đang tập trung quá nhiều vào các phân khúc cao cấp, sang trọng nhưng quá ít các bất động sản phù hợp với khả năng thanh toán của người dân.

Trả lời Thế Giới Tiếp Thị, GS Đặng Hùng Võ, nguyên thứ trưởng bộ Tài nguyên và môi trường cho rằng, khó có thể khẳng định thị trường đã bắt đáy hay chưa. Bởi, cách đây một năm, khi các doanh nghiệp như Hoàng Anh Gia Lai, Novaland, Phát Đạt… công bố giảm 50% giá bán bất động sản nhưng vẫn có lãi thì giá bất động sản đã đâu bắt đáy. Theo ông, khi mà giá bất động sản giảm mạnh nhưng người tiêu dùng vẫn chưa tiếp cận được do vượt quá khả năng chi trả thì khi ấy chứng tỏ giá bất động sản vẫn chưa bắt đáy.