Quán cà phê chung cư đầu tiên ở Sài Gòn là La Fenêtre Soleil (Cửa sổ mặt trời) ở góc đường Lê Thánh Tôn - Nam Kỳ Khởi Nghĩa (quận 1) do một người Nhật và một vài người Việt hợp tác đầu tư đến nay đã được hơn 10 năm. Hiện La Fenêtre Soleil đã chuyển sang một chung cư khác ở đường Lý Tự Trọng (quận 1).
Khoảng 4 năm trở lại đây phong trào mở quán cà phê chung cư cũ ở TP HCM ăn nên làm ra và trở thành một trào lưu kinh doanh mới. Các quán xuất hiện ở khắp nơi. Điển hình như chung cư 14 Tôn Thất Đạm (quận 1) có quán Banksy Studio Cafe, MockingBird Cafe, Things Cafe, The Other Person Cafe; chung cư Lý Tự Trọng (quận 1) có Luth Cafe, Bông Cải Xanh Cafe, Cửa sổ mặt trời. Một chung cư khác ở số 158D Pasteur (quận 1) có đến 5 quán đang kinh doanh, trong đó nổi bật là She Cafe, Gabi Café, Coffee Book Shop The Print Room...
Lợi thế của các quán cà phê chung cư là giá thuê mặt bằng rẻ hơn nhiều so với những quán mặt tiền hay trong hẻm. Thường dao động trong khoảng 4-7 triệu đồng/tháng. Các quán có thể tận dụng phần chi phí dôi ra cho phần trang trí nhằm tạo phong cách riêng, lợi nhuận thu được cũng nhiều hơn.
Chủ quán cà phê chung cư thường là kiến trúc sư, họa sĩ, nhạc sĩ, ca sĩ hay một số bạn trẻ có tính cách. Họ có những cái nhìn nghệ thuật. Họ tận dụng kiến trúc cũ của căn nhà, phòng ốc, cửa sổ, cầu thang, bàn ghế, tivi, máy móc cũ, cộng thêm ánh sáng để tạo nên một không gian độc đáo, hoài cổ, trái ngược hẳn với nhịp sống hiện đại, sôi động bên ngoài. Có quán lại thiết kế theo phong cách Cosplay, Chibi, truyện tranh hay ma quái... tạo sự tò mò nên mỗi quán sẽ có một lượng khách riêng của mình.
Tuy nhiên, đặc điểm chung của các quán cà phê chung cư là có không gian nhỏ hẹp, cũ kỳ và đặc biệt là rất khó tìm. Vì thế, chủ quán thường quảng cáo bằng cách truyền miệng và tận dụng sức mạnh của các mạnh xã hội để thu hút khách hàng.
Gabi Café là địa chỉ quen thuộc của giới văn phòng. Quán Gabi có không gian màu xanh nhạt dịu mắt, cách trang trí dễ thương phù hợp với những người trẻ. Ngoài các thức uống giá từ 20.000 - 50.000 đồng thì còn có thực đơn cơm trưa hấp dẫn, giá cả cũng phải chăng. Khách cũng có thể ngả lưng nghỉ trưa ngay tại quán với không gian yên lặng, mát mẻ.
She café nằm ở lầu 1 chung cư đường Pasteur, được nhiều bạn trẻ biết đến. Tuy có diện tích nhỏ nhưng khiến mỗi ai đến đây đều cảm thấy dễ chịu. Bên trong là sự kết hợp vừa lạ lẫm và quen thuộc bởi những tấm ảnh của các nữ ca sĩ: Angelina Jolie, Julia Roberts, Marilyn Monroe…
Các bức tường được sơn màu xanh xám, cùng với những cuốn sách tiếng Anh về nghệ thuật trên giá, vừa cổ kính lẫn hiện đại, tạo cảm giác cho khách quay về thế giới thập niên 80 thế kỷ XX. Bên ngoài quán là một ban công nhỏ nhìn xuống phố với những chậu cây xanh nhỏ nhắn, vài khóm hoa cùng bàn ghế nhỏ cũng có thể giữ chân bạn được lâu hơn.
She Café thay mới hoa mỗi tuần và luôn là hoa tươi, tùy cảm hứng của ngày, của mùa. Còn giá đồ uống trung bình dao động trong khoảng 30.000 – 65.000 đồng/ly.
Bạn Trịnh Lan Anh (sinh viên trường ĐH RMIT), một khách hàng thân thiết của quán, cho biết: "Mình rất thích không gian những quán cà phê chung cư bởi sự yên tĩnh, không gian gần gũi giống như ở nhà, lại có nhiều sách đọc. Không bị ai làm phiền, có thể vừa học bài và thư giãn".
