VnMoney
22/08/2014 13:04

870 triệu USD và phi vụ ma mãnh của METRO

Lỗ kéo dài suốt 11/12 năm có mặt tại VN nhưng METRO Cash & Carry VN (METRO) bất ngờ được bán cho doanh nghiệp Thái Lan với số tiền lên đến 655 triệu euro (khoảng 870 triệu USD).

Thương vụ trở thành món hời khổng lồ cho tập đoàn mẹ nhưng kể từ khi có mặt cho đến khi tuyên bố rời khỏi Việt Nam, METRO chưa đóng một đồng thuế nào.

Bán ưu đãi?

Là nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), METRO vào Việt Nam được nhận rất nhiều ưu đãi về thuế, giá thuê đất, mặt bằng tốt để xây dựng siêu thị. Đối với thuế, công ty này được giảm thuế thu nhập doanh nghiệp 50% trong 2 năm kể từ khi có lãi. Tất cả 19 siêu thị METRO trong cả nước đều tọa lạc ở vị trí đẹp.

Cơ quan quản lý Việt Nam phải vào cuộc để biết tại sao METRO lỗ mà vẫn bán được giá cao - Ảnh: D.Đ.Minh
Cơ quan quản lý Việt Nam phải vào cuộc để biết tại sao METRO lỗ mà vẫn bán được giá cao - Ảnh: D.Đ.Minh

Không ít các ưu đãi METRO được hưởng là vì kinh doanh bán sỉ chứ không phải bán lẻ nhưng từ nhiều năm qua, METRO luôn bị tố cáo là lách luật để bán lẻ. Cụ thể, gian hàng bán lẻ các loại gạo, ngũ cốc xuất hiện tại tất cả các siêu thị METRO, bày bán với đơn vị nhỏ nhất.

Việc cấp phát thẻ hội viên được tiến hành ồ ạt, cạnh tranh trực tiếp với những nhà bán lẻ trong nước khác. Tuy nhiên, tất cả những dấu hiệu sai phạm đó không được xử lý nên METRO ngày càng lấn tới.

Đặc biệt, suốt 12 năm kinh doanh ở Việt Nam, METRO chỉ báo lãi duy nhất 1 lần dù đã mở tới 19 siêu thị trải dài trên cả nước. Từ tổng vốn đầu tư ban đầu 78 triệu USD, sau 12 năm, METRO đột ngột bán công ty cho doanh nghiệp Thái Lan với giá 870 triệu USD. Số lợi nhuận khổng lồ này chẳng bao lâu nữa sẽ được tập đoàn mẹ ở Đức thu về trong khi Việt Nam không thu được thuế thu nhập trong hoạt động kinh doanh cũng như sẽ rất khó thu được thuế chuyển nhượng...

Giám đốc một siêu thị tại TP HCM cho rằng việc METRO được bán với giá cao có thể đặt ra nhiều vấn đề, trong đó có thể bao gồm những cam kết hỗ trợ kèm theo như mọi ưu đãi từ phía Việt Nam...

“Khi đầu tư vào các siêu thị, dù theo nguyên tắc lấy ngắn nuôi dài, lấy cái đã có lời nuôi cái mới đang bị lỗ nhưng cũng không doanh nghiệp nào chấp nhận phương án lỗ kéo dài quá 5 năm. Tôi nghĩ rằng 5 năm cũng là thời gian cần thiết và đủ cho một khoản đầu tư vào nhiều ngành nghề khác. Nếu không đạt được mục tiêu và sinh lời trong thời gian đó thì dự án đã thất bại” - vị giám đốc này phân tích.

Thị trường đầy tiềm năng

Theo ước tính, hình thức bán lẻ hiện đại (gồm các siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng tiện lợi...) ở Việt Nam chỉ chiếm khoảng 20%. Trong khi đó tỉ lệ này ở Thái Lan là 60%, ở Malaysia hay Indonesia từ 40 - 50%...

Tốc độ tăng trưởng doanh thu ngành bán lẻ hiện đại tại Việt Nam những năm qua đều tăng trưởng khoảng 20%/năm và được nhận định chỉ mới ở cuối giai đoạn bắt đầu và đang tăng tốc. Do đó xu hướng phát triển bán lẻ hiện đại tại Việt Nam sẽ còn tiếp tục diễn ra mạnh mẽ.

Dự báo sẽ còn tiếp tục có nhiều nguồn vốn đầu tư trong và ngoài nước vào thị trường này. Các tập đoàn bán lẻ hàng đầu trên thế giới đã có mặt tại Việt Nam và liên tục mở rộng hoạt động kinh doanh như METRO, Big C, Aeon, Lotte...

Đề cập đến vụ METRO lỗ nhưng bán được giá cao, TS Vũ Quang Việt, nguyên Vụ trưởng Vụ Tài khoản quốc gia của LHQ, cho rằng: Giá trị của METRO nằm ở những mặt bằng mà Việt Nam cho phép họ sử dụng. Bình thường nếu một công ty kinh doanh không có lãi thì giá là 0 đồng. Do đó việc trả giá cao hơn 0 đồng vì người mua biết chắc sẽ được sử dụng những vị trí mặt bằng đẹp của METRO.

Kinh doanh lỗ, bán tỉ đô

Tổng cộng mức lỗ lũy kế đến năm 2012 của công ty này lên đến 598 tỉ đồng với giải thích thua lỗ kéo dài vì phải tập trung mở rộng đầu tư. Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng nghi án chuyển giá của METRO đã được nói đến nhiều lần và trong suốt nhiều năm. Tuy nhiên, cơ quan thuế đã điều tra tới đâu và kết luận như thế nào thì đến nay mọi người cũng chưa biết.

“Có thể METRO giải thích rằng sau 12 năm ở Việt Nam họ không có lãi vì bao nhiêu tiền kiếm được để đầu tư cho mở rộng kinh doanh. Nhưng ngay cả cách họ xây dựng hàng loạt siêu thị quá dễ dãi cũng là một vấn đề đáng bàn. Theo cam kết WTO của Việt Nam, chúng ta mở cửa cho các trung tâm mua sắm nhưng vẫn bảo lưu là sau cái đầu tiên, nhà đầu tư muốn mở cái tiếp theo thì phải được chính phủ xem xét dựa vào nhu cầu thực tế. Việc để cho METRO tung hoành ở Việt Nam là kết quả của một quá trình thiếu sự phối hợp của các cơ quan chức năng, như Bộ KH-ĐT không giám sát chặt chẽ, Bộ Tài chính thả lỏng quản lý...” - bà Lan phát biểu.

Bà Lan nhấn mạnh: METRO bán với giá cao nhưng họ có một quá trình không nộp thuế cho Việt Nam, vậy họ có quyền bán công ty của mình một cách đơn giản như thế rồi ra đi mà cơ quan quản lý thuế Việt Nam không có quyền gì sao?

Vụ chuyển nhượng METRO cho doanh nghiệp Thái Lan đem tới cho các chuyên gia nhiều nỗi lo, trong đó có việc vào năm 2015 cộng đồng chung ASEAN được thành lập và Thái Lan sẽ rộng cửa đưa hàng vào Việt Nam qua hệ thống phân phối, thị phần mà METRO bán lại.

Theo TS Vũ Quang Việt, hiện nay, các nước đều không có hiệp ước mua bán hay đầu tư trực tiếp nên chính phủ đều có quyền can thiệp. WTO chỉ liên quan đến buôn bán hàng hóa và một số dịch vụ nhất định. Việt Nam hoàn toàn có quyền cấm một nước nào đó đầu tư, hoặc đầu tư vào một ngành nào đó. Nhiều người cho đến nay không hiểu điều này. Thường khi bán công ty, cơ quan nhà nước, đặc biệt là thuế, và cơ quan liên quan khác phải xem xét, và có thể yêu cầu hai bên (bên mua và bên bán) nộp đánh giá, nhất là bản cáo cáo tài chính, để biết tại sao lỗ mà họ vẫn mua lại giá cao như thế.

Hàng loạt đại gia dính nghi án chuyển giá né thuế

Ngoài METRO còn hàng loạt các tên tuổi lớn như Coca Cola, Pepsi, Nestlé, Nike đang trong nghi án chuyển giá trốn thuế tại Việt Nam. Điểm chung của các DN này là đầu tư lâu dài nhưng báo lỗ triền miên. Mặc dù than lỗ nhưng họ vẫn mở rộng đầu tư liên tục.

Chẳng hạn tính đến hết tháng 9-2011, Coca Cola đã lỗ lũy kế 3.768 tỉ đồng và bị “âm” vốn chủ sở hữu đến hơn 800 tỉ đồng. Nhưng đến nay, Coca Cola đã có khoảng 13 dây chuyền sản xuất trên toàn quốc và đang trong kế hoạch tiếp tục mở rộng đầu tư với số tiền công bố rót thêm 300 triệu USD trong giai đoạn 2013 - 2015.

Tương tự Pepsico cũng thua lỗ kéo dài từ năm 1991 và lũy kế đến hết năm 2010 lên đến hơn 1.200 tỉ đồng. Hay Nestlé báo lỗ hơn 30,8 triệu USD sau 18 năm hoạt động tại Việt Nam. Dù vậy Nestlé vẫn không ngừng đổ thêm tiền vào thị trường Việt Nam để xây thêm nhà máy mới, nâng tổng vốn đầu tư lên tới 466 triệu USD...

 

Theo Mai Phương - N.Trần Tâm (Thanh Niên)
Essensia Sky: “Hàng hiếm” tại Nam Sài Gòn

Essensia Sky: “Hàng hiếm” tại Nam Sài Gòn

Dự án mới 07:00

Ngày 14-12 vừa qua, Phú Long tổ chức sự kiện “Đất lành hoa nở” thu hút gần 1.000 lượt khách tham quan, tìm hiểu dự án Essensia Sky

LPBS kiện toàn đội ngũ lãnh đạo, hướng tới mục tiêu tăng trưởng bền vững

LPBS kiện toàn đội ngũ lãnh đạo, hướng tới mục tiêu tăng trưởng bền vững

Chứng khoán 17:50

Vào ngày 26-12, Công ty Cổ phần Chứng khoán LPBank (LPBS) đã tổ chức thành công Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) bất thường.

Thai Village Restaurant: Địa chỉ vàng soup vi cá, bào ngư cao cấp

Thai Village Restaurant: Địa chỉ vàng soup vi cá, bào ngư cao cấp

Điểm đến hấp dẫn 17:49

Thai Village Restaurant nổi bật vì chất lượng, là một trong những địa chỉ hàng đầu trong việc chế biến và phục vụ soup bào ngư và vi cá thượng hạng

SAWACO hướng đến mục tiêu uống nước tại vòi

SAWACO hướng đến mục tiêu uống nước tại vòi

Thị trường 17:00

(NLĐO) - Trong suốt thời gian qua, SAWACO luôn bảo đảm duy trì cấp nước an toàn, liên tục, chất lượng cho nhân dân TP HCM

EPS: Sẻ chia yêu thương Xuân 2025

EPS: Sẻ chia yêu thương Xuân 2025

Nhịp sống 16:29

EPS phối hợp cùng Thị Đoàn thị xã Phú Mỹ tổ chức chương trình “Xuân tình nguyện 2025” với chủ đề “Sẻ chia yêu thương Xuân 2025”

Cần Thơ thắp sáng Ngày Hội Du lịch - Đêm Hoa đăng Ninh Kiều lần thứ VII cùng Heineken

Cần Thơ thắp sáng Ngày Hội Du lịch - Đêm Hoa đăng Ninh Kiều lần thứ VII cùng Heineken

Điểm đến hấp dẫn 15:09

Từ ngày 28-12-2024 đến 1-1-2025, Ngày hội Du lịch - Đêm Hoa đăng Ninh Kiều lần thứ VII sẽ chính thức diễn ra với chuỗi hoạt động văn hóa, giải trí đặc sắc.

Xu hướng lựa chọn Limousine - Đại diện cho sự đẳng cấp và thời thượng tại các sự kiện lớn

Xu hướng lựa chọn Limousine - Đại diện cho sự đẳng cấp và thời thượng tại các sự kiện lớn

Dịch vụ 11:23

Limousine cao cấp tại các sự kiện và đồng hành cùng VIP. Limousine ghế Boeing mát xa của Vie Limo là biểu tượng cho hành trình đẳng cấp, được tin tưởng lựa chọn