Chứng kiến cảnh nhiều chiếc xế hộp chìm trong biển nước, rồi bán qua tay, khách xe cũ ở Việt Nam thời điểm này khá cân nhắc, trong khi đó, các đại lý thì đứng ngồi không yên vì lo doanh số tụt dốc thêm.
Đường Dương Đình Nghệ và Tố Hữu hiện là hai chợ xe mới và lớn nhất Hà Nội, nơi đây tập trung hầu hết các dòng xe nhỏ, giá rẻ qua sử dụng đến những dòng xe nhập, đặc chủng.
Xuất hiện xe ngập nước bán ra thị trường
Theo thông tin của một số đại lý xe cũ, khoảng 1 tuần trở lại đây có hiện tượng khách hàng bán xe cũ loại nhỏ gia tăng. Điều này khá lạ so với trước kia khi khách cá nhân chủ yếu bán các dòng xe tầm trung, giá khá đắt. Thậm chí một số đại lý cho biết đã có xe qua sử dụng được bán ra là xe bị ngập nước, thủy kích (nước xâm nhập máy phá hủy tay biên, máy xe).
Xe cũ, giá rẻ chủ yếu là các xe gầm thấp, rủi ro mua phải xe ngập nước rất lớn trong bối cảnh mưa lũ đang hoành hành tại miền Bắc.
Ông Nguyễn Tiến Mạnh, chủ đại lý xe cũ tại Dương Đình Nghệ cho hay: "Dòng xe hatchback và sedan, tỷ lệ bán ra ít hơn mua vào. Các dòng xe này bán đi mất giá, giá trị lại không cao, trong khi đó ở chiều ngược lại nhu cầu mua để chạy dịch vụ, cá nhân khá lớn dẫn đến khó có xe bán đi đơn thuần chỉ là cá nhân đổi xe".
Thông thường, nếu xe bị ngập nước, thủy kích hoặc hư hỏng do bị nước ngập sửa chữa sẽ rất tốn kém, nhẹ có thể vài triệu đồng, nặng có thể đến vài chục triệu đồng đến tiền trăm triệu đồng tùy loại xe.
"Ở đại lý xe cũ, tình trạng xe tai nạn, xe quá cũ, xe ngập nước gặp thường xuyên. Điểm dễ nhận ra là khách có xe ngập nước là phần ốc và bộ xả hơi đã bị tác động hoặc thay thế linh kiện. Bằng mắt thường, thợ xe có thể biết các gioăng, nắp máy, ốc vít bị thay thế vì màu sắc trắng sáng thay vì màu nâu gạch do sử dụng thời gian dài ở nhiệt độ cao. Nếu máy móc bị tháo ra, thay mới bên trong, điểm nhận dạng là ốc không khớp với vạch đánh dấu ban đầu hoặc các bu lông có dấu hiệu bẹt góc, trờn ren", ông Mạnh cho hay.
Vị chủ xe cũ tiết lộ, với xe bị ngập nước thông thường sẽ dễ xử lý hơn và không có hậu quả nặng cho máy và thiết bị điện tử bên trong. Còn đối với xe đã bị thủy kích, phải bổ máy để sửa chữa, thay mới các thiết bị điện tử do chập điện, mát dây... Chi phí sửa chữa lớn. Nếu có ý bán, các đại lý sẽ trả rất rẻ sau đó sửa chữa từng phần.
Tuy nhiên, kinh nghiệm của thợ xe là nếu các xe bị thủy kích làm lại, máy móc chạy sẽ không êm, tiếng nổ rè rè chứ không "ngọt". Điều này chỉ những thợ xe có kinh nghiệm, từng trực tiếp sửa xe thủy kích mới biết được, còn đối với ngay cả lái xe cũng khó phân biệt được.
Theo anh Minh, thợ sửa xe của đại lý xe cũ nói trên. "Mua xe cũ may hơn khôn là chính, nếu mua ở đại lý uy tín, bao test và đảm bảo không va đụng, ngập nước thì sẽ yên tâm. Còn đối với đại lý cố tình gian dối, khách cũng khó có thể biết được. Thậm chí dù có thuê thợ kỹ thuật đến xem xe trước khi mua cũng chưa chắc phát hiện ra các dấu hiệu xe bị ngập nước, thủy kích".
Hiện nay, nhiều lời khuyên khi mua xe cũ là nên mua xe gầm cao nhưng đây chỉ là biện pháp loại trừ dù cho đa phần xe sedan, hatchback gầm thấp, song không phải các xe gầm cao như SUV, Crossover, MPV không bị ngập nước, nhất là trường hợp ngập nước ở hầm chung cư, ngập nước do đường úng, tắc khi mực nước lên cao.
Mua xe cũ, giá rẻ nhưng chi phí đắt!
Trên thực tế, xe cũ hiện nay "thượng vàng, hạ cám" với mọi giá khá nhau, 40 triệu cũng có xe đi, 100 triệu, thậm chí 200 triệu đồng cũng có chiếc xe để đi lại. Tuy nhiên, tiền nào giá ấy, những chiếc xe này không quá cũ thì cũng đã phải qua nhiều lần sửa chữa, đại tu hoặc bị ngập nước, thủy kích... Điều này sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng chiếc xe và chi phí nuôi, sửa xe sẽ rất đắt.
Theo các thợ sửa xe chuyên nghiệp, nếu xe bị ngập nước mà chưa bị thủy kích, "chữa" sẽ dễ hơn và khó bị phát hiện, còn xe bị thủy kích, khiến biến dạng tay biên hoặc piston dễ phát hiện hơn.
Thực tế, thường các đại lý xe cũ bán xe sẽ cam kết xe không bị ngập nước hoặc làm lại máy. Có đại lý "chịu chơi" và khẳng định uy tín của mình bằng cách nếu khách hàng đem xe kiểm tra phát hiện xe ngập nước sẽ 1 đổi một trong tháng đầu tiên.
Ông Hiền, chủ đại lý xe cũ trên đường Tố Hữu cho biết, mấy năm trước làn sóng xe nhập Kia Morning từ Hàn Quốc về Việt Nam rất nhiều. Các loại xe này đều được quảng cáo là xe "chạy lướt" (xe mới chạy được một số km nhất định để thành xe cũ) nhập về Việt Nam trốn thuế nên rất đắt khách. Tuy nhiên, hiện nay do xe nhập cũ bị cấm, xe biếu tặng cũng bị siết chặt nên xe từ nước ngoài dạng này không vào được Việt Nam, thị trường chỉ có xe trong nước, những chiếc xe bị ngập nước, thuỷ kích cũng chiếm tỷ lệ rất nhỏ.
"Thực chất, những chiếc xe từ Hàn Quốc về Việt Nam là xe tư nhân hoặc của hãng bị ảnh hưởng bão lũ, xe bị ngập có, thủy kích có song nó đã được làm lại hoặc thay một phần thiết bị, máy móc. Đối tác nhập và xuất xe này đều thay mới thiết bị nên người không am hiểu rất khó phát hiện", ông Hiền nói.
Theo nhiều đại lý xe cũ, xe bị ngập nước thông thường và bị thủy kích đều có thể can thiệp và tiếp tục sử dụng được nhưng phải thay thế đồng bộ bằng thiết bị chính hãng và bảo dưỡng định kỳ khá tốn kém. Chính vì thế, chỉ những xe sang, đắt tiền bị ngập nước chủ xe mới giữ lại, còn đa số bán đi.
Trong khi đó, với người mua xe cũ để kinh doanh hoặc chạy xe cá nhân ở các địa phương, thôn quê sẽ khó có điều kiện làm việc này. Chính vì vậy, gánh nặng chi phí sau khi mua những chiếc xe bị ngập nước có thể sẽ rất nặng nề, thậm chí gần bằng với giá xe mua trước đó.