Ông Ngô Văn Tám (64 tuổi, quê TP Mỹ Tho, Tiền Giang) trồng bưởi da xanh xen canh dừa hơn 10 năm với diện tích trên 1.000 m2. Tuy nhiên, do nhiều năm liền thời tiết thất thường, giá cả lại bấp bênh nên cây bưởi hầu như không thu lợi nhuận cao. Chín năm trước, ông Tám phát hiện nông dân trên địa bàn trồng loại bưởi cho trái khổng lồ, mỗi trái nặng 5-6 kg nên mua một nhánh chiết từ cây giống với giá 50.000 đồng về trồng.
Vì quả bưởi to như cái thúng nên còn được gọi là bưởi thúng. Ảnh: Hoàng Nam.
Sau 3 năm, cây bắt đầu cho những trái đầu tiên nặng 4-5 kg, trong khi bưởi thường chỉ nặng trên dưới một kg. Ông Tám sau đó đem những quả này tham dự triển lãm và được nhiều nông dân khác chú ý, đặt mua cây giống về trồng thử.
"Giống bưởi này trái to như cái thúng nên dân địa phương còn gọi là bưởi thúng, rất khó trồng, trên địa bàn 8 người trồng thử thì chỉ có 3 người thành công", ông Tám nói và cho biết, sau nhiều lần nhân giống thất bại mới rút được kinh nghiệm canh tác đối với giống bưởi này.
Muốn cây phát triển tốt, ngoài làm đất, từ tháng 4 âm lịch, do đang vào giữa mùa mưa, nên nông dân phải dùng tấm bạt nhựa đậy gốc và ngưng tưới nước. Sau khoảng một tháng mới giở các tấm bạt nhựa, rửa cành, thường xuyên tưới nước, bón phân chủ yếu là phân hữu cơ từ xác cá ủ. Nếu chăm sóc tốt thì đến giữa tháng 5 cây bắt đầu ra hoa, kết trái.
Khác với các giống bưởi thường, bưởi thúng mỗi năm chỉ thu hoạch đúng một lần vào dịp Tết. Do đó, nông dân phải loại bỏ bớt quả trên các cành có nhiều trái, chỉ giữ lại không quá 10 trái to để cho chất lượng tốt nhất. Ngoài ra, khi trái đạt kích thước tối đa, nông dân còn phải chú ý dùng dây buộc chặt cuống trái vào cành, thân để mưa gió không làm rụng trái.
Khi chín bưởi có màu vàng tươi, thích hợp chưng Tết. Ảnh: Hoàng Nam.
Thời gian ra trái đến lúc thu hoạch khoảng 8-9 tháng. Khi còn khoảng một tuần nữa đến Tết là thời điểm thích hợp để thu hoạch. Hiện tại, tại vườn ông Tám có trên 20 gốc bưởi thúng cho năng suất ổn định 7-10 trái mỗi gốc, trái nhỏ nhất 5 kg, to nhất 8 kg. Bưởi thúng khi chín có màu vàng tươi, ruột đỏ, vị chua hơn giống bưởi thường nên chỉ thích hợp để chưng Tết.
Năm nào, khi Tết đến cũng có người đến vườn ông để mua lẻ bưởi thúng với giá hơn một triệu đồng mỗi trái để chưng nhưng chủ vườn không bán. "Vì khoảng ba năm trở lại đây, một doanh nghiệp tại TP HCM đã bao tiêu ổn định số bưởi tại vườn nhà tôi với giá một triệu đồng một trái. Do chi phí thấp nên bình quân mỗi mùa Tết, gia đình thu lợi nhuận khoảng 100 triệu đồng", ông Tám chia sẻ.