Nhiều người đau bụng, đi khám bệnh và được bác sĩ chẩn đoán là viêm loét dạ dày kèm nhiễm H.pylori. Người bệnh không hiểu nên lo lắng, H.pylori là gì, có phải là thủ phạm gây đau dạ dày?

H.pylori: Nguyên nhân gây ung thư dạ dày?

H.pylori là một loại vi trùng được 2 bác sĩ người Úc là Warren và Marshall phát hiện vào năm 1982. Việc phát hiện ra vi trùng H.pylori đã làm thay đổi quan niệm về loét dạ dày bởi trước đây, người ta cho rằng loét dạ dày chỉ do dư thừa acid. Vi trùng này cũng là một trong những tác nhân chính gây ra loét dạ dày và có thể dẫn đến ung thư dạ dày.

Y học nhận thấy tỉ lệ ung thư dạ dày ở những người viêm loét dạ dày có nhiễm H.pylori cao hơn rõ rệt so với những bệnh nhân viêm loét dạ dày không kèm nhiễm vi trùng. Người ta phát hiện vi trùng này có rất nhiều chủng khác nhau và chỉ những chủng mang gien có độc lực cao thì mới có nguy cơ gây nên ung thư dạ dày. Vì vậy, với việc kết luận cứ nhiễm H.pylori tất nhiên sẽ bị ung thư dạ dày là thiếu cơ sở khoa học và không chính xác, vì có những trường hợp ung thư dạ dày nhưng lại không có nhiễm H.pylori. Nhiễm H.pylori có thể là một trong các yếu tố gây nên ung thư dạ dày, nhưng không phải là tất cả mà còn tùy thuộc vào gien của vi khuẩn và nhiều yếu tố khác như môi trường, di truyền…

Nội soi dạ dày và tìm vi trùng tại Bệnh viện Đa khoa Vạn Hạnh    Ảnh: V.H

Lây nhiễm và gây bệnh

H.pylori lây chủ yếu qua đường ăn uống, vi khuẩn có thể lây lan qua đường nước bọt, phân, dịch tiêu hóa trong những gia đình có thói quen ăn uống dùng chung chén đũa. Ngoài ra, sự lây nhiễm có thể xảy ra khi sử dụng thức ăn, thức uống bị nhiễm vi khuẩn.

Sau khi xâm nhập cơ thể người bệnh, vi trùng sẽ chui vào lớp nhầy là lớp bảo vệ của dạ dày, tại đây chúng sẽ tiết ra những chất có tác dụng kích thích dạ dày tiết nhiều acid hơn. Ngoài ra, chúng còn làm suy yếu lớp nhầy bảo vệ này và tiết ra một số độc tố làm tổn thương các tế bào nằm dưới lớp nhầy. Do đó, dạ dày sẽ dễ  bị ăn mòn bởi chất acid có trong dịch tiêu hóa, gây ra chứng viêm hay loét dạ dày tá tràng. Những tác động này gây ra các triệu chứng như đau nóng rát sau xương ức, ợ chua, cồn cào. Ở một số bệnh nhân, độc tố của vi khuẩn có thể gây ra sự thay đổi cấu trúc bất thường của tế bào dẫn đến ung thư dạ dày.

Có cần diệt H.pylori để ngừa ung thư dạ dày?

Trong số những người bị nhiễm H.pylori,  có nhiều người bị ám ảnh vi trùng này là nguyên nhân gây nên ung thư dạ dày nên khi khám sức khỏe tổng quát, họ yêu cầu bác sĩ cho làm xét nghiệm kiểm tra mình có bị nhiễm con vi trùng này hay không và nếu có thì yêu cầu bác sĩ phải cho thuốc để diệt bằng được. Tuy nhiên, người bệnh cũng không nên bận tâm nhiều đến vi trùng nếu mình không có triệu chứng gì của bệnh dạ dày. Các tổ chức y khoa trên thế giới cũng không có khuyến cáo diệt vi khuẩn H.pylori nhằm phòng ngừa ung thư dạ dày.

Bác sĩ Trần Minh Khôi  
(Bệnh viện Đa khoa Vạn Hạnh)