Mức độ nặng và vị trí đau vú khác nhau ở mỗi người. Đau hai bên vú, một bên vú hay ở nách. Đau từ nhẹ đến nặng, cảm giác điển hình là đau, bỏng rát, bóp nghẹt mô vú. Những thay đổi về nội tiết tố do hành kinh, có thai, tiết sữa và mãn kinh cũng ảnh hưởng đến các kiểu đau vú.
Ảnh minh hoạ
Các nguyên nhân đau vú hay gặp:
- Do các nang chứa đầy dịch. Sờ thấy mềm hoặc chắc. Vú có các hình dạng và kích cỡ khác nhau. Các nang lớn lên khi hành kinh và biến mất lúc mãn kinh.
- Do một số thuốc, như thuốc tránh thai đường uống; thuốc có chứa estrogen và progesterone dùng điều trị sau mãn kinh; thuốc chống trầm cảm; các thuốc digitalis, aldomet, aldactone; một số thuốc lợi tiểu...
- Phẫu thuật vú: Sau khi được phẫu thuật có thể hình thành mô sẹo và có thể gây đau.
- Vú xơ nang: Phụ nữ vào giai đoạn tiền mãn kinh hay mãn kinh được điều trị với phương pháp bổ sung nội tiết tố sẽ có vú nổi u, ấn đau do tích dịch trong vú.
- Viêm vú: Là tình trạng nhiễm trùng vú, hay gặp ở phụ nữ trong giai đoạn cho con bú vì các ống dẫn sữa bị tắc. Phụ nữ ở các lứa tuổi khác cũng có thể bị viêm vú. Triệu chứng là: sốt, mệt mỏi, đau nhức, vú sưng, nóng, đỏ và đau.
- Do nịt vú: Đôi lúc nịt vú chật quá gây đau vú.
- Ung thư vú: Đa số ung thư vú không gây đau. Chỉ một số kiểu ung thư hay ung thư vú có viêm thì gây đau. Nên đi khám nếu có các dấu hiệu: nổi cục u ở vú; đau vú hoặc cục u ở vú không hết hẳn sau một khoảng thời gian; núm vú chảy dịch; đau vú không có nguyên nhân rõ ràng hoặc cơn đau dai dẳng; các triệu chứng dai dẳng với nhiễm trùng vú như đỏ, chảy mủ và sốt.
Đau vú có thể xuất hiện theo chu kỳ và không theo chu kỳ:
- Đau vú theo chu kỳ: Là cơn đau gắn liền với những thay đổi về nội tiết trong suốt chu kỳ hành kinh. Cơn đau xuất hiện trong suốt 2 tuần trước 1 kỳ hành kinh. Cơn đau này chiếm 75% các cơn đau vú hay gặp, thường ở lứa tuổi 20, 30, 40. Cơn đau xuất hiện ở vùng trên ngoài của 2 vú và đôi lúc ở nách. Đi kèm là nổi u hoặc dày vùng vú. Các triệu chứng u, sưng, đau nặng vú sẽ hết sau khi hành kinh.
- Đau không theo chu kỳ: Không liên quan đến chu kỳ hành kinh. Hay gặp nhất ở phụ nữ sau mãn kinh. Đau vú thường xuyên hay cảm giác bóp nghẹt ngắt quãng, nóng rát hay đau. Thường đau ở một vùng của vú.
Khi gặp các trường hợp trên, chị em nên đi bác sĩ khám. Ngoài ra, một số mẹo sau đây có thể giúp giảm khó chịu: Mang nịt vú phù hợp; hạn chế caffeine, sô-đa, sô-cô-la, trà, nước ngọt; đắp gạc nóng hoặc lạnh lên vú; ăn nhiều rau, hoa quả, đậu đỏ, hạn chế mỡ; uống vitamin B1, B6, E, paracetamol.