Năm nay, vào 2 tháng 7, 8 vừa qua, dịch sốt xuất huyết hoành hành dữ dội ở các tỉnh cao nguyên như Đắk Lắk, Lâm Đồng, Đắk Nông... TP HCM cũng đang bị dịch sốt xuất huyết tấn công. So với năm ngoái, năm nay dịch sốt xuất huyết dữ dội hơn nhiều.
Hai dấu hiệu chính phát hiện bệnh:
- Sốt: Xuất hiện đột ngột, cao hơn 39 độ C, dùng thuốc hạ sốt (paracetamol) chỉ làm giảm sốt sau vài giờ rồi sốt cao trở lại. Kèm theo đau mỏi cơ, đau đầu. Không ho, không chảy mũi nước.
- Chảy máu: Thường xuất hiện đa dạng dưới nhiều hình thức khác nhau: chấm xuất huyết, vết xuất huyết, mảng xuất huyết ở nhiều nơi như mũi (chảy máu cam), miệng (nôn ra máu), đường tiêu hóa (nôn ra máu, đi cầu phân đen), chảy máu nướu, chảy máu ở kết mạc mắt. Có thể chảy máu ở não, thận, tim và phổi.
Các dấu hiệu cảnh báo bệnh chuyển biến nặng:
Vào ngày thứ ba đến ngày thứ sáu, bệnh có thể diễn tiến nặng với 6 dấu hiệu sau:
- Hạ nhiệt độ: Đang sốt cao liên tục, đột ngột hạ nhiệt độ, vã mồ hôi, tay chân lạnh.
- Toàn thân bứt rứt, li bì hoặc mê sảng.
- Đau bụng ở vùng hạ sườn phải (trước đó không đau hoặc đau ít).
- Da lạnh, ẩm, lúc đỏ lúc tái. Môi tím tái (ở trẻ em).
- Nôn nhiều, nôn ra máu, đi cầu phân đen.
- Sốc: Mạch nhanh, nhỏ, khó bắt. Huyết áp tụt hay kẹp.
Trước bệnh cảnh ồn ào của bệnh, thầy thuốc thường hay quên những dấu hiệu ở mắt, nhất là khi chúng không gây đau nhức. Triệu chứng nặng nhất bệnh gây ra là chảy máu trong nhãn cầu. Có 2 vị trí có thể bị xuất huyết:
- Xuất huyết dịch kính: Bệnh nhân không cảm thấy đau nhức mắt. Nếu bịt mắt lành thì trước mắt đau chỉ còn là khoảng tối đen hoàn toàn. Thị lực chỉ đủ phân biệt được sáng, tối.
- Xuất huyết võng mạc: Nhãn cầu trông bề ngoài có vẻ bình thường nhưng bên trong máu rỉ ra từ các mạch máu của võng mạc. Thị lực giảm nhiều hay ít tùy theo lượng máu chảy ra và tùy vị trí xuất huyết.
Phải có thầy thuốc chuyên khoa với máy soi đáy mắt mới phân biệt được giữa xuất huyết dịch kính và xuất huyết võng mạc. Thỉnh thoảng có thể thấy viêm giác mạc, viêm mống mắt.
Khi đang được theo dõi bệnh sốt xuất huyết, nếu người bệnh thấy mắt bị mờ thì nên đến bác sĩ chuyên khoa mắt khám ngay. Nếu là xuất huyết dịch kính hay xuất huyết võng mạc mà được điều trị đúng cách và kịp thời thì tiên lượng bệnh đỡ xấu hơn để bệnh kéo dài rồi mới chữa.