Theo thống kê mới nhất năm 2012 của Cơ Quan Nghiên Cứu Ung Thư Quốc Tế (International Agency for Research on Cancer - IARC), Việt Nam có 125.000 ca ung thư mới và 94.700 ca tử vong vì ung thư mỗi năm, với tỷ lệ là cứ 100.000 người thì có 140 người mắc phải căn bệnh quái ác này.
So với số liệu năm 1998, con số bệnh nhân ung thư tại Việt Nam đã tăng đến 114% trong vòng 12 năm. Thậm chí, theo số liệu của Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa Dịch Bệnh Toàn Cầu (CDC Global Health), ung thư đang là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Việt Nam.
Bản đồ về số người chết vì ung thư trên thế giới. Ảnh: Phượng Nguyễn
Tin đồn 1: Ung thư ruột - trực tràng là phổ biến nhất ở Việt Nam
5 loại ung thư phổ biến nhất ở Việt Nam dựa trên thống kê năm 2014 của Tổ Chức Sức Khoẻ Thế Giới (World Health Organization - WHO) lần lượt là ung thư gan (đứng thứ 6 trên toàn thế giới), ung thư phổi (thứ 45), ung thư dạ dày (thứ 22), ung thư vú (thứ 153), và ung thư ruột già - trực tràng (thứ 92).
Do đó, ung thư gan mới là căn bệnh ung thư phổ biến nhất tại Việt Nam và cũng đứng thứ hạng cao đáng lo ngại so với thế giới.
Bia rượu là nguyên nhân chính dẫn đến chứng bệnh này. Nam giới tại Việt Nam tiêu thụ bia rượu nhiều nhất trên thế giới, lên đến 27,4 lít/người nam (năm 2010) theo thống kê của WHO.
Tin đồn 2: Thực phẩm bẩn là nguyên nhân chính gây ung thư tại Việt Nam
Theo WHO, nguyên nhân gây ung thư lớn nhất ở Việt Nam đến thời điểm hiện tại vẫn là thuốc lá, tiếp đó là bia rượu, không vận động, béo phì và việc đốt các nhiên liệu rắn tại nhà (ví dụ như than, củi). Riêng đối với bia rượu, nam giới là đối tượng tiêu thụ chính, và tỷ lệ nam giới mắc ung thư cũng cao hơn nữ giới tại Việt Nam.
Việc tiêu thụ thực phẩm bẩn dẫn đến ung thư là có thể nhưng chưa có kết luận rõ ràng, và vẫn còn thua xa 2 nguyên nhân chính gây ung thư tại Việt Nam là thuốc lá và bia rượu.
Tin đồn 3: Chỉ cần kiêng đường, hay kiêng thịt thì tế bào ung thư sẽ chết
Tế bào ung thư một khi đã có trong cơ thể thì người bệnh cần phải được chữa trị với các bác sĩ có chuyên môn để tiêu diệt các tế bào ung thư bằng các phương pháp khoa học đã qua nhiều năm nghiên cứu.
Việc kiêng đường, hay thịt chỉ có tác dụng ngăn nguy cơ béo phì và hạn chế khả năng dẫn đến ung thư mà thôi chứ không giết chết được tế bào ung thư.
Tin đồn 4: Thịt đỏ gây ung thư
Theo WHO, thịt đỏ chỉ thuộc nhóm 2, là nhóm có nguy cơ gây ung thư.
Còn thứ chắc chắn gây ung thư và được WHO xếp vào nhóm 1, cũng là nhóm nguy hiểm nhất, đó là xúc xích, thịt nguội, thịt hun khói và các loại thịt đã qua chế biến tương tự khác.
Do đó, việc tiêu thụ thịt đỏ chưa qua chế biến vẫn tốt hơn là việc tiêu thụ các loại xúc xích (sausages) và thịt heo muối xông khói (bacon, ham).
Tin đồn 5: Bao cao su gây ung thư
Theo WHO, từ bao cao su cho đến ti giả cho các bé ngậm, từ đế giày cho đến dây thung đều có chứa một chất gọi là MBT (2-mercaptobenzothiazole). Chất này được xếp vào nhóm 2, nhóm có nguy cơ gây ung thư, không phải nhóm 1, là nhóm nguy hiểm chắc chắn gây ung thư.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng trấn an rằng mọi người không nên quá lo lắng về điều này, ngoại trừ những người làm việc trực tiếp trong ngành công nghiệp cao su.
Tin đồn 6: Thuốc ngừa thai không gây ung thư
Cũng theo WHO, thuốc ngừa thai được xếp vào nhóm 1, là nhóm chắc chắn gây ung thư, cùng nhóm với thuốc lá và bia rượu.
Do đó, việc uống thuốc ngừa thai trong thời gian dài là nguy hiểm và không nên làm nếu không muốn bị mắc căn bệnh hiểm nghèo này.
Tin đồn 7: Trái cây/cây cỏ chữa được ung thư
Nhiều tin đồn cho rằng việc ăn mãng cầu xiêm, hay ăn rễ cây hoa bồ công anh, hay một loại hoa quả/thực phẩm bất kỳ có thể chữa được bệnh ung thư. Tuy nhiên, đây là thông tin không chính xác vì tính đến thời điểm hiện tại.
Việc nghiên cứu chiết xuất chất có thể giết tế bào ung thư từ các thành phần tự nhiên này vẫn còn trong giai đoạn nghiên cứu ở phòng thí nghiệm mà thôi và chưa hề được thử trên người.
Tuy nhiên, để tránh ung thư thì một chế độ dinh dưỡng nhiều rau củ, nhiều trái cây, ít thịt, ít béo, ít đường, ít muối và tập thể thao 30 phút mỗi ngày là cần thiết và hiệu quả.