Theo bà Marianne Oehlers, đại diện Liên hiệp quốc tại Việt Nam, kỷ niệm Ngày Môi trường Thế giới năm nay với chủ đề "Sống hài hòa với thiên nhiên" như Liên hiệp quốc công bố thúc giục chúng ta ra ngoài trời và tiếp xúc thiên nhiên, đánh giá cao vẻ đẹp của thiên nhiên và suy nghĩ về chúng ta là một phần của thiên nhiên, chúng ta phụ thuộc vào thiên nhiên như thế nào. Chủ đề này đặc biệt phù hợp với Việt Nam, nơi có hàng triệu người hằng ngày làm việc gắn kết với thiên nhiên và đánh giá cao sự phụ thuộc của họ vào nguồn nước tự nhiên và thực phẩm. Hàng triệu người này cũng là những người đầu tiên bị ảnh hưởng khi các hệ sinh thái đang bị đe dọa bởi ô nhiễm, biến đổi khí hậu hay là khai thác quá mức. Giống như không khí sạch, nguồn tài nguyên thiên nhiên thường được coi là đương nhiên hưởng thụ, cho đến khi chúng trở nên khan hiếm.

Bà Marianne Oehlers, đại diện Liên hiệp quốc tại Việt Nam, phát biểu tại sự kiện

Cũng theo bà Marianne Oehlers, cùng với Chương trình nghị sự 2030 và các mục tiêu phát triển bền vững, các thỏa thuận quan trọng như Khung Giảm nhẹ rủi ro thiên tai ở Sendai hoặc chương trình Hành động Addis Ababa về tài chính cho phát triển là các chương trình mà chính phủ Việt Nam đã cam kết. Cộng đồng toàn cầu nên đặt ra các ưu tiên toàn cầu rõ ràng để giải quyết các vấn đề quan trọng như biến đổi khí hậu, trong khi đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau. Trong số 17 mục tiêu phát triển bền vững, có 3 mục tiêu trực tiếp tập trung vào bảo vệ môi trường và hành động về khí hậu vì biến đổi khí hậu đang ảnh hưởng đến mọi quốc gia ở mọi châu lục, phá vỡ nền kinh tế quốc gia, ảnh hưởng đến cuộc sống của con người thậm chí còn nhanh hơn dự kiến.

Việt Nam rất dễ bị ảnh hưởng bởi những tác động thường xuyên và dữ dội của thiên tai. Rủi ro phức tạp của biến động về thời tiết và thiên tai, biến đổi khí hậu chưa bao giờ được nhìn thấy rõ nhất như trong năm 2016, làm ảnh hưởng đến các nhóm dễ bị tổn thương như người nghèo, trẻ em, phụ nữ, dân tộc thiểu số, người cao tuổi, người khuyết tật và người không có nhà ở nhiều địa phương. Trước những thách thức này, bà Marianne Oehlers hoan nghênh cam kết của Việt Nam trong việc đưa hành động về biến đổi khí hậu và giảm rủi ro thiên tai trở thành trọng tâm của chương trình nghị sự phát triển, vì nó thể hiện sự quan tâm tới cách tiếp cận bền vững và lâu dài để giải quyết các vấn đề dễ bị tổn thương hiện tại. Phụ nữ đặc biệt đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp gia đình họ vượt qua thảm hoạ thiên nhiên và quản lý hiệu quả các nguồn tài nguyên thiên nhiên, nhưng tiếng nói của họ thường là điều cuối cùng được nghe trong quy hoạch và quản lý môi trường. Do đó, những thách thức chính vẫn còn.

Mặc dù sự chuyển đổi kinh tế toàn diện của Việt Nam rất ấn tượng song những thành tựu kinh tế của Việt Nam cũng đã làm ảnh hưởng đến môi trường. Chúng ta thường không có mối liên hệ hài hòa với thiên nhiên - và chúng ta phải trả giá cao. Ở nhiều nước trên thế giới, kể cả Việt Nam, vẫn tồn tại sự khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên, môi trường sống và hủy diệt hệ sinh thái, gây ô nhiễm môi trường. Tội phạm môi trường - bao gồm khai thác gỗ trái phép và buôn bán động vật hoang dã, các hoạt động đánh bắt phá hoại - đã không may trở thành hiện tượng toàn cầu nhưng nó đặc biệt cấp bách ở khu vực Đông Nam Á và Việt Nam. Việt Nam đa dạng sinh học nhưng tội phạm môi trường, suy thoái đang làm suy yếu sự phát triển và sinh kế của cộng đồng địa phương. Điều này cũng đe dọa khả năng để đáp ứng các mục tiêu của Chương trình Nghị sự 2030 về phát triển bền vững. Mục tiêu 14 (Cuộc sống dưới đại dương) và 15 (Cuộc sống trên mặt đất) tập trung cụ thể vào việc bảo vệ sự toàn vẹn của hệ sinh thái bằng cách nhắm đến những tội phạm môi trường diễn ra trên đất liền và trên biển, nhưng để có thể đạt được các mục đích này, cần củng cố các nguồn tài nguyên thiên nhiên và bảo tồn đa dạng sinh học thông qua việc lồng ghép các nguyên tắc chính vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo sự phát triển bền vững trong hỗ trợ sinh kế của địa phương để giúp chúng ta bảo vệ hành tinh, đảm bảo sự thịnh vượng cho tất cả mọi người.

Cần phải có sự chuyển đổi về cách thức Việt Nam định giá và tổ chức bảo vệ rừng. Các giá trị rừng đầy đủ phải được đưa vào quy trình và cơ chế quy hoạch quốc gia, được lồng ghép vào chương trình nghị sự phát triển quốc gia và các ưu tiên liên quan. Trên cơ sở hợp tác chặt chẽ với Liên hiệp quốc, Việt Nam đã đạt được những tiến bộ đáng khen ngợi trong việc thúc đẩy các cách tiếp cận hiệu quả và đa ngành hơn để chống nạn phá rừng. Phê duyệt Chương trình hành động quốc gia về việc "Giảm phát thải khí nhà kính thông qua nỗ lực hạn chế mất rừng và suy thoái rừng" (REDD+), cùng với việc ký kết Hiệp định đối tác tự nguyện về thực thi lâm luật, Quản trị và thương mại lâm sản với Liên minh châu Âu, và sự tham gia của khu vực tư nhân, cộng đồng địa phương càng ngày càng hội tụ để tạo ra một nền tảng vững chắc cho sự chuyển đổi và tiến bộ, đưa Việt Nam đi đầu trong việc quản lý và bảo vệ rừng bền vững.