Phóng viên: Có thông tin từ năm 2017, Việt Nam sẽ đánh thuế trên ngôi nhà thứ hai trở đi. Theo ông, việc này có tích cực không? Áp dụng tại thời điểm 2017 có phù hợp?

- Ông Stephen Wyatt: Chúng tôi thấy rằng việc đánh thuế lên ngôi nhà thứ hai trở đi khá phổ biến ở nhiều nước trên thế giới. Tuy nhiên, việc áp dụng luật này tại Việt Nam sẽ khá phức tạp và chúng ta cần phải xem xét nhiều khía cạnh.

Hiện tại, thách thức lớn nhất khi áp dụng điều luật này tại Việt Nam là xây dựng một hệ thống để nhận biết và quản lý người mua bất động sản (BĐS). Ở các nước, điều luật này đã góp phần đáng kể vào nguồn thu ngân sách của chính phủ nhưng cũng sẽ tác động đến số lượng giao dịch các BĐS trên thị trường. Nhìn chung, việc đánh thuế vào người mua BĐS ở các nước trên thế giới và cả Việt Nam sẽ có tác động tích cực lên thị trường khi có một hệ thống thuế thích hợp được áp dụng. Tóm lại, kiến nghị ban đầu này khá ổn, tuy nhiên, để hiện thực hóa điều này sẽ còn cần nhiều bước.

Chính sách đánh thuế từ ngôi nhà thứ 2 có thể làm giảm sự hấp dẫn của thị trường bất động sản.Ảnh: internet

Cái khó ở Việt Nam lúc này là làm thế nào xác định được căn nhà thứ hai để đánh thuế? Ví dụ trường hợp gia đình đông người hay trường hợp cố tình lách luật bằng cách để nhiều thành viên trong gia đình đứng tên thay vì một người… Có giải pháp nào trong trường hợp này, ví dụ như đang áp dụng tại một số nước chẳng hạn?

- Theo quan điểm của tôi, chúng ta cần phải nghiên cứu kỹ lưỡng về vấn đề này. Chúng ta có thể tham khảo theo mô hình của Singapore, bằng mức thuế cơ bản hiện hành và mức thuế tăng thêm dựa trên mức thuế hiện hành. Hoặc như Anh, đối với những BĐS dưới 250.000 USD thì không cần phải đóng thuế, còn trên 250.000-500.000 USD thì áp dụng mức thuế khác nhau. Nhìn chung, có rất nhiều phương án cho điều luật này. Còn đối với Việt Nam, có thể áp dụng một mức thuế ngang nhau tương tự như trường hợp thứ nhất là 3%. Theo tôi nghĩ, những điều luật mới cần phải có sự tham gia của các cấp chính quyền và các sở - ban ngành liên quan cũng như các công ty nghiên cứu thị trường BĐS chuyên nghiệp để xây dựng một hệ thống phù hợp có thể áp dụng vào thực tiễn.

Trở lại với hệ thống của Việt Nam, hiện tại, các thủ tục mua bán BĐS vẫn phải thực hiện trên hệ thống văn bản, giấy tờ, việc áp dụng công nghệ thông tin vẫn còn rất hạn chế… Tôi cho rằng để thực hiện việc này hiệu quả trong toàn bộ hệ thống, chúng ta cần phải thiết lập một hệ thống thông tin để lưu trữ tất cả hồ sơ về các giao dịch BĐS, các chủ sở hữu… Tuy nhiên, vẫn còn thách thức khi các thành viên trong gia đình có thể thay phiên sở hữu BĐS nhằm tránh thuế.

Theo số liệu của Hiệp hội BĐS TP HCM (HOREA), hiện khoảng 50% người mua căn hộ là nhà đầu tư thứ cấp với mục đích mua đi bán lại hoặc mua để cho thuê. Liệu với chính sách đánh thuế này, nó có tác động thế nào đến thị trường, thưa ông?

- Hiện tại, thị trường BĐS Việt Nam đang trên đà tăng trưởng và đang rất hấp dẫn. Có rất nhiều nhà đầu tư mua BĐS thứ hai trở lên. Kiến nghị này có thể làm giảm mức hấp dẫn của thị trường BĐS thứ hai này và sẽ ảnh hưởng đến lượng giao dịch trên thị trường. Dưới góc nhìn của một công ty tư vấn BĐS, tôi cho rằng chúng ta cần phải tiến hành các nghiên cứu thị trường chuyên sâu để có thể đánh giá mức độ ảnh hưởng của điều luật này trên thị trường.