Nhiều dạng thuốc trị mụn có công hiệu rõ rệt nhưng trong số này có thể chứa những thành phần gây khô da. Vì vậy, một số liệu pháp có nguồn gốc tự nhiên được lựa chọn, trong đó có quế và mật ong - được xem là có tác dụng kháng khuẩn và tẩy rửa nhẹ.

Thành phần và tác dụng

Dung dịch mật ong gồm hầu hết là đường fructose và glucose, kèm theo các dạng protein, amino acid, viamin, khoáng chất và enzyme. Lý do chính sử dụng mật ong và quế để trị mụn là do cả hai đều có thể giúp tiêu diệt vi khuẩn góp phần gây viêm lỗ chân lông. Vi khuẩn Proionibaterium acne hay P.acne được tìm thấy ở nhiều mụn đỏ và sưng. Chúng ăn bã nhờn ở da và tạo thành chất sáp tích tụ gây nghẽn lỗ chân lông rồi góp phần hình thành mụn. Mật ong có những tính chất hóa học có thể diệt khuẩn:

- Mức độ đường cao gây sức ép lên tế bào vi khuẩn, khiến chúng khó nhân bản.

- Mật ong là môi trường axít, trong đó vi khuẩn khó tăng trưởng.

- Thành phần dạng keo mà ong dùng để kết dính thành tổ cũng có tính kháng khuẩn.

Quế có tác dụng kháng khuẩn. Theo một nghiên cứu được công bố trên tờ International Journal of Pharmaceutical Science Invention, quế có thể tiêu diệt hoặc trấn áp các loại vi khuẩn như E.coli, Staphylococcus và Candida albican. Quế cũng có tính chất làm se khít lỗ chân lông, với kết quả cho thấy da sẽ mịn màng hơn. Một nghiên cứu được công bố trên tờ Journal of Microbiology, Immunology and Infection phát hiện mật ong có chứa nhiều enzyme tạo thành chất hydrogen peroxide - vốn có tính kháng khuẩn cao. Tuy nhiên cần nhìn nhận nhiều loại mật ong kháng khuẩn nhưng không phải mật ong nào cũng tiêu diệt được vi khuẩn và có thể trị mụn. Một thí nghiệm được công bố trên trang tin điện tử BMJ Open đã sử dụng 90% mật và 10% glycerine từ sáp ong để trị mụn sau khi rửa mặt bằng xà phòng, rồi so sánh với người chỉ rửa mặt bằng cùng loại xà phòng đó để đối chiếu. Kết quả cho thấy chỉ có 4 trong số 53 người tham gia trị mụn được cải thiện. Về tác dụng của quế, một nghiên cứu tổng quan xem xét 70 bài báo trước đó, không những đề cập tính chất kháng khuẩn và chữa lành vết thương mà còn nêu khả năng có lợi ích chống lão hóa da của quế.

Kết hợp quế và mật ong có thể là cách chữa trị mụn trứng cá đơn giản Ảnh: MEDICAL NEWS TODAY

Cách chữa trị và thảo dược khác

Có thể đắp mặt nạ bằng hỗn hợp quế - mật ong và để khoảng 30 phút hoặc có thể dùng hỗn hợp đó đắp vào những vị trí bị mụn, tùy thuộc vào lựa chọn của mỗi người, vào mức độ mụn phát triển hoặc tùy vào loại da. Những người muốn làm mặt nạ quế - mật ong có thể theo những bước sau đây:

- Trộn đều 2 muỗng canh mật ong và một muỗng bột quế cho đến khi tạo thành dạng bột nhão.

- Thử nghiệm bằng cách bôi một mảng bột nhỏ trên lưng bàn tay. Người dùng nên chờ ít nhất 10 phút để bảo đảm thành phần này không gây ngứa, đỏ hoặc sưng.

- Đắp vào mặt, hoặc chỉ ở những vị trí có mụn bằng ngón tay sạch hay dùng bông hoặc đắp lên toàn bộ mặt.

- Rửa mặt bằng nước ấm sau khi để qua đêm hoặc sau 30 phút. Lưu ý không dùng nước quá nóng có thể làm da mặt bị khô.

Cần thận trọng: mật ong được sử dụng phải là mật ong ở mức độ nguyên chất có thể dùng làm thuốc, không bị pha chế loãng hoặc thêm phụ gia.

Tuy nhiên, giống như nhiều liệu pháp tự nhiên khác, trị mụn bằng quế và mật ong chưa được nghiên cứu rộng rãi về khả năng gây tác dụng phụ. Người dùng nên thận trọng và tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu. Mật ong được xem là an toàn để sử sụng trên da nhưng có trường hợp bệnh nhân bị dị ứng với những triệu chứng như nổi mẩn đỏ, ngứa, sưng. Quế cũng có thể gây kích ứng trên da và vì những lý do như vậy nên cần phải thử hỗn hợp này trên tay trước khi đưa lên mặt.

Ngoài quế - mật ong, một số liệu pháp có nguồn gốc tự nhiên thường được sử dụng tương đối có hiệu quả ở nhiều trường hợp:

- Dầu trà xanh: Dung dịch dầu trà xanh 5% có thể giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mụn.

- Chiết xuất trà xanh: Thoa nước chiết xuất trà xanh 2% có thể giúp giảm mụn ở mức độ nhẹ và trung bình.

- Alpha hydroxy acid: Dạng acid từ trái cây tự nhiên này có thể giúp làm sạch lỗ chân lông và kích thích tế bào da tăng trưởng, tuy có nhược điểm là làm tăng độ nhạy cảm của da.

Hầu hết mục tiêu trị mụn là giữ da sạch, giữ độ ẩm, không có chất nhờn cũng như vi khuẩn bám vào lỗ chân lông mà không làm da bị khô. Cần lưu ý có rất nhiều trường hợp mụn trứng cá cần được thầy thuốc chuyên khoa da liễu điều trị chứ không chữa hết bằng thuốc thông thường cũng như các loại dược thảo tự nhiên.