Ai cũng hiểu thiếu máu cơ tim nguy hiểm đến thế nào, bằng chứng là thao tác cấp cứu nhồi máu cơ tim thậm chí được tính từng giây. Cũng đừng tưởng thuyên tắc mạch vành chỉ là tai nạn của người cao tuổi. Thống kê trong thập niên gần đây của các hãng bảo hiểm y tế ở châu Âu cho thấy số người trẻ tuổi bị đột quỵ, thậm chí đột tử, cao hơn số trường hợp nhập viện cấp cứu của người già. Đáng lo hơn nữa là nếu trước đây nam giới chiếm số đông thì nay đã “bình đẳng” nam nữ trong chuyện thiếu máu cơ tim. Đáng nói hơn nhiều là bệnh vốn đã nặng lại càng nhiêu khê ở phụ nữ vì triệu chứng báo động rất mơ hồ.
Cẩn tắc vô áy náy. Chính vì thế mà ngành y khắp nơi, trừ xứ mình, đang hô hào tầm soát bệnh lý mạch vành cho 10 nhóm đối tượng dễ thành miếng mồi ngon theo trình tự nghiêm trọng, như dưới đây:
1. Nạn nhân rõ ràng của stress nhưng không thể cài đặt chương trình nghỉ ngơi trong thời biểu làm việc. Nạn nhân vì thế không theo dõi chức năng của trái tim qua điện tâm đồ, siêu âm tim, xét nghiệm sinh hóa... một cách định kỳ, ít nhất 6 tháng/ lần. Với người đã lọt vào nhóm suy nhược thần kinh (thể hiện qua triệu chứng đau đầu, mất ngủ mỗi tháng không dưới 10 lần) nên khám sức khỏe mỗi 3 tháng.
2. Đã bị bệnh tiểu đường nhưng chưa biết vì không tầm soát bệnh định kỳ hoặc đang được điều trị nhưng đường huyết không ổn định. Bệnh nhân tuy vậy vẫn không bận tâm về hiệu quả của liệu pháp, cũng không chú trọng việc thay đổi nếp sinh hoạt mà chỉ thụ động trông mong vào thuốc.
3. Hút thuốc lá không dưới 20 điếu mỗi ngày. Nếu thêm bia rượu thì bệnh chỉ là chuyện không chóng thì chày.
4. Có vấn đề với huyết áp nhưng không điều trị đến nơi đến chốn. Đừng quên là huyết áp dù cao hay thấp đều có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim.
5. Sống thường xuyên trong môi trường ồn ào. Nên nhớ tiếng động thái quá là nguyên nhân hàng đầu khiến máu trở nên đậm đặc và do đó dễ bị tắc nghẽn trong các mạch máu nhỏ. Cứ xem số nhà hát karaoke bất kể giờ giấc, số đám tang chơi nhạc ồn hơn đại nhạc hội, số xe hơi bấm kèn vô tội vạ thì hiểu ngay vì sao bệnh viện tim mạch xứ mình còn lâu mới hết quá tải!
6. Béo phì nhưng vừa không cố gắng giảm cân vừa áp dụng chế độ dinh dưỡng đơn điệu theo kiểu fast food, thay vì mỗi ngày tối thiểu có 5 lần rau quả tươi để bổ sung chất kháng ôxy hóa cho cơ thể.
7. Hiếm khi vận động đến 30 phút mỗi ngày. Ít khi đi bộ đến 3.000 bước mỗi ngày. Ngược lại thường hay “đóng đinh” trước tivi, máy vi tính.
8. Đã nhiều lần có lượng cholesterol trong máu cao hơn bình thường nhưng vẫn khư khư với định kiến “sức mấy mà bệnh” thay vì điều trị cho đến nơi đến chốn.
9. Huyết áp thấp nhưng xem thường chuyện điều trị vì tưởng chỉ thấp thì đâu có đứt mạch máu!
10. Đã hơn 50 tuổi, nam nữ cũng thế. Đừng quên phụ nữ trong giai đoạn mãn kinh, nam giới khi bước vào thời mãn dục đều là đối tượng rất nhạy cảm với bệnh tim mạch do đòn đánh lén của dao động nội tiết tố.
Nghĩ bệnh tim không hề là chuyện trời kêu ai nấy dạ thì lầm. Bệnh cũng không hề đánh lén bất ngờ. Nạn nhân đúng ra đã có thể phòng ngừa nếu trước đó đừng quá thờ ơ với sức khỏe, nếu đừng để stress chiếm thế thượng phong. Không lạ gì nếu Hiệp hội Tim mạch ở Mỹ đang khuyên bệnh nhân tập... thiền! Một chút công bằng với trái tim mới mong tim đồng hành lâu dài với gia chủ.
