Tháng 8-2011, TP Hội An (tỉnh Quảng Nam) là một trong những thành phố được chương trình Phòng chống tác hại thuốc lá (Bộ Y tế) chọn làm điểm “Thành phố du lịch không khói thuốc lá”.
40 nhà hàng, khách sạn lớn “nói không với thuốc lá”
Bằng sự quyết tâm, TP Hội An đã huy động cả hệ thống chính trị và nhân dân cùng vào cuộc, đồng thời xây dựng và triển khai nhiều kế hoạch cụ thể. Đến nay, sau gần 4 năm, TP đã xây dựng được môi trường không khói thuốc lá gần như tuyệt đối ở các trường học, bệnh viện. Một trong những điểm khó thực hiện như nhà hàng, khách sạn, đến thời điểm này đã có 40 nhà hàng, khách sạn từ 3 sao trở lên (chiếm khoảng hơn 30%) đăng ký thực hiện mô hình không khói thuốc.
Theo ông Nguyễn Văn Sơn, Phó Chủ tịch UBND TP Hội An, ban đầu các nhà hàng, khách sạn cũng có chút phân vân vì sợ mất khách hoặc lượng khách sẽ giảm nhưng sau gần 3 năm thực hiện mô hình nhà hàng, khách sạn không khói thuốc lá họ thấy rằng khách vẫn đông, thậm chí còn đông hơn. Không những thế du khách cũng rất đồng thuận. “Dĩ nhiên các khách sạn này không phải cấm toàn bộ mà vẫn có khu vực riêng cho người hút thuốc lá để không ảnh hưởng đến người khác” - ông Sơn chia sẻ.
Để duy trì mô hình Thành phố du lịch không khói thuốc ông Sơn cho biết Hội An tổ chức các hội nghị triển khai cụ thể mô hình “Hội An - Thành phố du lịch không khói thuốc lá” đến các cơ quan, ban ngành, các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất. Đồng thời lắp đặt các panô tuyên truyền tại các khu vực trọng điểm, khu vực trung tâm thành phố, chợ, trường học; thiết kế và lắp đặt các bảng cấm hút thuốc lá đặt và treo tại các cơ quan, đơn vị, trường học, bệnh viện, khu di tích, điểm tham quan và nơi công cộng; thực hiện nghiêm quy định cấm hút thuốc lá trên các phương tiện giao thông trên địa bàn... Bên cạnh đó, các nội dung liên quan đến thuốc lá được tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng và phát bài tuyên truyền hằng ngày trên hệ thống loa trong khu vực phố cổ bằng song ngữ Anh - Việt. Đặc biệt, việc đẩy mạnh xây dựng môi trường làm việc không khói thuốc lá được xem là một tiêu chí thi đua hằng năm để xét công nhận cơ quan, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa, bình xét thi đua cá nhân dịp cuối năm...
Một tiểu phẩm trong lễ hội “Giao lưu văn hóa Hội An - Nhật Bản” có nội dung tuyên truyền về tác hại của thuốc lá
Du khách hài lòng với thành phố “sạch”
Trong nhiều năm qua, TP Hội An đã tổ chức nhiều cuộc mít tinh hưởng ứng Ngày thế giới không thuốc lá và Tuần lễ quốc gia không thuốc lá; tổ chức các cuộc thi tìm hiểu, các sự kiện văn hóa tuyên truyền về phòng chống tác hại của thuốc lá và chương trình “Xây dựng Hội An - Thành phố du lịch không khói thuốc lá” thông qua các hoạt động như: thi vẽ tranh về phòng, chống tác hại thuốc lá trong các trường học, lễ hội “Giao lưu văn hóa Hội An - Nhật Bản năm 2015” không khói thuốc lá...
Sau hơn 4 năm triển khai, tới nay hầu hết các cơ quan, đơn vị, trường học, nhà hàng, khách sạn, các tuyến phố du lịch, điểm tham quan... đều đã đặt, treo biển cấm hút thuốc lá. Điều này khiến du khách tới thăm Hội An đều hài lòng, vui thích khi tới đây được hưởng bầu không khí trong lành, văn minh. Trên các tuyến phố, các điểm công cộng hầu như rất khó nhìn thấy người hút thuốc lá. Đây cũng là tiêu chí quan trọng để Hội An trở thành “thành phố sinh thái”, tạo sức hút nhiều hơn đối với khách du lịch trong nước và quốc tế.
Cũng theo ông Sơn, để mô hình Thành phố du lịch không khói thuốc được duy trì một cách bền vững ngoài các hoạt động tuyên truyền, vận động, nhắc nhở, cứ 6 tháng một lần, TP Hội An lại tổ chức các đoàn kiểm tra để nhắc nhở và sau 1 năm tổ chức tổng kết đánh giá lại những việc đã làm được và vấn đề còn tồn tại để khắc phục.
Điều mà chúng tôi thấy thành công nhất trong mô hình này là khu phố cổ, các khu di tích đến nay cơ bản không có khói thuốc lá. Trong khu phố cổ, mỗi ngày chúng tôi đón khoảng 10.000 lượt du khách đến tham quan, trong số này du khách đến từ châu Âu, Úc, Mỹ chấp hành rất nghiêm.
Bài và ảnh: Dung Ngọc