Với cơ thể cũng thế, kích ứng nóng bức bên ngoài là lý do khiến một số vùng phản ứng sai lệch dưới dạng viêm tấy.
Một trong các thí điểm đứng hàng đầu về chuyện hễ nóng thì viêm chính là bàng quang. Nói chung, viêm bàng quang tháng nào cũng có, nhất là ở phụ nữ, do nhược điểm về cơ thể học với ống dẫn tiểu ngắn hơn ở đàn ông nhưng bệnh rõ ràng có khuynh hướng tăng “năng suất” vào các tháng nóng bức. Lý do là vì khác biệt nhiệt độ trong khoảng thời gian này thường thái quá, chẳng hạn ở người vừa từ ngoài trời nóng hơn lò bánh mì bước vào phòng có gắn máy điều hòa không khí lạnh hơn trong tủ lạnh, hay ngược lại. Ngay cả nông dân dãi dầu mưa nắng cũng khó tránh viêm bàng quang vì trên đầu đội nắng lửa, dưới chân ngâm nước phèn.
Để ngăn ngừa tình trạng bội nhiễm từ bọng đái dội ngược lên trái thận, thầy thuốc tất nhiên phải dùng thuốc kháng sinh trong trường hợp cần thiết. Nhưng không hẳn lúc nào viêm bàng quang đều do nhiễm khuẩn. Trái lại, không dưới 2/3 trường hợp không cần dùng ngay thuốc kháng sinh mà chỉ cần làm sao để đường tiểu thông thoáng, niêm mạc đừng viêm, bàng quang đừng co thắt bất chợt. Chính vì thế mà y sĩ đoàn ở các nước đã có nền y tế với cấu trúc tiên tiến đều khuyên đối tượng dễ bị viêm bàng quang nên tập trung vào một số biện pháp sinh học như dưới đây, thay vì chỉ trông mong vào thuốc kháng sinh để rồi thất vọng:
- Uống thật nhiều nước, được 3 lít trong ngày càng hay, ngay khi phát hiện triệu chứng viêm bàng quang (ớn lạnh, tiếu gắt, tiểu rắt…) để mượn dòng nước tiểu kéo bệnh nguyên ra ngoài. Bệnh nhân vì thế đừng ngại đi tiểu trong ngày, miễn là đừng tiểu đêm để rồi mất ngủ! Tốt nhất là đi tiểu mỗi giờ nhưng đừng quên uống ngay ly nước lớn sau mỗi lần “tưới cây”.
- Chườm nóng vùng bụng dưới để vùng chậu đừng xung huyết, nhờ đó bớt đau khi đi tiểu.
- Ngưng mọi hoạt động thể dục thể thao. Nằm nghỉ càng thường càng tốt trong suốt thời gian viêm bàng quang.
- Uống nước ép trái dâu tây càng nhiều càng tốt vì hoạt chất trong trái này có tác dụng kháng viêm không thua thuốc đặc hiệu. Đã vậy, nước dâu tây khéo hơn ở chỗ không gây lờn thuốc lại thêm ngon miệng.
- Tăng lượng nấm, đặc biệt là nấm đông cô trong khẩu phần để tận dụng tác dụng giảm đau tương tự aspirin của hoạt chất trong nấm.
- Dù trời nóng vẫn giữ lòng bàn chân cho ấm bằng cách mang vớ, ngâm chân nước ấm, hơ chân bằng máy sấy tóc, bằng đèn hồng ngoại… Đừng quên bàn chân lạnh vì đổ mồ hôi là đòn bẩy cho viêm bàng quang và viêm họng.
- Tránh đổ mồ hôi đầu vì khi mồ hôi bốc hơi sẽ làm giảm thân nhiệt. Khi đó, vi khuẩn trong vùng hầu họng và trên niêm mạc bàng quang như được mời ăn buffet miễn phí!
Nếu đằng nào cũng không thể thay đổi thời tiết thì chỉ còn cách làm sao để bệnh nếu đến đừng đến quá thường, đã đến đừng ở lại quá lâu và khi đi đừng để lại hậu quả. Với người hay viêm bàng quang, điều đó rất khả thi nếu nạn nhân đừng há miệng chờ rụng… thuốc kháng sinh!
Bác sĩ Lương Lễ Hoàng
