Món gà nướng đất sét dân dã miền Tây được Nguyễn Thị Mỹ Duyên, sinh năm 1994, đến từ Bến Tre đăng trên kênh YouTube Khói Lam Chiều thu hút gần 1 triệu lượt xem.
Món ăn bình dị tận dụng những nguyên liệu có sẵn trong vườn nhà, gà nòi thả vườn, cho ăn lúa nên thịt săn chắc, ngon ngọt, có độ dai, không bị bở. Trước đây, người miền Tây có cách nướng gà đất sét rất nguyên sơ là dùng gà còn nguyên lông đem cắt tiết và phao câu, khéo léo lấy ruột, lòng gà ra ngoài, sau đó khâu lại vết cắt, đắp đất sét bao quanh con gà rồi đem nướng. Khi đất sét nóng khô thì lông gà dính vào đất tuột khỏi da, thịt gà cũng chín, tuy không thêm gia vị nhưng thịt vẫn ngọt đậm đà. Món gà nướng kiểu này còn được gọi vui với tên là "gà cái bang".
Ngày nay, gà trước khi đem nướng được làm sạch lông và lấy sạch nội tạng, tẩm ướp gia vị với nước tương (xì dầu), ớt bột, muối bọt, tiêu xay. Để tăng thêm mùi thơm, Mỹ Duyên dùng dùng thêm lá chanh chà nhẹ để tạo tinh dầu và cho thêm sả cọng cắt khúc, ớt nguyên trái vào trong bụng gà để khử mùi tanh.
Gà trước khi đem nướng được tẩm ướp gia vị để món ăn thêm đậm đà.
Đất sét nướng gà được Duyên lấy từ mương, ao trong vườn quê Bến Tre. Đất có độ dẻo và kết dính, giúp cô dễ nhào nặn và tạo hình khi bọc gà nướng. Đợi thịt gà ướp thấm vị thì lấy lá chuối tươi bọc kín gà 2 lớp, phải gói ghém cẩn thận, kỹ lưỡng để đất sét không dính vào phần thịt gà đã làm sạch bên trong. Phần đất sét được đắp dày dặn, không quá mỏng và bo tròn con gà đẹp mắt.
Khâu nướng gà là bước quan trọng để quyết định thành quả và mùi vị món ăn, gà nướng không được sống hay bị cháy. Củi, lá dừa khô được Duyên thêm vào liên tục để đủ lửa làm nóng lớp đất sét, giúp chín phần thịt gà tươi bên trong.
"Gà nướng khoảng 3-4 tiếng đồng hồ thì chín, lúc này phần củi đốt đã tàn và đất sét bọc gà cũng đã khô cứng, chỉ cần lấy cây chạm vào là đất tự động tách ra khỏi lá chuối, mùi thơm gà nướng quyện với mùi lá chuối chín bay nghi ngút", Duyên chia sẻ.
Duyên dùng lá chuối tươi đựng gà sau khi nướng xong, lớp đất sét bọc bên ngoài gà vẫn còn nóng nên phải cẩn thận.
Giở từng lớp lá chuối đã ngả màu vì hơi lửa sẽ lộ ra phần da gà trơn bóng, tứa mỡ, màu vàng nâu và mùi thơm quyến rũ kích thích vị giác. Phần thịt gà nướng mềm, nóng hổi và đậm đà, không bị khô, có thể xé thịt đem trộn với rau răm, chấm muối tiêu chanh rồi ăn kèm với xôi hay cơm, hoặc món thịt cũng có thể dọn với rau sống đủ loại như cà chua, dưa leo, rau thơm... Riêng Mỹ Duyên, cô làm một chén muối ớt thật cay và thêm chanh chua, xé miếng gà béo từ mỡ, ngọt lịm từ thịt chấm ăn trực tiếp để thưởng thức hương vị trọn vẹn nhất.
Mỹ Duyên từng đạt danh hiệu Nữ hoàng trang sức Việt Nam 2017 và đại diện Việt Nam thi Miss Global 2019 (Hoa hậu toàn cầu). Từ năm 2019, cô cùng cộng sự sáng tạo các video đăng tải trên kênh YouTube Khói Lam Chiều, mỗi video có thời lượng trung bình khoảng 15 phút để giới thiệu về những món ăn, văn hóa, nếp sống, hình ảnh làng quê bình dị nhằm khơi gợi tình yêu quê hương miền Tây.