Tại dự án Luật sửa đổi, bổ sung phụ lục 4 Luật Đầu tư về danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) đề nghị bổ sung ngành nghề sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu, kinh doanh dịch vụ sửa chữa, bảo dưỡng ô tô. Dự thảo này đã được trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến mới đây.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị bổ sung ngành nghề sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu, kinh doanh dịch vụ sửa chữa, bảo dưỡng ô tô là ngành kinh doanh có điều kiện. Ảnh TL
Lý giải về việc đưa ngành sản xuất, lắp ráp và kinh doanh ô tô vào nhóm ngành nghề kinh doanh có điều kiện, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Đặng Huy Đông giải thích ô tô là mặt hàng công nghệ cao, có cấu trúc phức tạp nên yêu cầu sử dụng, vận hành cũng như bảo dưỡng, bảo hành phải tuân thủ quy định của nhà sản xuất. Khi xe xảy ra sự cố, khiếm khuyết, người tiêu dùng cần được đảm bảo quyền yêu cầu đơn vị sản xuất, nhập khẩu, phân phối, cung ứng triệu hồi để khắc phục. Việc đưa hoạt động này vào ngành nghề kinh doanh có điều kiện nhằm đảm bảo an toàn cho xã hội, cho thị trường ô tô. Hiện nay có doanh nghiệp kinh doanh ô tô nhập khẩu đơn thuần, bán đi lấy chênh lệch để hưởng lãi.
Thời gian qua có xu hướng cổ vũ cho tự do thương mại, tự do vô tổ chức nhằm dỡ bỏ điều kiện kinh doanh ô tô. Tuy nhiên, nếu để cho các cơ sở tự do kinh doanh ô tô, chúng ta chỉ tạo ra được mỗi của hàng có được khoảng chục nhân viên bán hàng, một số xưởng sửa chữa không có tay nghề mà không thể tạo ra được hệ thống công nhân có tay nghề, có trình độ.
Do đó, Chính phủ luôn trân trọng lắng nghe ý kiến của cộng đồng dư luận, của các nhóm khác nhau, dù bộ phận rất nhỏ nhưng phải tính toán các lợi ích tổng hòa, đặt lợi ích quốc gia, thị trường lên trên hết. Quan điểm của Chính phủ là Bộ không đặt vấn đề cấm, cản trở hay hạn chế quyền kinh doanh mà ở đây là đặt ra điều kiện, hàng rào để yêu cầu doanh nghiệp đáp ứng nhằm bảo vệ môi trường, con người và thị trường ô tô trong nước.
"Có thể có nhiều ý kiến nghi ngại Bộ, Chính phủ đặt những hạn chế quyền tự do kinh doanh. Tuy nhiên, chúng tôi khẳng định đây không phải cấm mà cơ quan Nhà nước chỉ là đặt điều kiện, yêu cầu doanh nghiệp đáp ứng. Khi thỏa mãn rồi, doanh nghiệp có quyền tham gia, được quyền để làm không gặp trở ngại gì", ông Đông nhấn mạnh.
Ông Đông lấy ví dụ Thái Lan hiện có 60 triệu dân, ngành công nghiệp ô tô đóng góp 12% vào GDP của Thái Lan, tạo 1 triệu việc làm. Còn tại Việt Nam, ngành ô tô đóng góp 2% GDP, tạo ra 100.000 việc làm cho lao động, đóng góp hàng chục nghàn tỉ đồng tiền ngân sách. "Hãy thử tưởng tượng, 2% GDP vào khoảng 2 - 4 tỉ USD, đó là con số rất lớn, nếu không sản xuất mà nhập nguyên chiếc thì đồng nghĩa cán cân thâm hụt, nhập siêu." - ông Đông nhấn mạnh.