Chưa bao giờ ước mơ sở hữu ô tô lại dễ dàng như hiện nay vì các ngân hàng đang chạy đua cho vay tiêu dùng, trong đó có cả sản phẩm cho vay mua ô tô cũ. Trái ngược với trước đây, ngân hàng chưa bao giờ cho vay mua ô tô cũ, phần vì khó định giá, phần vì giá trị khoản vay không lớn.
Nới lỏng điều kiện
Muốn vay khoảng 500 triệu đồng để mua chiếc ô tô cũ làm phương tiện di chuyển hằng ngày trước mùa nắng nóng, chị Hoàng Nhung (ngụ quận Cầu Giấy, TP Hà Nội) dễ dàng nhận được tư vấn của nhiều chuyên viên tín dụng ngân hàng với mức lãi suất phổ biến từ 10%-11,5%. Ngân hàng Quốc tế (VIB) cho vay lên tới 70% giá trị xe, thời hạn tối đa 4 năm, lãi suất 11%/năm, điều chỉnh linh hoạt theo thị trường hằng tháng hoặc hằng quý. Techcombank cũng cho vay đến 70% giá trị xe nhưng thời hạn cho vay tối đa 6 năm, tất toán sớm chịu phạt phí trả trước hạn 1%-2%.
Khối ngân hàng quốc doanh cũng không còn “chê” các khoản cho vay nhỏ lẻ này. VietinBank cho vay mua ô tô cũ thời hạn kéo dài 5 năm, không cần chứng minh thu nhập tối thiểu, miễn phí định giá đối với các khoản vay dưới 500 triệu đồng. Tuy nhiên, ngân hàng này chỉ cho vay bằng 50% giá trị xe. Lãi suất của VietinBank là 10%/năm áp dụng trong 6 tháng đầu. Nhìn chung, thủ tục cho vay của các ngân hàng khá nhanh gọn, chỉ khoảng 4 ngày để hoàn tất hồ sơ, sau đó cần khoảng 8 giờ là được giải ngân.
Ông Hà Minh Tuấn - Tổng Giám đốc Công ty CP Ô tô Anycar Việt Nam, một trong những hệ thống chuyên kinh doanh xe cũ - cho biết hiện nhu cầu vay vốn trả góp để mua ô tô cũ rất lớn. Những dòng xe hút khách nhất tập trung ở phân khúc bình dân, xe nhỏ như Hyundai, Kia, Toyota… “Do đó, Anycar đang có chương trình liên kết với khá nhiều ngân hàng để hỗ trợ khách vay vốn mua xe cũ trả góp với mức vay có thể lên tới 60%-70% giá trị xe. Có 10 ngân hàng hiện đang liên kết với Anycar trong chương trình cho vay mua ô tô cũ như: Ocean Bank, MB Bank, Sacombank, Techcombank…” - ông Tuấn cho biết.
Cũng theo ông Tuấn, do được hỗ trợ thủ tục vay vốn và bảo đảm các dịch vụ hậu mãi tương đương xe mới nên nhiều khách hàng có mức thu nhập trung bình - khá đã tìm đến phương thức mua xe này. Số liệu thống kê của Anycar cho thấy doanh số bán lẻ mỗi tháng trong năm 2014 của toàn hệ thống là từ 70-80 xe, tăng khoảng 15% so với năm trước.
Cần thu nhập ổn định
Theo tính toán của ông Hà Minh Tuấn, nếu khách hàng mua xe cũ có giá khoảng 500 triệu đồng và được vay 60% giá trị xe, tương ứng 300 triệu đồng, thời hạn trả trong 4 năm thì mỗi tháng sẽ phải trả cả gốc lẫn lãi khoảng 10 triệu đồng. “Như vậy, với mức thu nhập ổn định từ 25 triệu đồng/tháng trở lên thì khách hàng hoàn toàn có thể mua được xe và bảo đảm trả nợ đúng hạn, không để phát sinh bởi thời hạn trả nợ dài, lãi suất không quá cao” - ông Tuấn khẳng định.
Tuy nhiên, dù điều kiện cho vay gần như không thể nới thêm được nữa, lãi suất cũng tương đối phù hợp nhưng nếu không cân nhắc kỹ, khách hàng rất có thể sa lầy vào nợ nần. Hiện một số ngân hàng có 2 phương thức cho vay là tính trên dư nợ giảm dần hoặc cố định. Nếu tính theo phương thức giảm dần, với khoản vay 500 triệu đồng, lãi suất 11%/năm như ở Techcombank thì trong năm đầu tiên, mỗi tháng chị Hoàng Nhung phải trả nợ gốc khoảng 6,9 triệu đồng và 5,5 triệu đồng lãi. Sau 6 năm, tổng số tiền chị Nhung phải trả cho khoản vay mua xe cũ là khoảng 700 triệu đồng. Nếu trả nợ tốt, khách hàng có thể không bị tính phí trả trước hạn nhưng nếu có kỳ trả nợ chậm, lãi suất phạt sẽ rất cao. Còn tính theo phương thức trả cố định là 10 triệu đồng/tháng, thời hạn trả nợ sẽ kéo dài hơn và tổng số tiền chị Hoàng Nhung phải trả khi đến kỳ tất toán là khoảng 720 triệu đồng.
Anh Trần Công, chủ một showroom kinh doanh ô tô cũ trên đường Nguyễn Văn Cừ (quận Long Biên, TP Hà Nội), cho biết sau khi ngân hàng có chương trình cho vay mua ô tô cũ, lượng xe bán ra chưa có dấu hiệu tăng nhiều. Theo chủ showroom này, khách hàng tỏ ra thận trọng vì có nhiều thông tin cho biết ngân hàng tuy đưa ra lãi suất ưu đãi thời gian đầu nhưng khi hết hạn có thể đẩy lãi suất cao lên, gây khó cho việc trả nợ. “Khách hàng không có tài chính ổn định thì không dám vay mua xe, còn khách hàng có điều kiện thì lại thường mua xe thanh toán luôn một lần, vừa tránh phải trả lãi vừa không phải thực hiện nhiều thủ tục lằng nhằng, nhất là việc thẩm định giá xe, làm thủ tục vay…” - anh Công cho biết.
Nghiên cứu kỹ hợp đồng
“Khách hàng trước khi quyết định vay tiền mua xe nên nghiên cứu kỹ hợp đồng vay tiền với ngân hàng, nhất là các điều khoản về trả nợ bởi không chỉ trả chậm bị phạt rất cao mà trả trước thời hạn quy định cũng không được. Cũng nên hỏi rõ xem sau thời hạn ưu đãi lãi suất thấp 6 tháng đầu (khoảng 6%/năm) thì các tháng sau lãi suất sẽ là bao nhiêu để tính toán khả năng trả nợ của mình” - anh Trần Công khuyến cáo.