Năm nay, thị trường chứng khoán tạo ra nhiều cung bậc cảm xúc, từ vực sâu lên đỉnh cao.

Dòng tiền chảy mạnh vào kênh chứng khoán

Bối cảnh dịch bệnh khiến nhiều kênh đầu tư trở nên kém hấp dẫn, nhưng kênh đầu tư chứng khoán lại thu hút dòng tiền, nhất là khi lãi suất tiếp tục có xu hướng giảm.

Thị trường chứng khoán thu hút mạnh mẽ dòng tiền sau khi có dấu hiệu hồi phục kể từ đầu tháng 4.

Cuối tháng 2 và trong tháng 3, chỉ số VN-Index mất gần 30% giá trị, từ trên 990 điểm xuống gần 660 điểm, nhưng từ đó đến nay có xu hướng tăng, tính đến ngày 26/11/2020 vượt qua mốc 1.000 điểm.

Về lý thuyết, các nhà đầu tư đã lấy lại những gì đã mất trong đại dịch, nhưng những nhà đầu tư biết chớp cơ hội, đặc biệt là các nhà đầu tư F0 tham gia trong giai đoạn thị trường tăng điểm thì lãi lớn, dù "lướt sóng" hay mua và nắm giữ.

Thị trường ghi nhận trung bình gần 29.000 tài khoản chứng chứng khoán mới được mở mỗi tháng kể từ đầu năm đến nay, bằng 1,5 lần số lượng tài khoản mở mới trong cả năm 2019. Trong đó, tháng 10 có hơn 37.200 tài khoản mới, nâng tổng số tài khoản chứng khoán toàn thị trường lên con số gần 2,67 triệu.

Dòng tiền từ nhà đầu tư mới góp phần giúp chỉ số tăng điểm và thị trường giao dịch sôi động. Tính riêng tháng 10, giá trị giao dịch khớp lệnh bình quân đạt hơn 9.500 tỷ đồng/phiên, gấp 1,8 lần cùng kỳ năm ngoái và bằng 1,5 lần mức trung bình trong tháng 9.

Trong giai đoạn thị trường tăng điểm không tránh khỏi các đợt điều chỉnh giảm, nhưng mức độ điều chỉnh không đáng kể, tạo nền tích lũy để chỉ số tiến đến những mức điểm cao hơn, hòa chung với diễn biến khả quan của thị trường chứng khoán toàn cầu.

Theo anh Nguyễn Văn Dũng, một nhà đầu tư chứng khoán lâu năm tại Hà Nội, thời điểm đầu năm, nhiều nhóm cổ phiếu được dự báo sẽ tăng giá, nhưng đại dịch Covid-19 đã làm thay đổi toàn bộ những dự đoán, sự chuẩn bị và kỳ vọng trước đó của nhà đầu tư.

Từ trạng thái "tấn công", nhà đầu tư phải lui về phòng thủ và đỉnh điểm là bán cắt lỗ trong tháng 3 nhằm hạn chế thua lỗ thêm.

Nhưng với những nhà đầu tư giàu kinh nghiệm, hoặc các nhà đầu tư mới thì đây lại là cơ hội tốt để tham gia. Bởi lẽ, nhiều cổ phiếu chất lượng có giá thấp bất ngờ như VNM, FPT, HPG, VCB…

"Chiến lược đầu tư của tôi phải điều chỉnh và danh mục có sự xáo trộn, nhưng về cơ bản vẫn là ưu tiên nắm giữ những cổ phiếu được hưởng lợi từ triển vọng phục hồi kinh tế sau dịch bệnh và doanh nghiệp có nguồn tài chính vững mạnh. Tỷ trọng dành cho lướt sóng có tăng, nhưng vẫn tập trung vào nhóm cổ phiếu cơ bản, vốn hóa lớn hơn là cổ phiếu nhỏ. Chiến lược này đến nay đã mang lại kết quả khả quan", anh Dũng chia sẻ.

Nhà đầu tư này cho rằng, không nhiều người "giữ hàng" từ tháng 4 đến nay, phần lớn họ chốt lãi trong từng nhịp, thậm chí từng "mất hàng" vì không kịp mua lại khi thị trường điều chỉnh ngắn rồi lại tăng, nhưng tổng mức sinh lời vẫn phổ biến từ 30 - 40%.

Một số nhà đầu tư đạt hiệu suất sinh lời vượt trội nhờ mua và nắm giữ các cổ phiếu có "sóng" kéo dài, thậm chí trong vòng 1 - 2 tuần đã lãi hàng chục phần trăm.

Thực tế, chứng khoán là một sân chơi rất thú vị, hấp dẫn và nhà đầu tư càng có nhiều kinh nghiệm càng dễ thành công.

Năm nay, thị trường "ưu ái" các nhà đầu tư mới khi hầu hết đều chiến thắng, dù quy mô đầu tư lớn hay nhỏ. Sau khi đạt được lợi nhuận, không ít nhà đầu tư đổ thêm tiền vào tài khoản để giao dịch nhằm có cơ hội thu lời nhiều hơn.

Theo ông Lê Đức Khánh, Giám đốc chiến lược, Công ty Chứng khoán VPS, giá trị đầu tư càng lớn càng đòi hỏi nhà đầu tư phải biết cách quản trị danh mục và mức sinh lời của tài khoản trong thời gian ngắn không phản ánh thành tích thực sự của nhà đầu tư, nhất là khi thị trường có xu hướng tăng.

"Đường dài mới biết ngựa hay", hiệu quả đầu tư trong thời gian dài, cả khi thị trường thuận lợi và khó khăn, mới biết được nhà đầu tư nào có khả năng chiến thắng thị trường.

Bám trụ dài hơi với chứng khoán

Thị trường chứng khoán năm nay đi lên từ giai đoạn thấp điểm nhất, vì vậy những nhà đầu tư tham gia sau tháng 3 hầu như mua được cổ phiếu ở vùng đáy. Vấn đề thu lợi nhuận trở nên dễ dàng và đơn giản hơn rất nhiều, vì hầu hết cổ phiếu đều tăng giá.

Những nhà đầu tư may mắn có thể kiếm lợi nhuận lớn khi mua vào các mã tăng giá mạnh như DBC, DGW, HPG, HSG, VIB. Nếu kém may mắn, nhà đầu tư cũng có thể kiếm lợi nhuận 10 - 20% và khó có khả năng thua lỗ.

Những nhà đầu tư mới thường thiếu kinh nghiệm, nhưng nếu được tư vấn tốt và nắm bắt đúng thời điểm sẽ thành công hơn lớp nhà đầu tư cũ, vì họ chưa trải qua những giai đoạn mất mát trước đó nên không rụt rè trước các cơ hội.

Ông Nguyễn Hồng Khanh, Giám đốc Phân tích, Công ty Chứng khoán Quốc tế Việt Nam nhận xét, đầu tư chứng khoán là một cuộc chơi dài hạn và những nhà đầu tư chuyên nghiệp sẽ bám trụ với thị trường xuyên suốt qua các giai đoạn.

Năm nay, lợi nhuận của những nhà đầu tư lâu năm có thể không bằng nhà đầu tư mới, nhưng kiến thức, kinh nghiệm và kỹ năng quản lý tài sản tốt hơn sẽ giúp họ thành công lâu dài trên thị trường.

Cảm giác chiến thắng ban đầu có thể khiến nhà đầu tư mới cảm thấy tự tin thái quá, từ đó dễ bị cuốn theo các con sóng thị trường mà lơ là các nguyên tắc quản trị tài sản cần thiết. Đây là bài học mà lớp nhà đầu tư mới trong giai đoạn 2007 - 2008 phải trả giá đắt.

Sau mỗi giai đoạn, nhà đầu tư tích lũy được các kinh nghiệm quý và nâng cao khả năng "đọc vị" thị trường, lựa chọn doanh nghiệp đầu tư ngày càng tốt hơn.

Ở vai trò nhà đầu tư, năm nay là một năm đầu tư tạo ra nhiều cung bậc cảm xúc, từ vực sâu lên đỉnh cao.

Lợi nhuận kiếm được dĩ nhiên là rất vui, nhưng đó không hẳn là thành tích đáng tự hào, mà đáng tự hào hơn là sau mỗi giai đoạn, nhà đầu tư tích lũy được các kinh nghiệm quý và nâng cao khả năng "đọc vị" thị trường, lựa chọn doanh nghiệp đầu tư ngày càng tốt hơn.

Anh Nguyễn Xuân Hòa, người chủ yếu chuyển sang "đánh phái sinh" kể từ khi thị trường mới này ra mắt vào tháng 8/2017, nhưng năm nay quyết định gia tăng tỷ trọng đầu tư trên thị trường cơ sở, dù sàn phái sinh có cơ hội thu lời lớn và nhanh hơn.

Theo anh Hòa, trên sàn giao dịch chứng khoán nói chung luôn diễn ra "trận chiến" cân não căng thẳng giữa hai bên mua và bán.

Nếu xác định bám trụ dài hạn với thị trường thì nhà đầu tư cần phải có những chiến lược rõ ràng, bởi cơ hội xuất hiện như năm 2020 dự báo sẽ hiếm gặp hơn trong tương lai.

"Đánh giá cẩn trọng, kỹ lưỡng từng cổ phiếu, từng doanh nghiệp với thời gian nắm giữ hợp lý là phương pháp tiếp cận chủ đạo. Định giá và nhận diện các cơ hội đầu tư cổ phiếu có thị giá hấp dẫn so với giá trị thực của doanh nghiệp là điều tôi luôn chú trọng thực hiện trong bất kỳ giai đoạn nào của thị trường", anh Hòa chia sẻ.

Ở góc nhìn vấn đầu tư, quản lý các tài khoản cá nhân, việc nhận diện cơ hội đầu tư trong ngắn hạn được các nhà môi giới quan tâm nhiều hơn, nhằm đáp ứng nhu cầu đầu tư ngắn hạn của đông đảo các nhà đầu tư.

"Tôi điều chỉnh linh hoạt chiến lược đầu tư vào các cổ phiếu nắm giữ trong ngắn hạn bên cạnh việc nắm giữ các cổ phiếu với tầm nhìn dài hạn. Trong hoạt động đầu tư cổ phiếu, sự linh hoạt là cần thiết, nghệ thuật quản trị danh mục đầu tư là kỹ năng cần được quan tâm và rèn luyện liên tục qua năm tháng", ông Khánh nói.

Hiện tại, kênh đầu tư chứng khoán được dự báo sẽ tiếp tục thu hút dòng tiền, khi kết quả kinh doanh quý IV của các doanh nghiệp có triển vọng khả quan hơn và mức tăng trưởng lợi nhuận năm tới được nhiều công ty chứng khoán nhận định đạt bình quân 20%.