Nguồn gốc xuất xứ của loại mực này được người bán nói rất khác nhau. Người tiêu dùng tò mò muốn ăn thử nhưng lại thấy lo vì không biết loại hải sản giá rẻ bèo này có chất lượng như thế nào.
Bán đầy đường
Sau cua, cá, ghẹ và cả tôm hùm được bày bán ở nhiều tuyến đường, vỉa hè của TP HCM, nay đến loại mực khủng cũng đổ bộ, thu hút rất nhiều bà nội trợ. Không chỉ bán ở chợ, loại mực này còn được nhiều người chở trong các thùng lớn bán rong ở nhiều tuyến đường ven TP.
Tại chân cầu Rạch Đỉa (quận 7), một người dựng xe máy đứng bán rong quảng cáo đây là loại “mực In-đô” (Indonesia), được đánh bắt xa bờ nên có kích thước lớn và chất lượng thì “bao ngon”. Suốt đoạn đường Lê Văn Lương từ cầu Rạch Đỉa đến gần cụm chung cư Hoàng Anh Gia Lai (huyện Nhà Bè) cũng có hàng chục mâm mực khủng được đặt trên các thùng xốp bày bán bên lề.
Theo quan sát của chúng tôi, loại mực này có kích thước lớn, từ 400 g - 1 kg/con, thân tròn dài thượt, da đỏ nâu (như màu của bạch tuộc) - khác biệt những loại mực tươi được bán trên thị trường từ trước đến nay. Anh Thắng, một người chuyên bán hải sản trên mạng, cho biết dù là dân miền biển nhưng cũng chưa thấy loại mực này bao giờ. Anh còn bất ngờ hơn khi biết giá loại mực này chỉ 40.000 - 60.000 đồng/kg, trong khi mực tươi đánh bắt ở Việt Nam có giá đến 150.000 - 200.000 đồng/kg.
“Lúc mới nghe, tôi cứ tưởng là mực xà (mực ma) ở vùng biển miền Trung. Đây là loại mực chuyên phơi khô để chế biến, tẩm ướp gia vị mới ăn được vì hơi đắng. Nhưng nhìn kỹ thì không phải” - anh Thắng khẳng định.
Chưa có kết quả kiểm nghiệm
Chị Lê Thanh Hiếu (ngụ quận 7) cho biết đã mua loại mực này về ăn thử vì được người bán giới thiệu là hàng xuất khẩu không được nên dội chợ, giá rẻ. Mực sau khi chế biến ăn dai, giòn nhưng không ngọt và thơm như mực thường. Vì nghi ngờ chất lượng nên nhiều sạp hải sản lâu năm ở các chợ không dám nhập hàng, nếu có thì cũng rất ít. Chỉ những người bán rong bạo dạn đem ra đường bán rồi không tiếc lời quảng cáo cho loại mực này.
Theo tìm hiểu của phóng viên, thực chất, đây là loại mực đông lạnh, được rã đông để bán lẻ chứ không phải mực tươi. Ông Nguyễn Đăng Phú, Phó Giám đốc chợ đầu mối Bình Điền, xác nhận chợ có bán sỉ loại mực này với giá khoảng 40.000 đồng/kg. “Có 4 sạp bán loại hàng này của cùng một công ty phân phối. Mực này có xuất xứ từ Đài Loan, được nhập khẩu chính ngạch qua cảng Cát Lái, có đầy đủ giấy tờ trước khi về chợ. Vì là sản phẩm mới lại có giá rẻ bất ngờ nên ban quản lý chợ đã lấy mẫu gửi đến Viện Pasteur TP HCM để kiểm tra chất lượng. Tuy nhiên, do số lượng mẫu nhiều và yêu cầu kiểm tra nhiều chỉ tiêu nên hiện giờ chưa có kết quả chính thức về chất lượng” - ông Phú cho biết.
Trong khi đó, theo phó tổng giám đốc một doanh nghiệp xuất nhập khẩu thủy sản đông lạnh, loại mực này không phải mới lần đầu được nhập về Việt Nam. “Tết vừa rồi, mực về rất nhiều nhưng vì giá cao, hàng lại không ra lề đường ồ ạt như bây giờ nên nhiều người không để ý. Tiền nào của nấy vì chất lượng loại mực này một trời một vực so với mực của ta, đồng thời giá nước ngoài thì trước giờ vẫn rẻ vậy” - ông giải thích.
Một chuyên gia trong lĩnh vực thủy sản cho biết đây có thể là loại mực illex, không có ở vùng biển Việt Nam. Hiện loại mực này được chào bán chủ yếu ở khu vực phía Bắc như Hải Phòng, Hà Nội với giá 100.000 - 110.000 đồng/kg nhưng phải mua nguyên thùng (10 kg).
Nhập hơn 137.000 tấn thủy, hải sản
Việt Nam là nước nổi tiếng về xuất khẩu thủy, hải sản nhưng lượng nhập về cho tiêu dùng cũng không ít. Năm 2013, có hơn 137.000 tấn thủy, hải sản được Cơ quan Thú y vùng 6 kiểm dịch nhập khẩu. Trong đó, gần 27.000 tấn được dùng để tiêu thụ nội địa với nhiều sản phẩm như cá hồi, cá trứng, cá saba,...
Đối với mực, ngoài bán nguyên con còn có dạng đã qua sơ chế, lột da, bứt đầu và làm sạch ruột nên người tiêu dùng càng khó nhận diện loại nào.