Cuối tuần trước, Tập đoàn Vingroup (Mã CK: VIC) đề xuất phê duyệt phương án trả cổ tức năm 2013 bằng tiền mặt với tỉ lệ 21,49% (2.149 đồng một cổ phiếu). Với mức vốn hiện tại, ước tính số tiền Vingroup bỏ ra để thanh toán là gần 2.000 tỉđồng. Đây cũng là năm đầu tiên trong ba năm qua đại gia ngành bất động sản này trả cổ tức cho cổ đông.
Thông tin này cũng ngay lập tức tác động đến thị trường chứng khoán đầu tuần. Trong phiên giao dịch sáng nay (7-7), VIC tăng trần với dư mua hàng trăm nghìn đơn vị, cùng với các blue-chip khác trở thành trụ đỡ để VN-Index tăng điểm.
Vingroup và Masan Consumer chi hàng ngàn tỉ đồng để trả cổ tức sau nhiều năm im bặt.
Kế hoạch trả cổ tức của VIC cũng đã được ban lãnh đạo doanh nghiệp này "bật đèn xanh" từ lâu. Tại đại hội cổ đông thường niên tổ chức hồi tháng 4-2014, bà Dương Thị Mai Hoa - tân Tổng Giám đốc tập đoàn tiết lộ Hội đồng quản trị và Ban Tổng giám đốc đang làm việc với các nhà tư vấn để đề xuất chính sách trả cổ tức đều đặn.
Một nhánh con của Vingroup là Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Đô thị Sài Đồng (SDI) cũng thông báo trả cổ tức năm 2012 - 2013 với tổng tỉ lệ 118,75% bằng tiền mặt, một con số đáng kể trong nhóm bất động sản nói riêng và các doanh nghiệp nói chung thời buổi khan tiền mặt như hiện nay. Đáng chú ý, với số tiền 1.425 tỉ đồng phải bỏ ra để thanh toán cổ tức đồng nghĩa SDI gần như phải trích ra toàn bộ số lợi nhuận đã kiếm được trong hai năm qua để trả cổ đông.
Vingroup cũng được hưởng lợi từ số cổ tức này, thu về 1.055 tỉ đồng nhờ nắm 74% cổ phần trong đơn vị.
Là một trường hợp đặc biệt trên thị trường chứng khoán, Công ty Cổ phần Tập đoàn Masan (Mã CK: MSN) chưa một lần trả cổ tức từ khi thành lập đến nay, dù lợi nhuận mỗi năm thu về không nhỏ. "Masan hoạt động theo mô hình Holdings (công ty mẹ - công ty con), khoản lợi nhuận kiếm được hàng năm chủ yếu để chi vào những thương vụ mua bán sáp nhập hay đầu tư mới" - một chuyên gia trong giới chứng khoán lý giải. Đây cũng có thể là nguyên nhân tại sao Masan và các công ty con lại là gương mặt tiêu biểu cho những thương vụ mua bán vừa qua như mua cổ phần của Vinacafe Biên Hòa, Vĩnh Hảo, Cám Con Cò...
Tại đại hội cổ đông mới đây, Công ty cổ phần Hàng tiêu dùng Masan (Masan Consumer) - công ty con mang lại doanh thu lớn nhất cho tập đoàn thông báo sẽ trả cổ tức 2013 và tạm ứng năm 2014 là 110% bằng tiền mặt, tổng trị giá 5.800 tỉ đồng. Bốn năm gần đây, Masan Consumer đều lãi trên 1.000 tỉ đồng mỗi năm nhưng không hề chia phần cho cổ đông.
Một loạt tên tuổi khác như FPT, GAS, DPM... cũng thông báo trả cổ tức năm 2013 vượt kế hoạch đề ra. Chẳng hạn, từ mức cổ tức 20% ban đầu, FPT đã nâng tỉ lệ này lên 55%, trong đó có tới 30% trả bằng tiền mặt. GAS và DPM cũng thông qua trả cổ tức lần lượt 42% và 50%, cao hơn mức 20% và 25% đã đề ra ban đầu.
Một chuyên viên phân tích tại công ty chứng khoán SSI cho biết việc bất ngờ trả cổ tức sau thời gian dài im ắng là một động thái xoa dịu các cổ đông, vốn đã không hài lòng khi doanh nghiệp lãi hàng ngàn tỉ đồng nhưng không chịu chia nhiều năm qua. Bản tin phân tích của một công ty chứng khoán từng coi một trong các rủi ro khi đầu tư vào VIC là "chính sách cổ tức và chia thưởng chưa hấp dẫn các nhà đầu tư cá nhân, tổ chức đầu tư tài chính".
Quyết định chi cổ tức cũng được đánh giá là động thái nhằm ghi điểm với các đối tác ngoại mới tham gia vào doanh nghiệp và tạo hình ảnh đẹp khi chuẩn bị niêm yết trên thị trường chứng khoán nước ngoài.
Vingroup năm qua đã nhận đầu tư 200 triệu USD từ Warburg Pincus trên cơ sở phát hành thêm cổ phần trong Vincom Retail. Lãnh đạo Vingroup cho biết Warburg Pincus sẽ được quyền hoán đổi các cổ phần ưu đãi trong Vincom Retail để lấy cổ phần phổ thông do tập đoàn phát hành mới và quyền chọn mua cổ phần gắn với quyền hoán đổi đó. Trong khi đó, Masan Consumer năm 2013 nhận thêm 200 triệu USD từ Tập đoàn đầu tư Kohlberg Roberts (KKR) và nắm 8,7% vốn điều lệ. FPT cũng có sự tham gia của hai quỹ đầu tư đến từ Singapore là GIC và Cashew Invesments. Với việc chia cổ tức khủng trên, các quỹ ngoại này không phải là không có quyền lợi.
Ngoài ra, theo Tổng giám đốc Vingroup, năm 2014, Hội đồng quản trị công ty cũng có kế hoạch phát hành và niêm yết khoảng 120 triệu cổ phiếu trên sàn chứng khoán nước ngoài. Còn nhớ, năm 2011, Vingroup (khi đó còn là Vincom) đã quyết định trả cổ tức tỷ lệ khủng 58,8% bằng tiền mặt, gây xôn xao thị trường thời bấy giờ.
Chia sẻ trên báo chí, nguyên Tổng giám đốc Vincom Mai Hương Nội cho rằng lý do chính của việc trả cổ tức là để chuẩn bị cho việc niêm yết tại thị trường chứng khoán Singapore và phân chia rạch ròi giữa lợi nhuận để lại giai đoạn trước và lợi ích sau này của cổ đông mới.
Trong đó, chính những ông chủ lớn của các doanh nghiệp này cũng "đút túi" số tiền khổng lồ. Ông Phạm Nhật Vượng - Chủ tịch Hội đồng quản trị Vingroup hiện nắm 30,6% cổ phần, tương đương 284,6 triệu đơn vị sẽ có thêm trên 610 tỉ đồng. Công ty Cổ phần Tập đoàn Masan và Công ty TNHH Masan Cosumer Holding - hiện nắm 81% cổ phần cũng sẽ nhận được 4.532 tỉ đồng.
Tình hình kinh doanh khả quan cũng là động lực để các doanh nghiệp trên trả cổ tức cho cổ đông, vị chuyên viên đến từ SSI cho hay. Năm 2013, Vingroup đạt trên 7.100 tỉ đồng lợi nhuận sau thuế, tăng gần 300% so với năm ngoái - mức lợi nhuận cao nhất từ trước đến nay. Masan Consumer cũng đạt 3.270 tỉ đồng lợi nhuận sau thuế, tăng 15% so với năm trước và liên tục tăng trong các năm qua. Lượng tiền mặt tại những doanh nghiệp này cũng dồi dào. Tính tại 31-3-2014, Vingroup có hơn 8.100 tỉ đồng tiền và các khoản tương đương tiền, còn Masan Consumer cũng có hơn 3.700 tỉ đồng.