Luật Việc làm có hiệu lực từ ngày 1-1-2015, trong đó chính sách bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) được quy định trong Luật BHXH trước đây sẽ được chuyển sang Luật Việc làm. Theo đó, những quy định về BHTN sẽ có nhiều thay đổi so với trước đây.
Doanh nghiệp có lợi
Về mức đóng BHTN của doanh nghiệp (DN) dành cho người lao động (NLĐ) được quy định trong Luật Việc làm nhìn chung không có gì thay đổi. Đơn vị sử dụng lao động, NLĐ mỗi bên vẫn đóng 1% mức lương trong hợp đồng nhưng không thấp hơn lương tối thiểu vùng.
Nếu như trước đây, DN sử dụng dưới 10 lao động không phải đóng BHTN cho NLĐ thì theo Luật Việc làm, DN chỉ cần có sử dụng lao động, bất kể hợp đồng lao động thời vụ từ đủ 3 tháng, xác định hay không xác định thời hạn cũng phải đóng BHTN là 1% quỹ tiền lương tháng của những NLĐ đang tham gia BHTN. Như vậy, việc lập thủ tục tham gia BHTN sẽ thuận lợi hơn trước đây vì các DN không phải phân loại hợp đồng 12 tháng để đóng BHTN.
Theo các chuyên gia, quy định mới có lợi cho DN và NLĐ. Bởi vì khi đóng 1% này, DN sẽ không phải thanh toán trợ cấp thôi việc cho NLĐ với mức mỗi năm nửa tháng lương như trước đây. Ngoài ra, DN phải tham gia BHTN cho NLĐ tại tổ chức BHXH trong thời hạn 30 ngày kể từ khi hợp đồng lao động có hiệu lực. Theo Luật Việc làm, DN có thêm quyền lợi khi đóng góp vào quỹ BHTN, đó là được hỗ trợ kinh phí đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho NLĐ.
Doanh nghiệp khi sử dụng lao động phải đóng bảo hiểm thất nghiệp dù đó là lao động thời vụ
Nhiều thay đổi dành cho NLĐ
Theo quy định, Luật Việc làm sẽ có nhiều thay đổi về điều kiện hưởng, mức hưởng cũng như thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp (TCTN) dành cho NLĐ.
Cụ thể: Mức hưởng TCTN dành cho NLĐ là 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHTN của 6 tháng liền kề trước khi thất nghiệp nhưng không quá 5 lần mức lương cơ sở đối với NLĐ thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do nhà nước quy định hoặc không quá 5 lần mức lương tối thiểu vùng đối với NLĐ đóng BHTN theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định tại thời điểm chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc nhưng tối đa chỉ được bằng 5 lần mức lương tối thiểu vùng. Trong khi trước đây không có mức khống chế 5 lần này và điều này có thể ảnh hưởng đối với những người đang tham gia BHTN với mức lương lớn hơn 20 lần mức lương tối thiểu chung.
Ngoài ra, số tháng được hưởng TCTN cũng thay đổi: NLĐ đóng BHTN đủ từ 12 đến dưới 36 tháng được hưởng 3 tháng (quy định này không có gì thay đổi so với hiện nay). Sau đó, cứ đóng thêm đủ BHTN 12 tháng thì được hưởng thêm 1 tháng TCTN. Cứ thế cho đến khi đạt mức tối đa một người được hưởng 12 tháng TCTN. So với trước đây, nếu đóng BHTN từ tháng thứ 36 là đã được lĩnh 6 tháng lương thất nghiệp và tương tự với các mức sau đó. Còn theo Luật Việc làm, phải chờ đến khi đóng đủ 72 tháng mới lĩnh được 6 tháng TCTN theo quy định.
Về giải quyết chế độ khi NLĐ có việc làm mà đang hưởng TCTN: Số tháng hưởng TCTN chưa nhận sẽ được bảo lưu để nhận cùng những lần thất nghiệp sau. Trong khi quy định trước đây là khi NLĐ đang hưởng TCTN có việc làm thì sẽ được hưởng TCTN một lần trên số tháng chưa hưởng còn lại.
| Chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp NLĐ đang hưởng TCTN bị chấm dứt hưởng TCTN khi rơi vào một trong những trường hợp sau: Hết thời hạn hưởng TCTN; tìm được việc làm; thực hiện nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an; hưởng lương hưu hằng tháng; sau 2 lần từ chối nhận việc làm do trung tâm dịch vụ việc làm nơi đang hưởng TCTN giới thiệu mà không có lý do chính đáng; không thực hiện thông báo tìm kiếm việc làm hằng tháng theo quy định trong 3 tháng liên tục; ra nước ngoài để định cư, đi lao động ở nước ngoài theo hợp đồng; đi học tập có thời hạn từ đủ 12 tháng trở lên; bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi vi phạm pháp luật BHTN; chết. NLĐ chấp hành quyết định áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc; bị tòa án tuyên bố mất tích; bị tạm giam; chấp hành hình phạt tù. |
Bài và ảnh: Nguyễn Nguyên
