Theo số liệu mới nhất của Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA), đến hết tháng 9, toàn thị trường tiêu thụ 172.941 xe ôtô các loại, giảm 22% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, tiêu thụ xe lắp ráp trong nước giảm 17% và xe nhập khẩu nguyên chiếc giảm 33%.
Báo cáo phân tích về ngành ôtô của Công ty chứng khoán Rồng Việt (VDSC) chỉ ra nguyên nhân sự sụt giảm đến từ việc thu nhập của người dân sụt giảm do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên chi tiêu cho những nhu cầu không thiết yếu đã bị trì hoãn.
Tuy nhiên, tốc độ giảm của xe lắp ráp trong nước thấp hơn xe nhập khẩu nhờ Nghị định 70/2020/NĐ-CP về giảm 50% lệ phí trước bạ ôtô sản xuất, lắp ráp trong nước có hiệu lực từ ngày 28-6.
Chính nghị định trên đã phần nào giúp giảm chi phí mua xe lắp ráp trong nước, từ đó nâng cao nhu cầu của người dân.
Lượng tồn kho năm 2019 chuyển sang là tương đối lớn sẽ tạo nên áp lực thanh lý lớn trong những tháng cuối năm 2020
Đánh giá về ngành ôtô những tháng cuối năm 2020, VDSC cho rằng người tiêu dùng và doanh nghiệp sẽ tiếp tục hưởng lợi từ các chính sách.
Thứ nhất là Nghị định 70/2020/NĐ-CP về giảm 50% lệ phí trước bạ ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước. Chính sách trên sẽ có hiệu lực từ ngày 28-6 đến 31-12.
Thứ hai là Nghị định 57/2020/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 122/2016/NĐ-CP cho phép các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ôtô trong nước sẽ được hưởng thuế nhập khẩu 0% đối với nguyên liệu, linh kiện, vật tư trong nước chưa sản xuất được có hiệu lực từ ngày 10-7.
VDSC tin rằng doanh số ôtô sẽ tiếp tục phục hồi trong quý IV/2020 và năm 2021 nhờ những chính sách hỗ trợ từ Chính phủ và thu nhập của người dân dần phục hồi.
Trong khi đó, động thái thanh lý hàng tồn kho năm 2019 sẽ khiến biên lợi nhuận gộp của doanh nghiệp có thể sụt giảm nhẹ nhưng lợi nhuận gộp nhìn chung vẫn sẽ tăng trưởng nhờ doanh số bán hàng tăng. Ngoài ra, lực cầu phục hồi cũng sẽ giúp các công ty tiết kiệm chi phí bán hàng.
Báo cáo của VDSC chỉ rõ hiện đã có 9 đơn vị đủ điều kiện để hưởng lợi từ Nghị định 57 là Toyota, Thaco, TC Motor, Hyundai. Chính sách này giúp chi phí sản xuất của các doanh nghiệp giảm 2%-2,5%.
Ngoài ra, một chính sách nữa đáng chú ý là việc Chính phủ cho phép gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ôtô sản xuất hoặc lắp ráp trong nước đối với các khoản phải nộp phát sinh từ tháng 3 đến hết 31-12.
Nhìn chung, các chính sách trên sẽ giúp chi phí sản xuất và chi phí dịch vụ giảm, từ đó làm giảm tổng chi phí mua xe, kích thích nhu cầu mua xe của người dân.
Cũng theo VDSC, việc GDP trong quý III tăng trưởng ở mức 2,62% từ mức 0,39% của quý II cho thấy sự hồi phục của nền kinh tế cũng như thu nhập của người dân. Thực tế này phản ánh qua doanh số bán hàng xe ôtô lắp ráp nội địa đã có sự tăng trưởng trong các tháng 7 và 8 sau khi chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ có hiệu lực.
Một điểm đáng lưu ý là trong 8 tháng vừa qua đã không có tình trạng dư cung như những năm trước nhưng giá bán vẫn giảm do các bên nỗ lực thu hút khách hàng trong bối cảnh nhu cầu mua xe thấp.
Theo tính toán của VDSC, tổng cung quý IV/2020 có thể sẽ đạt mức 127.000 chiếc, trong khi tổng cầu vào khoảng 122.000 chiếc. Vậy nên, dư lượng tồn kho năm nay không nhiều, chỉ tầm 4.000 chiếc.
Tuy nhiên, lượng tồn kho năm 2019 là tương đối lớn với khoảng 85.000 chiếc (chiếm 17% tổng nguồn cung năm 2019) nên áp lực thanh lý hàng tồn kho hiện tại vẫn đang ở mức cao.
Do đó, chuyên gia VDSC tin rằng trong thời gian tới các đại lý phân phối ôtô vẫn sẽ phải giảm giá xe ôtô để thu hút khách hàng. Điều này sẽ khiến biên lợi nhuận gộp của các công ty sụt giảm.
Dự báo về triển vọng năm 2021, VDSC cho rằng chi phí xe lắp ráp trong nước thấp hơn (nhờ chính sách ưu đãi thuế với nguyên liệu, linh kiện, vật tư nhập khẩu) có thể sẽ hỗ trợ cho giá bán. Trong khi đó, sản lượng có thể sẽ tăng khi nền kinh tế vận hành bình thường trở lại.