Các đại lý ô tô cũ nhập khẩu đìu hiu những tháng đầu năm. Ảnh: Đại Việt
Đã gần 12 giờ trưa nhưng tại một showroom ô tô Mazda của Trường Hải (Thaco) trên đường Lê Văn Lương (Hà Nội), nhiều nhân viên trong bộ vest sang trọng vẫn bận rộn đón khách, hào hứng giới thiệu các dòng ô tô đang được trưng bày.
Cùng lúc đó, ở showroom ô tô nhập khẩu đã qua sử dụng khá lớn ngay bên cạnh, trong chiếc sơ mi trắng được đóng thùng gọn gàng, chỉ duy nhất 1 nhân viên ngồi ngán ngẩm nhìn đồng hồ và rồi lại lôi chiếc smartphone của mình ra lướt nhẹ, kiểm tra xem thị trường ô tô những ngày này đang diễn biến thế nào.
Cũng làm việc trong một showroom xe cũ cách đó chỉ chừng trăm mét, anh V. đứng ngắm con xe Vios đời 2014 đã trưng bày khá lâu mà vẫn chưa bán được. Anh cho biết con xe này đang được chào bán với mức giá 450 triệu đồng.
"Trước đây dọc hai bên đường Lê Văn Lương và Tố Hữu có nhiều cửa hàng xe ô tô nhập khẩu đã qua sử dụng lắm, nhưng giờ đóng cửa hết rồi; một phần vì người ta lấy đất, một phần vì một số nguyên do khác nữa", anh V. chia sẻ.
Cuộc đua về giá
Nghị định 125 do Chính phủ ban hành tháng 11/2017 có hiệu lực từ đầu năm nay đã tạo nên một hàng rào chi phí cho các dòng xe ô tô nhập khẩu đã qua sử dụng khi phải chịu mức thuế nhập khẩu cao hơn.
Sau khi áp dụng cách tính thuế mới, giá xe cũ loại 1.0L tại Việt Nam có thể tăng thêm 5.000 USD/xe, đối với các loại xe từ 1.0L đến 2.5L, ngoài mức thuế tuyệt đối 10.000 USD/xe, các loại xe này còn bị đánh thuế hỗn hợp số tiền hàng trăm triệu đồng. Đối với các dòng xe từ 2.5L trở lên, ngoài 15.000 USD thuế tuyệt đối, còn phải gánh thuế hỗn hợp hàng trăm triệu đồng.
Cộng thêm chi phí bán hàng, quảng cáo và lợi nhuận doanh nghiệp, giá bán xe nhập khẩu đã qua sử dụng không còn dễ chịu như trước.
Nếu các dòng xe tầm trung, hạng sang tại Việt Nam được nhập dạng lướt (chạy được 10.000 km) nhập về Việt Nam trên danh nghĩa xe cũ để né thuế, với mức thuế kể trên có thể đắt tương đương, thậm chí đắt hơn xe mới cùng loại bán tại thị trường trong nước.
Tuy nhiên, Nghị định 116 được ban hành quy định những giấy tờ cần có khi kinh doanh xe nhập khẩu cả cũ lẫn mới như Giấy ủy quyền triệu hồi từ chính hãng, giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô... đã gần như chấm hết con đường kinh doanh xe nhập lướt của hệ thống showroom nhỏ lẻ.
Trong khi đó, khi thuế nhập khẩu đổ về 0%, các chuyên gia nhận định giá xe nhập khẩu mới nguyên chiếc sẽ giảm khi về đến Việt Nam. Trên thực tế, lô xe nhập khẩu miễn thuế 2.000 chiếc đầu tiên của Honda được nhập về Việt Nam từ Thái Lan vào đầu tháng 3 này đã chứng minh điều đó.
Cụ thể, Honda CR-V, một trong bốn dòng xe thuộc lô xe mới về của Honda, phiên bản cao cấp nhất được bán với mức giá 1.068 triệu đồng, giảm 188 triệu đồng so với mức giá cũ 1.265 triệu đồng.
Honda CR-V phiên bản cấp thấp 1.5E có giá 958 triệu, giảm 178 triệu so với trước đây. Phiên bản 1.5G phân phối lần đầu, có giá bán chính thức là 998 triệu đồng.
Không hề kém cạnh, dòng xe lắp ráp trong nước Hyundai cũng đã thông báo giảm giá mạnh trong tháng 3 này, đặc biệt giảm tới 212 triệu đối với dòng SantaFe xăng thường.
Bên cạnh dòng Santa Fe, dòng xe Tucson của hãng này cũng giảm mạnh từ 85 - 130 triệu đồng. Hiện tất cả các phiên bản của Tucson đều có giá dưới 900 triệu đồng. Mức giảm mạnh nhất, 130 triệu đồng, được áp dụng cho phiên bản Hyundai Tucson dầu đặc biệt.
Tucson 2.0 xăng tiêu chuẩn giảm 85 triệu đồng; Tucson 2.0 xăng đặc biệt và Tucson 1.6 dầu đặc biệt giảm lần lượt 90 triệu đồng và 92 triệu đồng. Mẫu xe giá rẻ Hyundai Grand i10 cũng giảm giá từ 20 - 40 triệu đồng, tùy từng phiên bản.
Dù không muốn nói nhưng anh V. cũng phải thừa nhận rằng khách hàng giờ đây ai chẳng muốn đi xe mới khi giá xe đang có xu hướng rẻ hơn nhiều; cứ tiếp tục đà này, chắc chắn các đại lý sẽ phải tiếp tục điều chỉnh giá bán.
Thị trường ô tô Việt và quyết tâm "mang xe tới đại chúng"
Khoan bàn vội tới cuộc chiến giữa xe nhập khẩu và xe lắp ráp, người Việt giờ đây đang kỳ vọng hãng xe ô tô mang thương hiệu Việt đầu tiên – Vinfast – sẽ làm nên chuyện lớn.
Đây là lần đầu tiên, một doanh nghiệp Việt tham gia sản xuất xe điện, đánh dấu bước đột phá cho sự phát triển và hội nhập của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam và góp phần mang cơ hội sở hữu xe hơi đến đại chúng với mức giá phải chăng.
Vinfast dự kiến sẽ hoàn thành xây dựng 500.000 m2 nhà xưởng tại đảo Cát Hải, huyện Cát Hải, TP. Hải Phòng để đi vào sản xuất từ tháng 7/2018. Hiện tại, các công đoạn xây dựng trên công trường đều vượt so với tiến độ, do đó Vinfast nhiều khả năng sẽ có thể thể ra mắt hai dòng xe vào quý III/2019.
Theo báo cáo của chủ đầu tư, công suất của Tổ hợp sản xuất ô tô Vinfast là 250.000 xe ô tô/năm; 500.000 xe máy và xe điện/năm. Doanh nghiệp đặt mục tiêu xuất khẩu ô tô trong giai đoạn từ năm 2020 đến năm 2025.
Tham vọng của hãng là sau một năm ra mắt xe máy điện, hai năm ra ô tô Sedan 5 chỗ, SUV 7 chỗ, ba năm ra ô tô điện, với tỷ lệ nội địa hóa dần đạt 60%.
Quay trở lại với các dòng xe nhập khẩu đã từng được cho là khó có thể về đến Việt Nam trong nửa đầu năm nay do vướng các quy định trong Nghị định 116 và Thông tư 03. Lô xe hơn 2.000 chiếc của Honda về đến Việt Nam từ đầu tháng 3 này đã mang đến một tia sáng cho các hãng xe kinh doanh xe nhập khẩu nguyên chiếc chưa qua sử dụng.
Sau khi được Bộ Giao thông vận tải chấp nhận giấy chứng nhận kiểu loại cấp bởi Chính phủ Thái Lan, một loạt các hãng khác cũng đua nhau gấp rút hoàn thành thủ tục để nhập xe. Trên thực tế, dù không ngừng kêu ca nhưng các "ông lớn" như Toyota hay Ford vẫn âm thầm hoàn thành các thủ tục để nhập xe về từ đầu năm nay.
Sau hơn 2 tháng vắng bóng, những chiếc xe nhập từ Indonesia cuối cùng cùng có tên trong danh sách xe nguyên chiếc nhập khẩu về Việt Nam. Theo báo cáo tình hình nhập khẩu ô tô nguyên chiếc vào Việt Nam của Tổng cục Hải quan tuần 16/3 đến 22/3, có 51 xe các loại được đăng ký tờ khai hải quân nhập khẩu, trong đó có có 3 chiếc nhập từ Indonesia.
Được biết vừa qua, Bộ Giao thông Vận tải đã chấp nhận Giấy chứng nhận kiểu loại ô tô nhập khẩu (VTA) do chính phủ Indonesia cấp, đây là giấy chứng nhận chung cho các mẫu xe xuất xứ Indonesia, không phân biệt hãng nào. Như vậy sau Thái Lan, các dòng xe từ Indonesia đã có thể thở phào để được cập bến Việt Nam trong khoảng 3 – 5 tháng tới sau khi các hãng hoàn thành đơn đặt hàng.
Chẳng hề kém cạnh, các ông lớn sản xuất xe lắp ráp trong nước cũng đang tăng cường, mở rộng sản xuất với tham vọng gia tăng hiện diện của mình trên thị trường ô tô Việt đồng thời tận dụng mức thuế 0% để xuất khẩu ngược sang thị trường các nước ASEAN .
Mới đây nhất, Công ty Cổ phần Ô tô Trường Hải (Thaco) đã tổ chức lễ khánh thành nhà máy sản xuất ô tô Thaco Mazda thứ hai của mình tại khu công nghiệp cơ khí ô tô Chu Lai – Trường Hải, tỉnh Quảng Nam. Đây là nhà máy sản xuất xe du lịch Mazda lớn nhất và hiện đại nhất Đông Nam Á, đạt chuẩn toàn cầu của Mazda Nhật Bản.
Thaco Mazda sẽ có công suất 100.000 xe/năm với vốn đầu tư 12.000 tỷ đồng. Nhà máy vừa hoàn thành giai đoạn một với công suất 50.000 xe/năm và đã giải ngân 7.000 tỷ đồng từ vốn của Thaco.
Nhà máy cũng được thiết kế và xây dựng với cấu trúc đặc biệt nhằm khi Thaco có tăng công suất lên đến 100.000 xe/năm thì chỉ cần lắp đặt thêm một số thiết bị (robot, kéo dài băng chuyền tự động), giúp sản xuất không gián đoạn.
Đồng thời, hầu hết các cụm chi tiết rời được lắp từ bên ngoài, sau đó chuyển vào dây chuyền chính lắp ráp hoàn thiện, nên dễ dàng tách rời các linh kiện để sản xuất chi tiết nhằm gia tăng tỷ lệ nội địa hóa đạt đến 40% trong thời gian tới để đảm bảo vị trí đứng đầu tại Việt Nam và hướng đến xuất khẩu sang các nước ASEAN.
Trước đó vào tháng 1/2018, Mitsubishi Motors chính thức công bố cụ thể kế hoạch triển khai nhà máy thứ hai tại Việt Nam, với tổng mức đầu tư 250 triệu USD, công suất 30.000 đến 50.000 xe/năm (gồm cả xuất khẩu), dự kiến đi vào hoạt động từ năm 2020.
Sau Mitsubishi, Hyundai Thành Công cũng có kế hoạch mở rộng nhà máy sản xuất, lắp ráp xe tại Việt Nam. Trong một sự kiện diễn ra tại Hà Nội, đại diện của Hyundai Motor, Tập đoàn Thành Công và tỉnh Ninh Bình đã ký biên bản ghi nhớ về việc thúc đẩy mở rộng sản xuất, lắp ráp xe ôtô thương hiệu Hyundai tại Việt Nam để tăng quy mô sản xuất, giai đoạn đầu 50.000 xe/năm và tiếp theo đạt 100.000 xe/năm.
