Năm 2005, Tổng công ty Cấp nước Sài Gòn (Sawaco) được thành lập, khi đó hệ thống đường ống cấp nước sạch của TP HCM khoảng 2.000 km, đến nay đã mở rộng lên gần 11.000 km. Sau gần 20 năm, công suất cấp nước của thành phố cũng tăng 200%, từ đạt 1,2 triệu m³/ngày đêm (năm 2005) lên 2,4 triệu m³/ngày đêm (năm 2024).

Bao phủ hệ thống cấp nước

Hiện số lượng đấu nối dịch vụ tăng 300% lên đến gần 1,6 triệu đồng hồ nước khách hàng, cung cấp nước sạch tới hơn 11 triệu dân đang làm việc, sinh sống tại thành phố. Ti lệ nước thất thoát thất thu từ hơn 40% năm 2005 hiện nay đã giảm xuống khoảng 13,5% (tính đến tháng 6), TP HCM cũng là địa phương đầu tiên trong cả nước thực hiện chỉ tiêu 100% người dân trên địa bàn được sử dụng nước sạch, chất lượng nước luôn đạt quy chuẩn quốc gia của Bộ Y tế.

Nhà máy nước Thủ Đức đảm nhận nhiệm vụ cấp nước chủ lực cho sản xuất và đời sống ở phía đông và đông bắc, đồng thời, là "trung tâm điều tiết" áp lực, sản lượng cho toàn bộ hệ thống cấp nước của TP HCM với công suất ổn định ở mức 850.000 m³/ngày (bao gồm nhà máy nước Bình An). Bên cạnh đó, để đáp ứng nhu cầu sử dụng nước sạch ngày càng tăng, SAWACO đã đầu tư các dự án mở rộng hệ thống cấp nước sông Đồng Nai. Từ đó dẫn tới sự ra đời lần lượt của Nhà máy nước BOO Thủ Đức (công suất thiết kế 300.000m3/ngày) vào năm 2009 và Nhà máy nước Thủ Đức III (công suất thiết kế 300.000 m³/ngày) vào năm 2015.

Bên cạnh nguồn nước chính là sông Đồng Nai, Nhà máy nước Tân Hiệp, với nguồn nước từ sông Sài Gòn đã góp phần đảm bảo sự ổn định và bền vững trong cấp nước cho hàng triệu cư dân ở phía Tây và Tây Nam với công suất phát nước là 300.000 m3/ngày, nhà máy nước Tân Hiệp 2 công suất 300.000 m3/ngày, Nhà máy nước Kênh Đông công suất 150.000 m3/ngày và hệ thống giếng ngầm để đảm bảo cấp nước an toàn và cấp nước cho vùng sâu vùng xa.

Công tác Quản lý Chất lượng nước của Sawaco đạt tiêu chuẩn quốc gia, phòng thí nghiệm nước đạt chuẩn ISO 17025. Ngoài triển khai hệ thống giám sát chất lượng nước online từ nguồn, tại nhà máy xử lý nước và trên toàn mạng lưới cấp nước, Sawaco còn áp dụng đồng thời nhiều biện pháp để cải tạo, nâng cấp công nghệ xử lý nước tại các nhà máy nước, như nâng cao tải trọng xử lý của bể lắng, cải tạo bể lọc; tự động hóa châm hóa chất như keo tụ tạo bông, hệ thống châm vôi bột.

Tăng năng lực ứng phó, dự trữ nguồn nước

Sawaco cũng định hướng mô hình xử lý thân thiện với môi trường như các công nghệ lọc sinh học, lọc than hoạt tính, công nghệ khử trùng UV. Đồng thời nghiên cứu các mô hình tuần hoàn, tái sử dụng, tiết kiệm nước như tái tuần hoàn nước rửa lọc, nước sau xử lý bùn thải, hướng đến sự phát triển bền vững.

Theo ông Trần Quang Minh, Tổng giám đốc Sawacom ngành cấp nước thành phố đang phải đảm nhận các trách nhiệm ngày càng quan trọng hơn trước những thách thức từ biến đổi khí hậu, áp lực đô thị hóa và yêu cầu ngày càng cao của người dân. Vấn đề ô nhiễm nguồn nước, biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn đang là những thách thức rất lớn của ngành cấp nước. 

Do đó, Sawaco tiếp tục thực hiện các chương trình, dự án để đảm bảo an ninh, nguồn nước thô, ứng dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ hiện đại, chuyển đổi số, xây dựng hệ thống cấp nước thông minh... nhằm thích ứng trước khó khăn thách thức, đảm bảo cấp nước bền vững, liên tục, an toàn và hiệu quả. "Chính quyền thành phố cũng tạo điều kiện thuận lợi cho ngành cấp nước phát triển bền vững, đảm bảo mục tiêu an toàn, an ninh nguồn nước, đem đến dịch vụ cấp nước đạt chuẩn cho mỗi một người dân sinh sống và làm việc tại TP HCM" – ông Minh nói.

Từ nay đến năm 2030, Sawaco sẽ triển khai một số giải pháp trọng tâm. Trong đó, tập trung điều chỉnh quy hoạch cấp nước đến năm 2040, tầm nhìn đến 2060 để phù hợp thực tiễn và bối cảnh phát triển. Sawaco hướng đến khai thác nước bền vững thông qua việc tăng công suất cấp nước lên 2,9 triệu m3/ngày (đến năm 2030); đầu tư các nhà máy nước mới; tăng năng lực ứng phó, dự trữ nguồn nước gồm xây dựng các cụm hồ chứa nước thô (dung tích đến 10 triệu m3), trạm bơm nước thô ,tuyến truyền tải.

Đồng thời, Sawaco tiếp tục phát triển mạng lưới cấp nước gồm ống truyền tải nước sạch; xây dựng hệ thống các bể chứa nước sạch và trạm bơm tăng áp để thực hiện nhiệm vụ và dự trữ, điều tiết dung tích từ 1,6 - 2,1 triệu m3; hoàn thiện hệ thống phân phối như phân vùng tách mạng, tiếp tục kiểm soát tỷ lệ nước thất thoát. Tăng cường hợp tác chuyển giao công nghệ và kỹ thuật, đào tạo,... cũng là những biện pháp được Sawaco nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ.