Những hành lang ngầm, các địa đạo cổ xưa, các hoạt động phi pháp cùng những lời đồn đãi ghê rợn cũng như các truyền thuyết kỳ lạ về những khu dân cư - thế giới ngầm có vẻ như phủ ngập những câu chuyện lạ kỳ về đời sống và các hoạt động mà ít người biết đến nó. Mời bạn đọc cùng khám phá 9 đô thị ngầm nổi tiếng nhất thế giới.

Derinkuyu (Cappadocia, Thổ Nhĩ Kỳ)

Thành phố Cappadocia nằm ở miền Trung xứ Thổ Nhĩ Kỳ, là nơi đang hiện hữu đến 36 đô thị ngầm và chúng đang nằm ở độ sâu xấp xỉ 85m, trong đó đô thị ngầm Derinkuyu là nằm ở độ sâu sâu nhất.

Được khám phá vào năm 1963, mạng lưới đô thị ngầm Derinkuyu bao gồm vô số căn phòng và địa đạo bao gồm tất cả các cơ quan và phòng ốc như trong một thành phố trên mặt đất thật sự: các khu dân cư sinh sống, các chuồng nuôi gia súc, nhà thờ, nhà kho, phòng ăn và hầm rượu… một đô thị ngầm như thế có khả năng lưu giữ hơn 2 vạn người.

Được mở cửa cho công chúng tham quan vào năm 1965, nhưng chỉ có 10% diện tích của đô thị ngầm Derinkuyu là để cho công chúng tiếp cận. Nét độc đáo của đô thị ngầm Derinkuyu là một nhà thờ hình chữ thập nằm ngay giữa tầng 3, tầng 4 và nhà thờ còn có trần mái vòm.

Địa đạo Thượng Hải (Portland, Mỹ)

Tiểu bang Portland còn có hẳn 1 đô thị ngầm thường được biết đến dưới cái tên Địa đạo Thượng Hải, hay tên khác là Phố ngầm Portland. Mạng lưới phức tạp này được cho là từng có thời nối kết với những hành lang ngầm của Phố cổ Portland (hay còn gọi là Phố Tàu) đến khu vực nội đô của Portland.

Thật không may là nhiều không gian ngầm của Địa đạo Thượng Hải đã được nhét đầy các dự án công trình công cộng, nhưng vẫn còn có một số ít không gian chưa được khám phá.

Hồi xưa, các tầng hầm của nhiều quán bar và khách sạn liên kết với bến cảng sông Willamette thông qua các dạng địa đạo này, nhằm cho phép các nguồn cung ứng được chuyển từ tàu thủy lên bờ và bốc dỡ xuống các tầng hầm để lưu trữ, tránh mưa và giao thông tắc nghẽn.

Bên cạnh đó ở Địa đạo Thượng Hải còn dấy lên những lời đồn đoán kinh hãi về cách thức gọi là "shanghaiing": bắt cóc người để biến họ thành thủy thủ đi tàu. Ngày hôm nay, quý vị tha hồ đi lại trong Địa đạo Thượng Hải mà không lo bị ai đó rình rập hay bị lạm dụng.

Hầm đá Edinburgh (Edinburgh, Anh Quốc)

Bên dưới các tuyến đường ở thủ đô Scotland là một thế giới khác tối tăm có niên đại hình thành từ thế kỷ 18. Nó được gọi là Hầm đá Edinburgh (hay còn có cái tên khác là Hầm đá Nam Kiều), đây thực chất là một chuỗi các căn hầm đá được tạo tác ngay trong lòng 19 mái vòm của cầu Nam (Nam Kiều).

Đi vào hoạt động vào năm 1788, thời kỳ bùng nổ tăng trưởng và đại bành trướng, những nhà hầm đá này có từ cái thời kỳ mà xứ Edinburgh còn chìm đắm trong mê tín dị đoan. Ngày hôm nay, thế giới lòng đất này còn nguyên đó cảm giác lạnh sống lưng.

Buổi ban đầu, khu nhà hầm đá này là nơi ở của những người bán rượu, thợ sửa giày, người làm dao kéo, thợ nấu kim loại và nhà buôn bán, đồng thời là nơi cất giữ những thứ phi pháp; cũng có không ít lời đồn đãi nói rằng 2 tên sát nhân hàng loạt Burke và Hare đã dùng nơi đây để chứa những xác người mà chúng đoạt mạng, rồi sau đó chúng bán tử thi cho các bệnh viện cần tiến hành những thí nghiệm y học.

Sau này khi những người buôn bán chuyển ra khỏi khu hầm đá, thì nơi đây lại trở thành nơi sống của những người nghèo nhất Edinburgh, cũng có nhiều quán rượu và "lầu xanh" nằm rải rác trong khu hầm đá ẩm ướt.

Địa cung Dixia Cheng (Bắc Kinh, Trung Quốc)

Đô thị ngầm nằm dưới lòng đất Bắc Kinh, Dixia Cheng, vốn được xây dựng trong thập niên 1970 dùng làm khu ẩn náu phòng Bắc Kinh bị xâm lược, bị đánh bom hay tấn công hạt nhân. Dixia Cheng bao gồm rất nhiều mạng lưới các địa đạo thường được ví von là Địa Cung Trường Thành, bao gồm 100 lối vào ngầm và theo các báo cáo thì Dixia Cheng còn có nhiều dịch vụ đi kèm dưới lòng đất như trường học, bệnh viện và các khu phòng nghỉ giúp cho cư dân đủ khả năng trú ẩn trong suốt một thời gian dài.

May mắn thay, Bắc Kinh chưa bị bom hạt nhân nên Dixia Cheng chưa từng sử dụng làm nơi trú ẩn ngầm thực sự, và đến năm 2000, địa cung này mở cửa cho công chúng tham quan. Chỉ có một số ít không gian địa cung được mở cửa cho công chúng tham quan, tuy vậy vẫn rất thu hút đông đảo du khách quốc tế tìm đến. Kể từ năm 2008, Dixia Cheng được tái trùng tu và hy vọng nó sẽ mở cửa trong tương lai.

Mỏ muối Wieliczka (Krakow, Ba Lan)

Nằm tọa lạc tại thị trấn Wieliczka, cách thành phố Krakow khoảng 9 dặm, mỏ muối Wieliczka được xây dựng vào thế kỷ 13 và sản xuất muối ăn cho mãi đến năm 2007.

Là một trong những điểm du lịch đông khách nhất ở Ba Lan, mỏ muối Wieliczka bao gồm một chuỗi các hang động tối làm nên một phức hợp mê cung ngầm trải dài đến 185 dặm với rất nhiều phòng trưng bày, khoảng 3.000 căn phòng ngầm và phân làm 9 tầng, 3 căn phòng ngầm đầu tiên đã được mở cửa cho công chúng tham quan.

Chỉ cần đi xuống 378 bậc thang đá, quý vị sẽ đặt chân vào một mê cung ngầm khổng lồ. Nơi đây quý vị sẽ được các thuyết minh viên giới thiệu về nỗi vất vả, gian truân của diêm dân. Quý vị cũng có thể tham quan bức tượng muối tạc hình Thánh John Paul II và dự buổi lễ Thánh tại đây.

RÉSO (Montreal (Canada)

RÉSO trong tiếng Pháp là từ Réseau, có nghĩa là mạng lưới, đó là một trong những di sản ngầm của thành phố Montreal (Canada). Mê cung ngầm khổng lồ này nằm ngay bên dưới các tuyến đường ở Montreal và bao quanh khu nội đô với rất nhiều cửa hàng, nhà hàng, khách sạn, phòng trưng bày, 7 trạm dừng metro, rạp chiếu phim, thư viện và có cả những tòa nhà chung cư.

Các phần kết nối ngầm đầu tiên đã được xây dựng vào năm 1962 dùng để giảm bớt lưu lượng tham gia giao thông trên mặt đất và cung cấp bãi đậu xe ngầm đặc biệt là trong suốt mùa Đông lạnh lẽo. Kể từ khi Montreal Metro bắt đầu hoạt động vào năm 1966, thì nhiều tuyến kết nối hơn đã được thêm vào, ngày hôm nay RÉSO bao gồm 20 dặm địa đạo với hơn 120 lối vào trên mặt đất.

Setenil de las Bodegas (Tây Ban Nha)

Không giống như các đô thị ngầm khác trong bài viết này, thị tứ nhỏ Setenil de las Bodegas nằm ở miền Nam Tây Ban Nha không thực sự là một đô thị ngầm, nhưng nó lại nằm gắn vào một khối đá núi to ngay phía trên đầu.

Tọa lạc dọc theo một kênh đào hẹp thông với dòng sông Rio Trejo, nhà cửa của dân cư địa phương nơi đây được xây âm vào vách đá núi. Lối kiến trúc kỳ lạ của dân cư địa phương đã giúp họ đạt được một số thuận lợi nhất định như: làm mát nhà cửa vào mùa Hè và giúp cho không gian sống ấm áp vào mùa Đông; trong khi nội thất được khoét sâu vào lòng khối đá núi rất tự nhiên, thì ngoại thất được các gia đình trang trí toàn bộ.

Khu thị tứ thoạt tiên nhìn rất nhỏ bé, nhưng nó hội tụ một số dịch vụ rất thú vị, nơi đây có những nhà hàng nằm âm trong đá chuyên chế biến các loại bánh, dầu ô liu, mật ong, mứt và rượu vang Andalusian. Quý vị cũng có thể thăm thú cảnh sắc thiên nhiên ở El Escarpe de Río Trejo, hay nơi có những truyền thuyết dân gian thần tiên Ruta de los Bandoleros.

Phố ngầm lịch sử Pilsen (Công hòa Séc)

Thành phố Pilsen nằm ở phía Tây nước Cộng hòa Séc là nơi có sự hiện diện của đô thị ngầm lịch sử Pilsen, đó là một mê cung dài 12,5 dặm với rất nhiều hành lang ngầm, các hầm rượu và nhiều cái giếng được xây ngay bên dưới các tuyến phố chính của Pilsen có niên đại từ thế 14. Những hầm rượu từng được sử dụng là không gian lưu trữ thức ăn và nhiều thùng bia và theo một số cách thì chúng còn dùng để ẩn náu phòng khi xảy ra một cuộc tấn công.

Truyền thuyết kể rằng còn có 1 kho báu được chôn đâu đó bên trong các vách tường của hầm rượu, mặc dù việc trộm kho báu không được khuyến khích. Đặt chân tới đây quý vị có thể choáng ngợp bởi những khu hầm đá, ghé xem tháp nước và xem triển lãm về nghề đóng sách vào thời Trung Cổ, hay thưởng thức món bia truyền thống Pilsen Urquell tại Bảo tàng nấu bia.

Địa đạo Moose Jaw (Moose Jaw, Canada)

Thành phố buồn tẻ Moose Jaw nằm ở bang Saskatchewan (miền Nam Canada) là ngôi nhà có nhiều chuỗi địa đạo chia thành 2 tầng riêng biệt. Buổi đầu thế kỷ 20, chính quyền Canada đã áp thuế vào lượng dân di cư Trung Quốc do tâm lý lo sợ họ sẽ giành hết việc làm của người Canada sở tại.

Sợ hãi và không thể trả được thuế, những người dân nhập cư bất hợp pháp gốc Trung Quốc buộc phải sống dưới lòng đất.

Nhiều gia đình người Hoa đã sống ở đây, họ kiếm tiền bằng cách làm việc cho các ông chủ kinh doanh trên mặt đất để đổi lại là lương thực và các hàng hóa khác cho mãi đến thập niên 1920 khi mà mê cung ngầm phải đối mặt với một tình thế mới: do nằm gần Mỹ nên mê cung ngầm này đã được người Hoa vận chuyển rượu lậu từ Canada qua Mỹ, hoạt động này diễn ra trong thời kỳ cấm rượu. Có tin đồn tay trùm du đãng người Mỹ-Al Capone là kẻ rất rành hoạt động buôn rượu lậu này, nhưng chuyện này chưa được kiểm chứng thực hư.