Business Insider đặt ra câu hỏi "một người có thể sở hữu tối đa bao nhiêu hộ chiếu?" sau khi ông Paul Manafort, cựu quản lý chiến dịch tranh cử của Tổng thống Donald Trump, bị phát hiện sở hữu nhiều hộ chiếu Mỹ hợp lệ hồi cuối tháng 10/2017.
Ông Manafort đã gửi đơn yêu cầu cấp những loại hộ chiếu Mỹ khác nhau tới 10 lần trong vòng 10 năm, theo tài liệu điều tra. Bản cáo trạng nêu rõ ông Manafort có tới 3 hộ chiếu mang số khác nhau.
Hộ chiếu dự phòng
Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, công dân nước này có thể sở hữu cuốn hộ chiếu thứ hai hay hộ chiếu dự phòng, nhưng thường chỉ áp dụng với những trường hợp đặc biệt.
Đó có thể là khi công dân bị cấm nhập cảnh do hộ chiếu có đính kèm thị thực hoặc con dấu bị cấm ở một số quốc gia. Điều này cũng có thể áp dụng trong trường hợp một người cần ra nước ngoài đột xuất, mà hộ chiếu chính đang bị sứ quán giữ do thủ tục visa chậm trễ.
Hộ chiếu có dấu nhập cảnh tại Israel sẽ bị chính phủ Iran hoặc Syria từ chối, do những nước này không có quan hệ ngoại giao với nhau. Ảnh: Iran Wire.
Những người có thể đăng ký cấp hộ chiếu dự phòng thường là nhân viên hàng không quốc tế, nhà báo quốc tế và lãnh đạo những tập đoàn đa quốc gia.
Bộ Ngoại giao Mỹ không thông tin rộng rãi hay khuyến khích công dân sở hữu hộ chiếu thứ hai, nhưng thủ tục đăng ký khá đơn giản. Một người chỉ cần nộp ảnh hộ chiếu, hoàn thành mẫu gia hạn hộ chiếu và đơn nêu lý do xin cấp hộ chiếu thứ hai cùng những giấy tờ cần thiết để chứng thực, phí thủ tục chưa tới 135 USD. Trong khi hộ chiếu thứ nhất có thời hạn tới 10 năm, cuốn hộ chiếu thứ hai của một người chỉ có giá trị đến 4 năm.
"Mua" hộ chiếu nước khác
Nếu một người không đủ điều kiện được cấp hộ chiếu thứ hai và cũng không có hai quốc tịch, họ có thể tìm giải pháp khác. Một số quốc gia có chính sách thu nạp những người ngoại quốc giàu có làm công dân hoặc cấp thêm hộ chiếu cho họ.
Những quốc gia như Antigua và Barbuda, Grenada, Malta, Hà Lan, Tây Ban Nha có chính sách thu nạp công dân nhờ đầu tư. Cuốn hộ chiếu rẻ nhất là của Dominica, một đảo quốc ở vùng Caribbean, nơi người nước ngoài sẽ được công nhận là công dân ngay lập tức khi đầu tư 100.000 USD.
Mỹ cũng có chính sách tương tự, chương trình EB-5 là một trong những chương trình định cư nhanh nhất. Với chương trình này, một người nước ngoài cần đầu tư 500.000 USD vào một dự án do Chính phủ Mỹ chỉ định. Trong vòng 3 năm, cả gia đình người này sẽ được cấp visa định cư.
Sở hữu nhiều hộ chiếu cùng lúc
David Lesperance, luật sư người Canada, có 25 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực xuất nhập cảnh. Theo SCMP, David tiết lộ một khách hàng của anh có tới 8 quốc tịch, tương đương với 8 hộ chiếu quốc gia. Đây là một thương nhân giàu có ở Thượng Hải.
Người đàn ông này sở hữu hộ chiếu của các quốc gia Cape Verde, Belize, Dominica, Grenada, Saint Kitts và Nevis, Ireland, Canada (thông qua việc nhập quốc tịch) Anh (thông qua việc nhập quốc tịch ở lãnh thổ hải ngoại Anh). Đáng lẽ ra ông có thể sở hữu quốc tịch thứ 9, nhưng ông đã từ bỏ quyền công dân Mỹ vì mục đích thuế.
"Tôi phải nói rằng cuối cùng ông ấy cũng thấy hài lòng, và từ chối khi tôi hỏi anh ấy có thích thêm quốc tịch Síp hay không. Đến thời điểm đó ông đã có hai quốc tịch thành viên Liên minh châu Âu", David chia sẻ.
Vì vậy, thực tế không có giới hạn nào về số lượng hộ chiếu quốc gia một người có thể sở hữu.
Chính sách tại Việt Nam
Người Việt Nam có thể sở hữu tối đa 3 cuốn hộ chiếu quốc gia, gồm hộ chiếu phổ thông, hộ chiếu công vụ và hộ chiếu ngoại giao.
Trong đó, hộ chiếu phổ thông cấp cho mọi công dân Việt Nam, có giá trị không quá 10 năm từ ngày cấp và không được gia hạn. Hộ chiếu công vụ và hộ chiếu ngoại giao có giá trị tối thiểu một năm và tối đa 5 năm từ ngày cấp, được cấp cho công dân Việt Nam làm việc trong các cơ quan nhà nước, gia hạn một lần và tối đa không quá 3 năm.
Việt Nam chưa áp dụng chính sách hai hộ chiếu song song.