Thành phố ấy được gọi là Mohenjo Daro, hay "gò đất của người chết". Mohenjo Daro đang bị đe dọa bởi nhiệt độ nóng như thiêu trong thung lũng Indus, cùng với đó là nguy cơ từ du khách và khủng bố.
Mohenjo Daro được một nhân viên của Cơ quan Khảo sát Khảo cổ học Ấn Độ tìm thấy vào năm 1922. Khi đó, Mohenjo Daro nằm ở Ấn Độ nhưng nay thuộc tỉnh Sindh - Pakistan.
Hơn 50 năm sau, các cuộc khai quật đã phát hiện một thành phố thời kỳ Đồ Đồng hoàn chỉnh với đường phố và một hệ thống thoát nước tinh vi bao gồm nhà vệ sinh xả nước.
Những tàn tích của Mohenjo Daro, nơi có mạng lưới đường phố phức tạp và hệ thống thoát nước tinh vi được tìm thấy. Ảnh: La Croix
Mohenjo Daro là một phần của nền văn minh Harappan - đạt thời kỳ hoàng kim vào khoảng 2.500 trước Công nguyên và tàn lụi vào khoảng 1.900 năm trước Công nguyên.
Không ai biết chính xác vì sao nền văn minh Harappan biến mất mặc dù có nhiều giả thuyết rằng họ bị người Aryan tiêu diệt hoặc chịu không nổi các điều kiện thời tiết khắc nghiệt như hạn hán.
Tiến sĩ Michael Jansen, một nhà nghiên cứu người Đức làm việc tại hiện trường, nói rằng vùng này đang phải đối mặt "áp lực nhiệt khổng lồ", với nhiệt độ mùa hè có thể đạt đến 46 độ C. Ngoài ra, nó cũng bị đe dọa bởi muối từ mạch nước ngầm.
Các chuyên gia cũng lo lắng Mohenjo Daro sẽ hứng chịu số phận tương tự thành cổ Palmyra ở Syria - bị phá hủy bởi tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Ở Pakistan đang phải chịu sự nổi dậy của chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan, đặc biệt là phiến quân Taliban. Phong trào này từng phá hủy các tượng Phật ở Bamiyan tại Afghanistan vào năm 2001.
Nhưng mối đe dọa lớn nhất đối với Mohenjo Daro lại đến từ các du khách bình thường. Họ lũ lượt kéo đến đây hàng ngàn người.
Trong lễ hội Sindh vào tháng 2-2014, hàng trăm công nhân và thợ điện đã trèo lên khu đất để dựng các sân khấu, lều và lắp đặt đèn. Họ đóng đinh vào những tàn tích quá mỏng manh còn sót lại. Cuối cùng, tòa án Cấp cao Sindh buộc phải yêu cầu các công nhân bảo vệ tối đa cho khu vục, tờ Pakistan Express-Tribune đưa tin vào thời điểm đó.
Tiến sĩ Richard Meadow thuộc Trường ĐH Harvard (Mỹ) cho biết: "Mohenjo Daro thực sự được bảo quản khi được chôn trở lại". Các nhà khoa học cho rằng họ nên từ bỏ việc khai quật thêm nhiều địa điểm và cứ chôn vùi chúng như thế cho đến khi tìm được cách bảo vệ tốt hơn.