“Khéo ăn thì no, khéo co thì ấm” ông bà xưa dạy thế, ai cũng biết vậy. Nhưng luôn có 2 tình huống hay xảy ra khi sửa nhà: gia chủ thường muốn “co” nhưng nhà thầu thì hay “kéo”. Tâm lý muốn đơn giản hóa mọi chuyện, muốn tiết kiệm nhưng vẫn muốn đẹp, bền, tốt, rẻ khiến các gia chủ khi gọi thầu sửa nhà hay giao việc chung chung, không rõ ràng cụ thể, làm tới đâu tính tới đó...
Đội giá, trễ ngày...
Anh Quốc Phong tìm mua được căn nhà cũ ở quận 12, cũng là thời điểm cuối năm, anh muốn sửa chữa lại chút ít, sơn mới lại để đưa cả nhà về đón năm mới cho tươm tất. Anh lên mạng tìm được nhóm thợ theo như họ giới thiệu là có cả 10 năm kinh nghiệm sơn sửa chữa nhà nên yên tâm chọn. Sau khi khảo sát, họ báo với anh chi phí hết 25 triệu trong thời gian 15 ngày sẽ xong. Thấy có vẻ hợp lý nên anh gật đầu đồng ý và cho triển khai luôn. Sau vài ngày đầu mọi việc diễn ra êm thắm thì đến ngày thứ tư, chủ thầu nói: “Gạch nát quá, đằng nào tụi em cũng đục lên để đi ống nước, tiện anh mua gạch về tụi em lát cho luôn, có gạch mới nhà sẽ sáng hơn”. Cứ thế rồi đến hệ thống điện nước quá cũ, nhóm thợ lại đề nghị thay mới. Rồi đến la-phông cũng làm mới vì “nhà sơn mới mà la phông cũ thì nhìn chẳng giống ai!”... Toàn những hạng mục không nằm trong dự toán ban đầu làm anh phải gác mọi công việc tất tả chạy đi chạy lại lo mua vật tư phát sinh. Sau hơn 3 tuần rồi cũng xong, căn nhà cũ kỹ biến hình khá đẹp nhưng tổng chi phí vượt gần gấp 3 làm anh méo mặt.
Muốn thay đổi phong thủy căn nhà một chút nên vợ chồng chị Thanh Nguyên (quận 7) quyết định sửa lại nhà bếp, sửa lại phòng khách và sơn lại ngôi nhà để đón năm mới. Chị cho biết đã tham khảo các nguồn từ bạn bè, lên Facebook cầu cứu mới tìm được một nhà thầu để “chọn mặt gửi vàng”. Vì thấy khối lượng sửa chữa cũng nhiều nên đầu tháng 12 chị đã cho tiến hành sửa chữa. Nhưng rồi cả tuần nay chị như ngồi trên đống lửa bởi chỉ còn chưa tới một tháng nữa là Tết rồi mà công trình nhà chị chưa đâu vào đâu cả. Sáng nào chị Nguyên cũng gọi điện đến nhà thầu để hỏi xem hôm nay có ai đến làm hay không. “Ban đầu họ cho người tới làm rầm rộ lắm nhưng rồi thưa dần, có hôm còn chẳng thấy ai tới làm. Ký hợp đồng hẳn hoi, ứng trước 30% tổng chi phí sơn sửa rồi mà mình cứ như đi ăn xin vậy, suốt ngày năn nỉ họ đến làm kẻo không kịp tiển ông Táo về trời” - chị hết sức lo lắng.
Nói về sự cố của gia đình chị Thanh Nguyên, chuyên gia tư vấn xây dựng KTS Hoàng Trung (TrungBuilArt) cho rằng có thể nhà thầu này nhận quá nhiều công trình dịp cuối năm trong khi nhân công không đủ đáp ứng, buộc phải chạy luân phiên mỗi công trình một ít để cứu vãn tình thế nên tình trạng chậm trễ là điều không tránh khỏi.
Cần hợp đồng rõ ràng
KTS Hoàng Trung chia sẻ đối với các nhà thầu, cuối năm là quãng thời gian khá “đắt sô” sửa chữa, trang hoàng nhà cửa vì người Việt thường có thói quen sửa nhà, trang trí nhà để đón Tết. Điều này dẫn đến quá tải nên hay bị thợ làm giá. Trong khi đó các nhà thầu, nhóm thợ thường “ôm” nhiều công trình một lúc nên tìm cách “rải quân” để giữ chỗ...
Vì vậy, nếu đã có ý định sửa nhà thì chủ nhà cần phải tính toán, cân nhắc thời gian và làm việc với các nhà thầu kỹ lưỡng để họ chuẩn bị lực lượng, tránh việc thiếu thợ sẽ gây chậm trễ tiến độ công việc cũng như làm giảm chất lượng thi công. Những người đã từng sửa chữa nhà khuyên nên lấy mốc ngày đưa ông táo (23-12 âm lịch) làm hạn chót để dứt điểm mọi việc, thanh toán tiền bạc, dọn dẹp vệ sinh sạch sẽ là tốt nhất.
Trước khi bắt tay vào sửa chữa, dù sửa chữa nhỏ, bạn nên khảo sát hiện trạng toàn bộ căn nhà, lên kế hoạch thật cụ thể cho từng phần bạn mong muốn sửa chữa. Bước kế tiếp là tham khảo ý kiến của một kiến trúc sư bạn tin cậy và tìm một nhà thầu uy tín. Từ đó bạn mới quyết định phương án tốt nhất với một mức kinh phí phù hợp để cải tạo ngôi nhà của mình. Ngân sách dự trù nên lớn hơn dự toán ban đầu khoảng 15%-20%.
Đề phòng “thợ vườn, thợ đụng”
Việc chọn những nhà thầu thi công uy tín, tốt nhất là có quen biết hoặc qua người trong nghề giới thiệu sẽ giúp gia chủ kiểm soát được giá cả và chất lượng công trình, tránh những phát sinh ngoài ý muốn. Không ít chủ nhà cho rằng việc sửa chữa chỉ là lặt vặt, nhờ kiểu “thợ vườn, thợ đụng” làm cũng được, dẫn đến tình trạng thuê thợ thiếu chuyên nghiệp, thậm chí kéo dài và làm hư hỏng thêm nhà cửa. Để cho việc sửa nhà được suôn sẻ, bạn cần phải có kế hoạch và phân định rạch ròi những công việc cần làm ngay từ đầu, bảo đảm hoàn tất đúng tiến độ và chất lượng.
