Nơi có ý tưởng, mô hình kinh doanh mới lạ này là HTX Xoài Mỹ Xương (xã Mỹ Xương, huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp). Ông Võ Việt Hưng - Giám đốc HTX Xoài Mỹ Xương cho biết, từ tháng 9/2016, HTX cho ra đời trang web xoaicaolanh.com.vn, đồng thời tiến hành khảo sát, lựa chọn những nhà vườn có uy tín, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP và GlobalGAP và chọn những cây xoài tốt, gắn bảng số, chụp ảnh đăng lên trang web. Hình ảnh của cây xoài tiếp tục được cập nhật từ khi ra hoa đến khi đậu trái.
Bên cạnh hình ảnh là thông tin về giống xoài, năm tuổi, hiện trạng cây, chiều cao, tán lá, sản lượng hằng năm, giá bán… để khách hàng tham khảo và lựa chọn. Để sở hữu một “Cây xoài nhà tôi” theo ý muốn, khách hàng chỉ cần truy cập trang web lựa chọn cây xoài mình thích, đăng ký đặt hàng và chuyển tiền qua tài khoản của HTX theo hợp đồng. Công việc còn lại là ở nhà theo dõi quá trình phát triển, đến ngày thu hoạch, trái sẽ được chuyển đến tận nơi mà không qua khâu trung gian.
Về giá cả, ông Hưng cho biết giá bán cây xoài được tính dựa trên sản lượng và giá bán mỗi kg xoài. Ví dụ, một cây xoài cho sản lượng 100kg, với giá 40.000 đồng/kg thì cây xoài này được bán với giá 4 triệu đồng. Trường hợp cây xoài không cho đủ sản lượng, HTX và nhà vườn phải đảm bảo cung cấp ít nhất 70%, số lượng xoài bù đắp được lấy từ những cây xoài khác có chất lượng tương đương, nếu vụ này thiếu thì vụ sau sẽ bù lại, bảo đảm quyền lợi cho khách hàng.
Người đứng đầu HTX Xoài Mỹ Xương cũng cho biết hiện đã có hơn 20 hộ nhà vườn tham gia mô hình “Cây xoài nhà tôi” và vụ đầu tiên đã bán được 42 cây cho khách hàng trong và ngoài tỉnh, đa phần là ở TP HCM, có 4 cây đã bán cho khách hàng ở Hà Nội. Khách hàng mua xoài qua mô hình đa phần là cá nhân, mua phục vụ cho gia đình và làm quà cho người thân.
Đôi bên cùng có lợi
Tiếp chúng tôi trong căn nhà khang trang, với vườn xoài xanh mướt đang ra hoa chuẩn bị cho đợt trái mới, ông Võ Hữu Hiền (ấp Mỹ Hưng Hòa)- người có thâm niên trồng xoài trên 20 năm, niềm nở khoe những tấm ảnh vinh dự được đón nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đến thăm vườn.
Ông cho biết gia đình hiện có 1,5ha xoài, sản xuất theo tiêu chuẩn GlobalGAP, hơn 10 năm nay liên tiếp được mùa. Cây xoài từ khi ra hoa, đậu trái đến thu hoạch mất khoảng 4 tháng, trái được bao từ nhỏ nên đảm bảo chất lượng và hình thức. Tuy nhiên, lâu nay vẫn thất thường vì phục thuộc vào thị trường, thông thường khoảng 20 - 25.000 đồng/kg, có khi thấp hơn.
Từ khi tham gia HTX và đặc biệt khi có mô hình “Cây xoài nhà tôi”, ông tham gia và đã có 3 cây xoài bán cho khách hàng với giá ổn định và cao hơn thị trường 15%. Khách hàng ở Hà Nội có thời điểm mua với giá 40 - 50.000 đồng/kg. “Việc mua bán này không qua trung gian, mua tận gốc, bán tận nơi nên người mua rất yên tâm, người bán thì được giá, lại có tiền trước để trang trải, nói chung là hai bên đều có lợi” - ông Hiền tâm sự và cho biết năm nay sẽ tiếp tục đăng ký bán thêm những cây xoài khác.
Cũng là người trồng xoài lâu năm, ông Nguyễn Văn Truyện cho biết hiện có một cây xoài đã bán cho khách hàng ở TP HCM. Theo ông Truyện, cách làm này rất hay. Xoài bán được giá hơn trong khi quy trình chăm sóc vẫn như những cây xoài khác, khách hàng lại thích thú vì không những được sở hữu, theo dõi cây xoài từ xa mà còn có thể về thăm cây xoài của mình bất cứ lúc nào, lại được tham quan trải nghiệm thực tế, thưởng thức những đặc sản của địa phương. “Vài chục ký xoài tôi bán được 1,5 triệu đồng, trong khi đó nếu bán bình thường ở ngoài chỉ được khoảng 1 triệu đồng” - ông Truyện chia sẻ.
Theo các nhà vườn, xoài bán qua mô hình “Cây xoài nhà tôi” tuy có giá cao hơn thị trường nhưng khách hàng rất hài lòng vì được đảm bảo chất lượng. Mặt khác, khách hàng mua xoài tận gốc, không qua trung gian. Người mua được lựa chọn cây xoài cho mình, đảm bảo an toàn nên rất sẵn sàng.
Anh N.V.Công, một khách hàng ở TP HCM cho biết rất thích thú khi thấy mô hình này. Anh đã đến tận nơi thăm vườn và chọn mua một cây xoài cát Chu, đồng thời giới thiệu cho một người bạn mua một cây xoài cát Hòa Lộc. Dịp tết vừa rồi anh và người bạn đã thu hoạch gần 100kg xoài.
Theo anh Công, xoài ở đây rất ngon, đảm bảo chất lượng, trái xoài trông đẹp mắt, làm quà tặng cho người thân ai cũng khen. Nói về mô hình này, anh cho biết cách làm này rất hay, giá bán so với ngoài thị trường cũng rẻ hơn, lại được an toàn; hơn nữa, phía HTX cũng hỗ trợ hết mình, dù có thất thoát chút ít nhưng vẫn được HTX bù đắp, cung cấp đầy đủ số lượng.
