Những nông dân đổ xô trồng chuối cấy mô (loại xuất khẩu) với kỳ vọng làm giàu đang khốn đốn khi giá chuối thấp nhất trong vòng 2 năm nay.
Đầu tư vào trồng chuối cấy mô (loại chuối xuất khẩu hay chuối già hương), khoảng 1 hecta với hơn 2.000 gốc, những ngày này gia đình ông Lềnh Lập Hồng ở ấp Tân Thành, xã Thanh Bình (Trảng Bom) như “ngồi trên đống lửa” khi chuối ngày một chín, thương lái thì không thu mua. Khoản đầu tư trồng chuối của gia đình 1 năm qua coi như trắng tay, thua lỗ.
Theo ông Lềnh Lập Hồng, hơn chục ngày nay, giá chuối bán tại vườn dao động từ 500 đến 2 ngàn đồng/kg tùy loại, trong khi cùng thời điểm này năm trước lên tới 13 ngàn đồng/kg. Giá thấp và ùn ứ là do chuối chín rơi đúng vào thời điểm những ngày tết, thị trường Trung Quốc ngừng thu mua; trong khi thị trường bán lẻ trong nước không tiêu thụ hết. Có khoảng 3 tấn chuối chín ông phải chặt bỏ tận dụng làm thức ăn cho dê, bò…
Những năm trước khi giá chuối tăng cao thấy trồng chuối có thu nhập khá, gia đình anh Nguyễn Văn Huy, ấp Trung Tâm, xã Thanh Bình, Trảng Bom đã thuê đất của một người dân trên địa bàn với giá khoảng 40 triệu đồng/hecta/năm để đầu tư trồng chuối già hương xuất khẩu.
Thu hoạch được 1 năm có lãi, năm 2016 anh đầu tư hơn 220 triệu đồng cho 2 hecta trồng chuối. Giờ đây anh đứng ngồi không yên khi chuối rớt giá thê thảm. “Phải vay nợ ngân hàng để đầu tư trồng chuối, giờ rơi vào cảnh này chắc phải bán nhà mà trả nợ” - anh Huy nói như khóc.
Đồng Nai hiện có hơn 7 ngàn ha các loại chuối, tập trung chủ yếu thuộc các huyện Trảng Bom, Thống Nhất, Long Khánh… Riêng huyện Trảng Bom hiện có trên 1.600 ha trồng chuối chủ yếu ở các xã Bàu Hàm, Sông Thao, Sông Trầu, Cây Gáo và Thanh Bình.
Ông Lưu Chí Mười – Chủ tịch Hội nông dân xã Thanh Bình, huyện Trảng Bom cho biết năm trước, Trung Quốc nhập chuối mạnh, có thời điểm giá chuối lên đến 16.000 đồng/kg. Do đó, người dân đổ xô đầu tư trồng chuối cấy mô khiến diện tích chuối tăng mạnh, các ngành chức năng đã nhiều lần khuyến cáo nhưng người dân không nghe.
Gần một tháng nay, Trung Quốc ngưng thu mua trong khi hàng trăm hecta chuối đang vào vụ thu hoạch khiến người dân điêu đứng, thậm chí có nhà phải chặt bỏ chuối chín, tận dụng làm thức ăn cho…dê, bò ăn. Hiện hội đã liên hệ với các ông ty ở Hà Nội tìm đầu ra qua thị trường Nhật Bản nhưng vẫn chưa có kết quả.
Thời gian gần đây giá chuối thường bấp bênh, khiến nhiều nhà vườn chuyển đổi sang một số cây trồng khác cho thu nhập cao và ngược lại. Anh Lê Trung Hòa, chủ vựa thu mua chuối, cho biết nguyên nhân giá chuối giảm mạnh do Trung Quốc không bị mất mùa như năm trước, sản lượng dồi dào đủ cung cấp thị trường nội địa. Trong khi đó, diện tích chuối trên địa bàn Đồng Nai tăng mạnh cộng với việc trồng chuối nhỏ lẻ, không đủ tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP nên tính cạnh tranh không cao.
Trong dịp tết vừa rồi, người dân Trung Quốc sợ “trượt vỏ chuối” nên ngưng nhập hàng khiến lượng chuối càng dồn ứ lại. Hiện thị trường đã có khởi sắc, giá chuối đã nhích lên 3.000 đồng/kg và có thể tăng trong 2 tháng tới. Tuy nhiên, giá sẽ không thể bằng năm trước – anh Hòa nhận định.
