Chợ kiểu Mỹ
Chưa tới 8 giờ sáng ngày đầu tuần, khi nhiều người còn đang hối hả tới công sở thì chợ đã có khách đến xem xe. Chợ rộng hơn 5.000m2, có thể chứa được trên 150 chiếc ô tô gần như kín chỗ dù chỉ vừa mới mở được hơn chục ngày. Một phong cách mới cộng với tính công khai minh bạch của Sago Auto là lý giải duy nhất cho câu hỏi, vì sao nơi đây tạo nên sức hút với khách hàng như vậy.
Chủ nhân của chợ Sago Auto Phạm Văn Thiệt nói ông đã đi tìm hiểu hầu hết các chợ bán ô tô cũ tại Mỹ và nhận thấy đặc trưng của các chợ này là luôn công khai rõ ràng các thông tin về xe. Và tôi thấy Việt Nam cần có một chợ như vậy để từ đó khách hàng biết, từ chuyện xe đã chạy bao nhiêu kilômét, vào gara mấy lần đến từng bị tai nạn hay thuỷ kích gì chưa đều được công khai.
“Một bó rau vài ngàn đồng cũng cần những thông tin minh bạch. Vậy mà ở Việt Nam hiện nay, mua một chiếc ô tô dù “bèo” cũng vài trăm triệu đến vài tỉ đồng nhưng người mua vẫn còn mù về thông tin”- ông nói. “Đó là chưa kể người mua xe hiện nay đa số đều lệ thuộc vào lực lượng “cò” bán xe nên bị làm ảo thông tin đủ đường. Vì thế, tôi mong muốn mở một chợ bán xe cũ minh bạch để người bán và người mua trực tiếp gặp nhau trao đổi mà không cần qua trung gian nào cả”.
Có lợi thế từng là CEO của một ngân hàng lớn nên ông Thiệt có đủ quan hệ và huy động vốn liếng để xây dựng chợ kiểu Mỹ trên nền đất cũ của ngân hàng mà ông đã từng làm. Vì thế trong một thời gian chưa đầy 2 tháng, chợ hoàn thành. Theo quy trình, khi khách hàng muốn bán hàng trong chợ thì phải qua các thủ tục khai báo, kiểm tra trực tiếp xe trước khi vào chợ.
Khách bán hàng phải làm biên bản xác nhận tình trạng xe và làm các thủ tục đóng tiền thuê chỗ. Mức phí thuê hiện nay được Sago Auto ấn định là 100 ngàn đồng cho 1 ngày. Ngoài việc được trưng bày xe, khách còn được tư vấn để có thể cung cấp những thông tin về xe như: chất lượng, giá cả cùng địa chỉ, số điện thoại để người tìm mua có thể liên lạc trực tiếp. Những thông tin, hình ảnh của xe cũng được công bố trên website của chợ.
Một giờ ở chợ
Đi cùng tôi đến chợ là Trường - một người buôn bán xe dạng bán chuyên. Trường sống gần chợ Lê Văn Sỹ - quận 3. Nghề của Trường khá đặc biệt: hằng ngày ngồi quán cà phê, đọc thông tin mua bán xe trên mạng, thấy xe nào còn “ngon” thì nhào vô xem rồi được thì mua đi bán lại. Kinh nghiệm 20 năm mua bán với nhiều lần thắng thua cho Trường những bài học đắt giá. Trường khoe rằng nhờ học hỏi nhiều trên thương trường mua bán xe cũ giờ khá có số má trong giới mua bán xe cũ.
Ngồi quán cà phê chừng dăm phút, Trường đã chỉ cho tôi vài tay buôn bán xe chuyên nghiệp mà Trường quen mặt cũng đang khám phá chợ ô tô. “Ông A. ở khu xe An Dương Vương, ông X. chủ gara bán xe cũ Ngã tư Bình Phước…”- Trường điểm mặt rồi chỉ ra vài chiếc xe từng rao bán trên online không được giờ lại vô chợ xe kiểu Mỹ.
“Mấy cái xe đó còn ngon, giá cũng chấp nhận được nhưng vì thuộc dòng xe ít có tại Việt Nam nên khó bán lắm”- Trường nói, đồng thời cho biết nếu mua về để xài thì được nhưng tâm lý khách hàng thường chọn mua những loại xe quen tên, xe lạ bán bị ép giá mạnh lắm.
Trường cũng chỉ cho tôi xem vài chiếc xe mà theo Trường thì bị sửa chữa rất nhiều. Những chi tiết rất nhỏ như màu sơn xe có chút khác biệt ở vài điểm, một con ốc có vẻ không được sắc nét đều có thể làm bằng chứng cho việc xe đã từng có vấn đề.
“Dù chợ xe này nói rằng họ sẽ có đội ngũ chuyên gia đánh giá xe chuyên nghiệp nhưng chắc còn lâu mới đánh giá kỹ được như tụi tui. Nghề của tui có hàng ngàn người đã nhào vô thử mần ăn nhưng còn đứng được như tui giờ chỉ còn vài người. Khó ăn lắm!” - Trường tự tin.
Bỏ qua những “chém gió” của Trường, tôi dạo quanh chợ xe. Tuy chưa đa dạng về chủng loại xe nhưng chợ xe đã xuất hiện vài con xe mà thiên hạ gọi là “xe sang” với giá ngất ngưởng như con Toyota Avalon máy Hybrid đời 2013 được rao bán giá 2,18 tỉ đồng. Toyota Lexus 350 đời 2008 giá 2,05 tỉ. Ford Mustang đời 2014 giá 1,99 tỉ…
Những dòng xe giá chừng 500 triệu đến dưới 1 tỉ chiếm phần lớn tại chợ như Honda, Toyota, Hyundai… Trong đó có cả xe tuổi đời trên 40 năm cũng được rao với giá 280 triệu. Chiếc Spark Van nhập khẩu chạy lướt chỉ bán giá 325 triệu hay chiếc Kia Morning đời 2010 được bán giá 305 triệu có lẽ là những xe được coi là giá bèo tại chợ.
“Giá “chát” hơn ở trên mạng”- anh Nguyễn Xuân Hòa - một khách mua xe đang lăm lăm chiếc smartphone nói với tôi. Anh dẫn chứng: Như chiếc Morning này nếu còn cứng giá ngoài thị trường chỉ dưới 300, hay là xe Spark Van kia nếu xe lắp ráp tại Việt Nam giá mới chỉ có 275 triệu”.
Giải thích về chuyện này, Tân - một nhân viên tư vấn tại chợ, đầu đội mũ cao bồi nói với chúng tôi: “Chợ không tự đặt ra giá bán mà do khách bán xe tự cho giá. Có lẽ vì chợ mới nên khách còn cho giá thăm dò”. Nhưng ông Tuấn- Chủ một chiếc Fortuner đang trưng bày tại chợ lại khẳng định: “Xe tui còn ngon nên tui mới để giá bán như thế. Khách ưng ý thì có thể thương lượng, thuận mua, vừa bán, thế thôi!”.
Ngoài xe cũ, một hãng xe mới cũng chọn chợ này để trưng bày và bán xe mới. Theo nhân viên của hãng xe này thì giá trưng bày xe tại chợ này có thể chấp nhận được. “Anh tính đi, chúng tôi trưng bày 6 xe tại đây thì 1 tháng chi phí chỉ mất 18 triệu đồng. Nếu thuê salon để trưng bày tại quận 1 này thì có khi phải mất đến cả trăm triệu mà lại không hiệu quả bằng ở chợ xe”.
Thừa nhận về chuyện tiếng là chợ xe cũ nhưng một hãng xe cũng đem xe mới tới trưng bày, một nhân viên tư vấn cho biết do giá thuê chỗ trưng bày xe hiện nay quá rẻ so với mặt bằng chung. Việc xây dựng mặt bằng giá thấp chủ yếu để hút khách chứ với mức giá này, dù cho thuê hết 100% thì chợ cũng khó có thể có lãi được.
Chờ những… giao dịch
Một giờ ở chợ xe, chúng tôi thấy đa số khách đến chỉ xem xe. Nhưng theo một nhân viên tư vấn tên Kiến thì từ hôm mở chợ, đã có hơn 10 giao dịch mua bán xe được tiến hành. Đây là con số chấp nhận được cho một mô hình chợ còn mới mẻ.
Tuy nhiên, khó khăn của chợ chính là đội ngũ nhân viên tư vấn đều còn trẻ, chưa có kinh nghiệm nhiều về xe khiến việc tư vấn khó làm cho khách hài lòng. Bởi, những người đi mua xe thì ai cũng có ít nhiều kinh nghiệm về xe cộ, mang tiếng nhân viên tư vấn mà lúng túng khi khách hàng hỏi sẽ là một trở ngại lớn.
Còn anh Toàn, một nhân viên bán xe thuộc một trung tâm bán xe cũ tại Thủ Đức bảo: “Chúng tôi sẽ học hỏi mô hình này để về áp dụng tại chỗ tôi. Và tôi tin sẽ có nhiều trung tâm bán xe khác học hỏi theo Sago Auto vì đây là một mô hình khá tiên tiến”.
Có lẽ chợ xe Sago Auto khởi sự cho việc bán xe theo mô hình mới mà sự minh bạch được đặt lên hàng đầu. Việc tồn tại và phát triển chợ bán xe kiểu Mỹ này sẽ đi đến đâu thì chưa thể nói trước nhưng mục đích mà ông chủ Sago Auto đặt ra được người tiêu dùng ủng hộ. Như nhiều người tìm đến chợ xem xe, họ cũng đang hy vọng sẽ có được một thị trường mua bán xe rõ ràng, công khai minh bạch để họ có thể tìm được chiếc xe ưng ý.
Ông Thiệt cho biết thời gian tới, chợ sẽ mở thêm nhiều dịch vụ khác như tổ chức cấp chứng thư định giá, xây dựng quy trình giao dịch và thanh toán thông qua ngân hàng tại chợ. Ngoài ra, chợ còn phối hợp với ngân hàng tạo điều kiện cho khách mua xe như cho vay vốn mua xe, vay vốn giải chấp xe. Chợ cũng sẽ xây dựng các hoạt động cho khách mua xe như làm thủ tục đăng ký sang tên, dịch vụ sửa chữa xe…
