Cho đến nay, thanh toán không dùng tiền mặt (KDTM) trong giáo dục vẫn chưa thực sự phổ biến do còn gặp nhiều khó khăn.
Xu thế tất yếu
Đầu tiên là thói quen sử dụng tiền mặt, đây là rào cản lớn nhất khi triển khai dịch vụ thanh toán KDTM ở Việt Nam nói chung và ngành giáo dục nói riêng.
Thứ hai là, sự không đồng bộ trong ứng dụng công nghệ thông tin tại các trường học, giữa các địa bàn. Do đó, dịch vụ thu hộ của ngân hàng (NH) theo giải pháp tự động kết nối phần mềm thanh toán hóa đơn với trường học chỉ phù hợp với số lượng ít các trường đại học (ĐH) quy mô lớn.
Thứ ba, NH phải đầu tư giải pháp công nghệ và mạng lưới đủ lớn để hệ thống thu/nộp học phí/hóa đơn đa kênh thuận tiện cho người nộp.
Trong lĩnh vực giáo dục, thanh toán qua NH sẽ giúp phụ huynh, học sinh nộp các khoản phí của nhà trường một cách nhanh chóng và thuận tiện thông qua các công cụ như Internet Banking, ATM hay POS... Người thu là nhà trường, cũng sẽ dễ dàng quản lý các khoản phải thu thông qua các báo cáo thu hộ do NH cung cấp, tiết kiệm thời gian, giảm rủi ro phát sinh trong các giao dịch tiền mặt như thừa thiếu, nhầm lẫn, tiền giả, tiền kém chất lượng...
Dịch vụ thu hộ học phí BIDV - Giải pháp linh hoạt phù hợp khách hàng
Chị Vân Anh, tại quận Hoàn Kiếm - Hà Nội, chia sẻ khi sử dụng dịch vụ thanh toán hóa đơn qua NH để nộp học phí, tiền điện, tiền nước..., chị chỉ cần đặt lệnh ủy nhiệm chi một lần, hệ thống thu hộ NH sẽ tự động thu trên tài khoản khi có hóa đơn. Tuy nhiên, để trở thành một công cụ thúc đẩy thanh toán KDTM trong lĩnh vực giáo dục, dịch vụ thu hộ của NH khi triển khai cần có giải pháp linh hoạt phù hợp với từng nhóm khách hàng, ví dụ các trường tại thành phố hoặc các trường trung học/tiểu học... tại vùng tỉnh.
Tìm giải pháp phù hợp
Theo đại diện NH TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), để hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho các đơn vị đào tạo, NH cần có giải pháp tổng thể phù hợp với đa dạng các loại hình đào tạo, cấp học (ĐH, THPT, THCS, mầm non) để thúc đẩy thanh toán không cần tiền mặt.
Về phía BIDV, giải pháp thu hộ học phí của BIDV được thiết kế dựa trên tự động hóa giảm thiểu thời gian xử lý tác nghiệp của nhà trường và NH, sử dụng hình thức kết nối dữ liệu trực tiếp giữa nhà trường và NH, phù hợp với các trường ĐH, CĐ. Bên cạnh đó, BIDV cũng đã cung cấp gói giải pháp thu hộ không cần kết nối phần mềm với nhà trường trên ứng dụng BIDV iBank, phù hợp với các khối trường THPT, THCS, mầm non, đồng thời cung cấp hệ thống báo cáo thu hộ phù hợp với nhà trường. Để thay đổi thói quen KDTM, BIDV đã đưa ra các gói ưu đãi tới cả trường học và người nộp học phí khi giao dịch tại BIDV.
Về mạng lưới, bên cạnh hình thức giao dịch thuận tiện trên kênh NH số (BIDV SmartBanking, BIDV Online, Thẻ, POS...), phụ huynh/sinh viên có thể giao dịch tại hơn 1.000 điểm giao dịch của BIDV tại khắp các tỉnh, thành trong cả nước.
Một thuận lợi của NH đó là theo Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 1-1-2019 của Chính phủ, một trong các nhiệm vụ để cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh là đẩy mạnh thanh toán điện tử và cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Theo đó, các trường học, bệnh viện, công ty điện... phối hợp với các NH, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán để thu học phí, viện phí, tiền điện... bằng phương thức KDTM, ưu tiên giải pháp thanh toán trên di động, thanh toán qua thiết bị chấp nhận thẻ.
Với giải pháp phù hợp từ phía các NH như BIDV, trong thời gian tới, việc thu/nộp học phí KDTM được kỳ vọng sẽ được áp dụng rộng khắp tại các tỉnh, thành trên cả nước, đem lại sự thuận tiện cho cả trường học và phụ huynh, sinh viên. Triển khai thanh toán KDTM trong giáo dục sẽ góp phần thúc đẩy hình thành thói quen của người dân, góp phần nâng cao hiệu quả của nền kinh tế, phù hợp với xu thế chung của thị trường, đồng thời phù hợp với chủ trương của nhà nước nói chung và ngành giáo dục nói riêng.
