Lần đầu tiên, Cục Quản lý đăng ký kinh doanh (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) chính thức công bố rộng rãi số DN giải thể và tạm ngừng hoạt động trên phạm vi cả nước. Cùng với đó, kế hoạch thực hiện công bố thông tin hàng tháng về tình trạng hoạt động của DN cũng được đưa ra.
Theo Cục Quản lý đăng ký kinh doanh, số DN giải thể, ngừng hoạt động được các địa phương cập nhật trên Hệ thống Thông tin đăng ký DN quốc gia. Nếu bóc tách từng tháng, số DN đăng ký giải thể trong tháng 2 tăng gần gấp đôi so với tháng 1 (1.001 DN so với 663 DN).
Các chuyên gia Cục Quản lý đăng ký kinh doanh thừa nhận, lần đầu tiên kể từ khi Luật DN 1999 có hiệu lực, số DN hoạt động khó khăn phải giải thể hoặc ngừng hoạt động tăng mạnh so với các năm trước.
Thực trạng này tiếp tục ghi nhận những khó khăn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh đã kéo dài suốt từ năm 2011 tới nay. Nếu so với con số 7.611 DN giải thể năm 2011 được đăng ký chính thức trên Hệ thống Thông tin đăng ký DN quốc gia, thì dường như tốc độ DN quyết định rời bỏ thương trường tăng lên đáng kể. Nhiều khả năng, số DN trong nhóm tạm ngừng hoạt động hoặc ngừng thực hiện nghĩa vụ thuế trong năm 2011 (53.792 DN, tăng 24,8% so với năm 2010) đang chuyển dần sang nhóm đăng ký giải thể.
Tuy vậy, con số này được cho là phần nổi của tảng băng DN khó khăn. Theo ông Trần Quốc Mạnh, Phó chủ tịch Hiệp hội Đồ gỗ mỹ nghệ TP.HCM, trên thực tế, nhiều DN dù thuộc diện giải thể, nhưng không tiến hành đăng ký. “Không ít DN thậm chí đã rơi vào tình trạng phá sản, nhưng không làm thủ tục, nên họ chỉ thuộc nhóm tạm ngừng. Đây là lý do con số công bố có thể thấp hơn thực tế”, ông Mạnh nói và cho rằng, số hội viên tạm ngừng hoạt động vẫn tăng lên khi giá đầu vào cho sản xuất tiếp tục tăng, thị trường chính của hàng đồ gỗ xuất khẩu là châu Âu còn khó khăn, khả năng tiếp cận vốn của các DN chưa khả quan hơn năm 2011.
“Ngân hàng cũng đang trong bối cảnh tái cơ cấu, nên đưa ra điều kiện cho vay ngặt nghèo hơn. Điều này càng thu hẹp khả năng tiếp cận tín dụng của những DN đã yếu sức”, ông Mạnh nói.
Trước đó, trong báo cáo thường niên DN 2011 do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) công bố, tỷ lệ DN thua lỗ trong các ngành được khảo sát (gồm chế biến thực phẩm, da giày, logistic, du lịch và xe có động cơ) có xu hướng tăng lên kể từ 2008 đến nay. Tỷ lệ DN thua lỗ trong ngành du lịch theo báo cáo của năm 2010 (chưa có báo cáo năm 2011) lên tới 45%, DN ngành sản xuất xe có động cơ là 46%... Nguyên do, theo bà Phạm Thị Thu Hằng, Tổng thư ký VCCI, Trưởng nhóm nguyên cứu, chi phí sản xuất kinh doanh quá cao, triển vọng thị trường trong nước và xuất khẩu kém.
