Theo NFA, ngày 25-7, cơ quan này sẽ tổ chức đấu thầu để tìm mua 250.000 tấn gạo trắng loại 25% tấm, đóng bao 50 kg polypropylene. Đấu thầu được mở rộng với tất cả nguồn cung. Nhu cầu nhập khẩu gạo từ châu Phi và Trung Đông cũng đạt đỉnh điểm vào tháng 6, tháng 7. Những tháng tiếp theo, nhu cầu có thể giảm vì hầu hết các nhà xuất khẩu tại Thái Lan và Ấn Độ đang thực hiện những hợp đồng cũ. Nhu cầu nhập khẩu mới trong thời gian tới có thể là Bangladesh và hiện tại từ Sri Lanka và Philippines.
Nhiều nước cần nhập gạo
Sri Lanka cần nhập 100.000 tấn, nguồn cung có thể từ Thái Lan, Pakistan và Indonesia. Nhu cầu có thể là gạo đồ và gạo "samba", loại gạo trắng thường được trồng tại Nam Ấn. Đây là một phần trong kế hoạch nhập khẩu 300.000-500.000 tấn gạo của Sri Lanka. Hiện, Sri Lanka đang tiếp tục thỏa thuận với những bên bán triển vọng. Xuất khẩu gạo của Ấn Độ không thể tiếp cận theo các kênh ngoại giao, đã chuyển nhanh sang Sri Lanka để chi phối thị trường.
Thái Lan đang nỗ lực nhắm đến đợt đấu thầu của NFA, cũng như từ những gì Sri Lanka yêu cầu. Trong dài hạn, phải tính đến thu hoạch vụ chính, bắt đầu sớm và nhiều hơn những năm trước do thời tiết cải thiện, cũng như do giá cao từ tháng 4 năm nay. Thị trường Ấn Độ ổn định với ít nhu cầu mới...
Giá gạo Pakistan cao hơn, vì hầu hết mọi người đang quay lại nhịp sống bình thường sau lễ EID nhưng sau đó có thể giảm giá khoảng 3%. Thị trường Pakistan chỉ hồi phục vào tháng 8 hay trễ hơn khi thu hoạch bắt đầu và một số lo ngại về tồn kho từ vụ trước có thể để lại dấu ấn trên thị trường.
Nguồn gạo xuất khẩu của Việt Nam đang khá dồi dào
Việt Nam có lợi thế
Sau nhiều lần trì hoãn do các vấn đề chính trị nội bộ và các cuộc đàm phán, Philippines hiện đang ráo riết thực hiện kế hoạch tăng cường kho dự trữ ngũ cốc trong những tháng thấp điểm cận kề. Trước đó, NFA cho biết lượng gạo dự trữ trong các kho chính phủ sẽ xuống mức thấp kỷ lục, chỉ còn đáp ứng được nhu cầu cung ứng trong vòng 2 ngày (đến cuối tháng 6), thấp hơn nhiều với quy định dự trữ tối thiểu theo luật. Thông thường, thời gian thấp điểm nguồn cung tại Philippines bắt đầu từ tháng 7 và kết thúc vào tháng 9. Đây cũng là thời gian chính phủ cần nhập khẩu gạo để ổn định giá loại ngũ cốc thiết yếu này trên thị trường bán lẻ.
Cho đến thời điểm này, chỉ có Việt Nam có đủ năng lực nguồn cung để bán gạo cho Philippines, do các nước xuất khẩu gạo lớn khác chưa có nguồn cung mới - một trong những yêu cầu trong điều khoản tham chiếu trong đấu thầu mở. Tuy nhiên, việc cho phép giao sau từ các nguồn cung gạo dự trữ sẽ tạo điều kiện cho các nước khác và các nhà giao dịch tư nhân tham gia đấu thầu, khiến hoạt động đấu thầu có tính cạnh tranh cao hơn.
Tuy vậy, NFA vẫn chưa mở nhận hồ sơ từ khu vực tư nhân để nhập khẩu theo lượng tiếp cận tối thiểu (MAV), cho thấy họ hiện vẫn đang tập trung để tăng cường kho dự trữ gạo chính phủ ở mức cao hơn. Lượng gạo 250.000 tấn nhập khẩu sắp tới được cho là sẽ giúp kho dự trữ chính phủ đáp ứng được nhu cầu thêm 8 ngày, trong khi nhập khẩu 805.000 tấn theo MAV sẽ giúp đáp ứng nhu cầu trong vòng 26 ngày. Tuy nhiên, Hội đồng NFA cho rằng không cần vội vàng nhập khẩu nhiều do tổng lượng gạo dự trữ nội địa vẫn ở mức không đáng lo ngại, 44 ngày tiêu dùng trong dự trữ hộ gia đình và 28 ngày tiêu dùng trong dự trữ thương mại. Việc giao hàng sau sẽ bảo đảm rằng Philippines không dư cung gạo khi vụ thu hoạch bắt đầu từ tháng 9 tới.