Cục phó Cục Hàng không Võ Huy Cường cho hay, hiện tại do chưa có hãng hàng không nào bay thẳng giữa VN - Hoa Kỳ, nên hành khách chủ yếu sử dụng sản phẩm có 1 điểm dừng qua các cửa ngõ Seoul (Hàn Quốc), Hồng Kông (Trung Quốc), Tokyo (Nhật)....
Một chuyên gia trong lĩnh vực hàng không VN đánh giá, việc Vietnam Airlines bay thẳng không điểm dừng đến Mỹ là rất khó, vì xét về mặt thương mại, toàn bộ thị trường hành khách bay VN - Mỹ đang được các hãng của khu vực chia sẻ như: Hàn Quốc, Nhật Bản… và các hãng hàng không này phải bay đến VN để lấp thêm ghế trống.
Như Hàn Quốc bay đi Mỹ thì vẫn phải bay từ Hàn Quốc đến VN để lấp một ít ghế trống của Hàn Quốc - Mỹ và Hàn Quốc - VN. Chính vì vậy đến giờ phút này chưa có hãng hàng không nào bay thẳng VN - Mỹ.
Về mặt kỹ thuật, hiện nay chưa có loại máy bay nào bay thẳng không có điểm dừng với trọng tải đầy. Trong trường hợp máy bay 300 ghế bay thẳng không điểm dừng chở được 160 khách thì hãng vận chuyển sẽ bị lỗ. Bài toán này đặt ra thách thức cho các hãng hàng không liệu có nên bay thẳng không.
Thách thức lớn
Cục Hàng không VN đánh giá, dù cộng đồng người Việt tại Mỹ và khu vực Bắc Mỹ cùng với cộng đồng du học sinh VN đông nhưng lại sinh sống phân tán, đi lại mang tính thời điểm, chưa thực sự thành một nguồn khách thường xuyên. Lượng khách doanh nhân chỉ chiếm tỷ trọng không lớn.
Đây thực sự là khó khăn để đảm bảo duy trì hiệu quả khai thác đường bay trong cả năm trong điều kiện Vietnam Airlines mới đủ khả năng khai thác tới 1 điểm đến tại Hoa Kỳ.
Trong khi đó, hiện nay các hãng hàng không lớn của châu Á như Japan Airlines, Korean Air, Asiana Airlines, China Southern Airlines, Cathay Pacific, Singapore Airlines, Malaysia Airlines, Thai International Airways đều đang khai thác các chuyến bay tới Hoa Kỳ với tần suất khá cao.
Đặc biệt, Singapore Airlines đã khai thác các chuyến bay thẳng từ Singapore qua Bắc Cực tới các TP lớn của Hoa Kỳ, rút ngắn thời gian bay thông thường từ 21-24h xuống còn 15-16h.
Thực tế này đặt ra cho các hãng hãng hàng không, đặc biệt là Vietnam Airlines một thách thức lớn khi khai thác đường bay trực tiếp giữa hai nước. Ngay như, United Airlines sau hơn 1 thập kỷ đã phải ngừng khai thác đến Việt Nam do sức cạnh tranh quá lớn trên thị trường, ông Cường nói.
Dự báo lỗ, nhưng phải xem xét?
Một chuyên gia hàng không VN cho rằng, cũng như một số đường bay thẳng của Vietnam Airlines đến châu Âu, đường bay thẳng VN - Mỹ sẽ là đường bay rất lỗ. Vietnam Airlines chỉ bay được khi có các đường bay hiệu quả bù lại.
Tuy nhiên, Vietnam Airlines là công ty cổ phần nhà nước chiếm cổ phần chi phối; DN phải chịu áp lực bảo toàn vốn và mức lãi năm sau phải hơn năm trước nên nếu bay thẳng để gánh thêm lỗ sẽ là áp lực không nhỏ với hãng hàng không quốc gia.
Phân tích trên góc độ thị trường hàng không, vị chuyên gia này nói: Sở dĩ đường bay châu Âu của Vietnam Airlines đang lỗ, bởi các đường bay này về cơ bản vẫn dựa vào khách du lịch còn khách thương gia chiếm tỷ lệ rất nhỏ.
Điều này khác biệt với đường bay VN đi Nhật Bản và Hàn Quốc đang đem lại lợi nhuận cho hãng khi có lượng lớn hành khách là thương gia qua lại VN làm ăn, họ sẵn sang chi trả vé máy bay với mức cao, khác với khách du lịch thường chọn giá thấp.
"Với đường bay Việt - Mỹ, lượng khách doanh nhân Mỹ ở VN chưa nhiều, hay nói đúng hơn là chưa có gì nên đối tượng để hãng hàng không bay thẳng hướng đến là chưa có'', lời vị chuyên gia.
“90% khách bay VN - Mỹ là khách thăm thân và du học sinh. Đây là 2 đối tượng rất nhạy cảm về giá cả nên chưa phải là đối tượng chính để đảm bảo cho hoạt động bay của hãng hàng không duy trì ổn định”- chuyên gia hàng không VN cho hay.
Tuy nhiên, chuyên gia hàng không VN cũng cho rằng, việc mở đường bay thẳng không phải là bài toán kinh doanh thuần tuý, mà đây còn là mối quan hệ về chính trị giữa 2 nước Việt Nam - Mỹ nên việc VN đủ điều kiện bay thẳng Việt - Mỹ là cần thiết. Còn bay vào thời điểm nào thì phải xem xét sao cho phù hợp.