Nghiên cứu mới cho thấy một dạng protein nhỏ liên quan với chứng viêm có khả năng được bào chế thành thuốc chữa viêm ruột một cách hiệu quả, trong bối cảnh có nhiều bệnh nhân không đáp ứng với cách chữa trị được xem là chuẩn hiện nay.

2,5 triệu bệnh nhân ở Âu, Mỹ

Bệnh viêm ruột là từ dùng chung cho những bệnh lâu dài do chứng viêm gây đau ở đường tiêu hóa hoặc ruột. Hai dạng viêm ruột thông thường, nhất là viêm loét đại tràng và bệnh Crohn - viêm phần nào đó thuộc toàn bộ đường tiêu hóa. Đặc trưng của bệnh này là hệ miễn dịch của bệnh nhân tấn công nhầm vào tế bào ruột, gây viêm mạn tính. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có lời giải thích vì sao điều đó xảy ra.

Triệu chứng viêm ruột thường bao gồm đau bụng và tiêu chảy, đôi khi phân có lẫn chút ít máu tiết ra từ ruột già. Vì viêm ruột có thể ảnh hưởng đến việc hấp thu chất dinh dưỡng của ruột nên bệnh nhân có thể dễ bị thiếu máu. Các chuyên gia ước đoán có khoảng 1 triệu người Mỹ và 2,5 triệu người ở châu Âu sống chung với bệnh này. Viêm ruột cũng gia tăng ở các nước đang phát triển và xuất hiện ở mọi châu lục. Tuy nhiên, trong khi liệu pháp kháng hoại tử khối u alpha (kháng TNF) được xem là cách chữa trị tiêu chuẩn đối với bệnh viêm ruột gần 20 năm qua thì có đến 40% bệnh nhân mắc bệnh này không đáp ứng với trị liệu. Do đó, việc phát hiện ra phương pháp trị viêm ruột mới luôn là nhu cầu bức thiết cho hàng triệu bệnh nhân.

Ở bệnh viêm ruột, hệ miễn dịch tấn công nhầm vào tế bào ruột, dẫn tới viêm mạn tính và gây đau Ảnh: Medical News Today

Phát hiện đầy hứa hẹn

Nghiên cứu mới liên quan đến Oncostatin M (OSM) - một dạng protein nhỏ thuộc hệ miễn dịch - có thể giúp điều chỉnh chứng viêm. OSM cũng liên quan tới sự hồi phục mô tim và gan. Tuy nhiên, việc sản sinh quá nhiều OSM có thể dẫn đến vài bệnh tật như xơ vữa động mạch, viêm da, viêm phổi và vài dạng ung thư. OSM cũng có liên quan với chứng viêm khớp.

Nhóm nghiên cứu lưu ý rằng những công trình trước đây cũng từng đề xuất thay thế trị liệu viêm ruột bằng các protein ở những trường hợp mà liệu pháp kháng TNF không công hiệu nhưng vẫn chưa có phát hiện mới khẳng định tác dụng tốt. Họ cho rằng đây là nghiên cứu đầu tiên cho thấy bệnh nhân viêm ruột có nhiều OSM trong ruột hơn người không bị bệnh này cũng như những người có mức độ OSM cao nhất hầu như không đáp ứng với liệu pháp kháng TNF. Họ nhận thấy bằng cách đo mức độ OSM ở các mẫu mô ruột, họ có thể báo trước bệnh nhân nào tham gia thử nghiệm chữa trị kháng TNF sẽ không đáp ứng với trị liệu. Họ cũng phát hiện việc loại bỏ gien liên quan với OSM hoặc dùng thuốc ngăn chặn OSM có thể giảm viêm loét đại tràng ở chuột.

Trưởng nhóm nghiên cứu, GS Fiona Powrie, nhận định việc phát hiện phương pháp trị liệu mới tạo khả năng chữa lành bệnh cho khoảng 2 triệu bệnh nhân trên thế giới không đáp ứng với cách chữa trị hiện tại là điều rất quan trọng. GS Powrie nói: “Việc xác định OSM như cách chữa bệnh trung gian cho những bệnh nhân này mở ra triển vọng mới cần sớm được đưa vào thử nghiệm lâm sàng. Điều này rất đáng lưu ý bởi hiện nay chúng ta không thể dự báo trước bệnh nhân nào sẽ đáp ứng tốt với cách chữa trị hiện tại nhằm bảo đảm điều trị thích hợp nhất cho bệnh nhân”.

Nhóm nghiên cứu cũng tin tưởng rằng phát hiện về OSM không chỉ có thể dẫn tới việc bào chế thuốc mới cho nhóm bệnh nhân không đáp ứng với thuốc chữa trị hiện tại mà còn là dấu chỉ giúp thầy thuốc biết trước cách trị liệu phù hợp với từng bệnh nhân.