Mận Sa Pa có rất nhiều loại nổi tiếng khác nhau như mận Tả Lý, mận Tả Van, mận vàng, mận đỏ, mận Tam Hoa, trong đó mận hậu là loại mận ngon nhất.
Để tránh cái nắng đầu hè gay gắt và oi ả của Hà thành, chúng tôi lên xe đi Sa Pa chơi theo lời mời của anh bạn thân. Sa Pa đón khách phương xa bằng cái nắng nhẹ nhàng, hơi se lạnh của vùng cao Tây Bắc. Sau khi dạo một vòng quanh thị trấn, đoàn chúng tôi lên đường đi Ô Quý Hồ, trẩy mận hậu đang vào mùa thu hoạch.
Trên đoạn đường 7km từ thị trấn Sa Pa đi Ô Quý Hồ theo hướng đi Lai Châu về phía Tây, màu xanh của su su trải dài hai bên sườn núi, xen lẫn những mảnh vườn trồng hoa hồng đỏ rực, tạo nên một không gian căng tràn sức sống. Người Ô Quý Hồ ban đầu chỉ trồng su su và các loại cây ăn quả ôn đới như đào, mận, lê cùng các loại cây dược liệu. Ngày nay có thêm nhiều giống cây trồng mới như hoa hồng Pháp, trà Ô Long…
Màu xanh trải dài hai bên sườn núi tạo nên một không gian căng tràn sức sống
Ngôi nhà nhỏ của anh bạn tôi nằm chênh vênh nơi lưng chừng núi, nấp sau những gốc đào Pháp và mận hậu đang vào mùa thu hoạch. Đến đây, không gì thú vị bằng ngồi ngoài hiên nhà, nhâm nhi chén trà đặc hái trong vườn nhà và ngắm nhìn đỉnh Fansipan hùng vĩ gần ngay trước mặt, cảm giác bao nhiêu ưu phiền nơi phố thị dường như tan biến.
Theo anh ra vườn, mọi người đều không kìm được phấn khích trước một vườn mận đủ các loại, quả sai trĩu cành. Nhanh tay hái một quả mận hậu vàng tươi cho ngay vào miệng, nếm vị ngọt thanh, giòn tan của mận, bạn sẽ thấy mận ăn trên cây ngon gấp 10 lần mận bán ở ngoài chợ, cho dù là cùng loại.
Mận hậu tại Ô Quý Hồ chủ yếu bán tươi, không chế biến thành mứt hay nước ép
Tại Ô Quý Hồ rất nhiều mận được trồng xen trong vườn su su, nên người dân hái mận và mang bán bên đường cho du khách. Mận hậu chủ yếu được bán tươi, không chế biến thành sản phẩm khác như mứt mận hay nước mận, vì mận tại Sa Pa được trồng với diện tích rất nhỏ tại Ô Quý Hồ. Năm nay mận hậu mất mùa nên giá bán tại vườn là 40.000 đồng/kg, còn như năm trước chỉ có 20.000 đồng/kg mận loại ngon.
Không như ở Ô Quý Hồ, nếu mua mận tại thị trấn Sa Pa bạn sẽ rất khó để phân biệt đâu là mận bản địa, đâu là mận được nhập khẩu từ Trung Quốc. Những loại mận nhập khẩu thường đẹp hơn, quả to hơn mận Sa Pa và vị luôn ngọt hơn. Vì vậy nếu mua mận tại đây, bạn nên hỏi kỹ dân địa phương hoặc hướng dẫn viên cách phân biệt giữa mận Sa Pa và mận nhập từ Trung Quốc để mua được đúng loại mận Sa Pa ngon nhất.
Vào mùa mận, nếu du lịch Sa Pa bạn nên trải nghiệm một lần vào vườn hái mận và tưởng thưởng cho mình những quả mận vàng tươi tự tay hái xuống. Để đến được Ô Quý Hồ, bạn có thể thuê xe máy khoảng 100.000 - 120.000đ/ngày hoặc thuê taxi với giá khoảng 150.000 - 200.000đ/lượt.
Tuy nhiên tại Ô Quý Hồ vẫn chưa có tour vào thăm vườn cây trái như miền Tây hay Đà Lạt nên điều này còn tùy vào chủ vườn vì một số nơi sẽ không sẵn sàng cho khách vào thăm sợ ảnh hưởng đến cây đang mùa thu hoạch. Thời gian thu hoạch mận hậu diễn ra khá ngắn, chỉ từ nay cho đến hết tháng 6 nên bạn nếu muốn ghé vườn thì phải đi trong thời điểm này.
