Ẩm thực Thái Lan luôn chứa đựng những điều thú vị với những món ăn đường phố thiên biến vạn hóa. Bên cạnh các món lẩu thì gỏi chính là tinh hoa của ẩm thực xứ chùa Vàng. Không ai đếm được có bao nhiêu món gỏi được người Thái chế biến và sáng tạo ra từ gỏi xoài, gỏi tôm, gỏi miến, gỏi sứa... Nhưng có một món gỏi bạn chỉ có thể thưởng thức trên đất Thái chứ không phải ở bất kỳ nhà hàng Thái Lan nào trên thế giới, đó chính là gỏi goong ten hay còn gọi là gỏi tép nhảy.
Món gỏi làm từ những con tép sống còn nhảy múa, ngay cả khi vào miệng
Goong ten theo tiếng Thái nghĩa là "tép nhảy", đúng như tên gọi, bạn sẽ được thưởng thức những chú tép "nhảy múa trong miệng" theo đúng nghĩa đen. Goong ten xuất xứ từ Isaan, một vùng thuộc Đông Bắc Thái Lan và là một món ăn truyền thống lâu đời tại đây. Gỏi được bán nhiều ở các quán vỉa hè, hàng bình dân nhưng hầu như không xuất hiện ở nhà hàng sang trọng. Bởi vậy, nó mang đậm dấu ấn của một món ăn đường phố từ cách phục vụ cho tới hương vị.
Món ăn này ngon ở cách chế biến và thưởng thức chứ không quá cầu kỳ về nguyên liệu. Thành phần chính chỉ cần một ít tép sống, rau thơm, sả, hành tím, đường, chanh và ớt. Theo đúng kiểu truyền thống, người ta sẽ cho tép vào trong một chiếc chậu nhôm nhỏ, sau đó cho thêm ớt tươi, ớt bột, đường, các loại rau thơm, rồi vắt chanh trực tiếp lên trên.
Do bị phản ứng quá mạnh, những chú tôm trong chậu sẽ nhảy lên tanh tách. Bởi vậy, người ta thường cho thêm một túi nilon bên ngoài để ngăn không cho tép nhảy ra. Sau khi tép đã ngấm gia vị, người bán hàng sẽ đổ tép lên trên một chiếc lá chuối hoặc lá dong, để trong hộp nhựa và bán cho khách hàng.
Ngoài ra, ở một số quán ăn bình dân, chủ hàng có thể để thực khách chứng kiến công đoạn vớt tép sống từ thùng nước, cho vào một chiếc nồi đất nung nhỏ đã có sẵn gia vị. Thực khách sẽ đậy nắp nồi sau đó tự tay lắc đều tay để chúng thật ngấm, thay vì được chủ hàng trộn đều bằng thìa.
Món gỏi 'tôm nhảy trong miệng' ở vỉa hè Thái Lan
Ngay cả khi đã ngấm gia vị, những chú tép vẫn nhảy rất nhiệt tình. Bạn còn nghe thấy tiếng chúng "nhảy múa" bên trong túi bóng. Nhiều người lo ngại tép sống sẽ có vị tanh nhưng khi được xử lý với chanh và ớt thì nó gần như tan biến. Bạn chỉ cần vượt qua mặc cảm đang ăn những chú tép còn sống nguyên và mở mắt nhìn mình mà thôi. Thậm chí, ngay cả khi đã vào miệng, chúng vẫn còn "nhảy múa" lung tung.
Goong ten khá phổ biến ở vùng Bắc Thái, nhất là ở Chiang Mai. Bạn có thể tìm thấy trên vỉa hè hoặc các khu chợ cóc. Ở các chợ ẩm thực Bangkok, du khách cũng có thể tìm thấy quầy bán goong ten nhưng mùi vị và cách thưởng thức sẽ khác đôi chút. Giá một hộp gỏi goong ten khoảng 30 baht, tương đương 22.000 đồng.
Bạn cũng có thể học để làm gỏi goong ten tại nhà theo hướng dẫn dưới đây, với các nguyên liệu rất dễ kiếm ở Việt Nam. Tuy nhiên, món ăn này không thân thiện với trẻ nhỏ và những người có vấn đề về đường tiêu hóa
