Ngắm những cây mộc hương cổ thụ trong vườn, ông Lê Minh - một đại gia cây cảnh có tiếng ở Sapa (Lào Cai) - kể, vốn là dân chơi và buôn cây cảnh nhiều năm nay, ông thường không mất quá nhiều công sức để tìm mua các loại cây cảnh. Chỉ cần “xuống tiền” với giá hợp lý, ông có thể rinh cây về nhà.

Thế nhưng, với 4 cây mộc hương cổ thụ này thì khác. Ông hỏi mua, đồng ý trả giá cao nhưng chủ nhân lắc đầu từ chối, quyết không bán.

Ông Minh cho biết, hương là loại cây quý hiếm. Nhiều tài liệu đông y cho thấy loại cây này có dược tính cao. Đơn cử, hoa mộc hương có mùi thơm, thường dùng pha trà uống, có tác dụng chữa đau bụng hoặc dùng để dưỡng tóc; rễ mộc hương dùng để trị bệnh nhức mỏi gần xương, đau răng, chữa phong tê thấp, thận hư; quả mộc hương được dùng làm thuốc trị đau dạ dày, đau gan, thận do lạnh; thân hoa mộc hương nấu lấy nước uống làm sáng mắt, tăng sắc đẹp,...

“Vừa là vị thuốc lại có thể làm cây cảnh nên mấy năm gần đây, mộc hương đang bị dân buôn cây Trung Quốc lùng mua ráo riết khắp các vùng miền núi phía Tây Bắc để đưa về nước họ trồng”, ông Minh nói.

Ông chia sẻ, khi ông lên vùng Hà Giang, thấy người Trung Quốc mua cây và đánh cây mộc hương đem về nước họ cũng xót ruột, tiếc vì bao nhiêu cây quý của mình đều bị họ mua hết sạch.

Trong 4 cây mộc hương ông mua được, hiện có một cây ông trồng trước cửa nhà

Ba cây còn lại ông trồng ở trong vườn

Đến khi vào nhà một người dân, thấy mấy cây mộc hương cổ thụ (theo lời chủ nhân những cây này thì chúng được trồng từ thời Pháp thuộc), tính đến nay đã hơn 100 năm tuổi, thậm chí có cây còn lên tới 120 năm tuổi. Nghe vậy, ông mê mẩn và quyết hỏi mua bằng được. Đơn giản là ông muốn giữ lại những cái cây quý hiếm này, không muốn chủ nhân bán cho người Trung Quốc.

Song, khi hỏi mua, chủ nhân lại quyết không bán, bảo để trồng ở nhà cho đẹp. Vì thế, suốt 3 năm ròng rã sau đó, ông phải bỏ ra không biết bao nhiêu công sức đi lên Hà Giang để thuyết phục và để chắc chắn rằng, nếu chủ nhân gật đầu đồng ý thì ông sẽ là người mua được.

H

Những cây mộc hương này đều là những cây cổ thụ được trồng từ thời Pháp thuộc

Có cây thân cao tới gần chục mét

“Thương lái Trung Quốc cũng vào hỏi mua liên tục. Nhưng cuối cùng, chủ nhân của 4 cây mộc hương này đã đồng ý bán cho tôi vì thấy tôi tâm huyết, thấy tôi lặn lội băng rừng vượt suối đi lên đó không biết bao nhiêu lần”, ông kể.

Ông tiết lộ thêm, chủ nhân của cây gật đầu bán cho ông bởi lúc đó, ông vác cả bao tải tiền lên mua cây và đổi thêm một chiếc xe ô tô nữa. Đó là chiếc xe Toyota Highlander đời 2010, khi ông mua là 2,5 tỷ, còn lúc đổi thì giá trị xe tầm 1,2 tỷ đồng.

Như vậy, tổng giá trị của 4 cây mộc hương lên tới gần 4,5 tỷ. Trong đó, có một cây mộc hương cổ thụ 120 tuổi thân cao tới 6m, tán rộng 4m được ông mua với giá 1,6 tỷ. Ba cây còn lại thì một cây giá 1,2 tỷ, một cây 960 triệu và một cây hơn 620 triệu.

Ông Minh chi tới gần 4,5 tỷ để mua 4 cây mộc hương cổ thụ về trồng trong vườn nhà

“Mua xong, tôi còn mất hẳn một năm trời thuê thợ lên đó đánh bầu cắt rễ lớn để cho rễ con mọc và phát triển nhiều hơn rồi lại thuê cẩu, thuê xe đưa được 4 cây mộc hương cổ thụ này về vườn nhà mình. Chi phí tốn kém vô cùng”, ông Minh chia sẻ.

Chỉ vào 3 gốc mộc hương, ông Minh cho hay, 3 cây này ông trồng trong vườn, cây còn lại ông trồng trước cửa nhà để thỉnh thoảng được ngắm hoa, ngửi hương thơm của hoa mộc hương.

Ông cũng cho biết, trước mắt cứ trồng ở vườn nhà để ngắm chơi. Khi cây sinh trưởng và phát triển ổn định, ông sẽ tiến hành cắt cành đem giâm để nhân ra hàng ngàn hàng vạn cây giống con với mục đích giữ lại nguồn gen cây quý cho vùng Tây Bắc, sau đó ông mới tính bán cho các khu du lịch sinh thái. Bởi, những cây mộc hương ông vừa mua được là những cây mộc hương xứ lạnh có lá dày, cành ngắn, hoa nở bền và mùi thơm rất đặc biệt, khác hoàn toàn với mộc hương trồng ở xứ nóng.

"4 cây mộc hương này tôi sẽ không bán cho thương lái Trung Quốc dù họ có trả giá cao đến mấy và cũng không bán cho dân buôn cây vì nếu dân buôn cây mà mua được thì qua tay vài người, có khi lại bị bán cho thương lái Trung Quốc thì uổng phí lắm”, ông chia sẽ.